Flúor

elementu químicu de númberu atómicu 9 y símbolu F


El flúor ye un elementu químicu de númberu atómicu 9 y símbolu F, allugáu nel grupu 17 de la tabla periódica.

Oxíxenu ← FlúorNeón
 
 
9
F
 
               
               
                                   
                                   
                                                               
                                                               
Tabla completaTabla enantada

gas pálidu verde-amarellao
Información xeneral
Nome, símbolu, númberu Flúor, F, 9
Serie química Halóxenos
Grupu, periodu, bloque 17, 2, p
Masa atómica 18,9984032 u
Configuración electrónica [He]2s²2p5
Electrones per nivel 2, 7 (imaxe)
Propiedaes atómiques
Radiu mediu 50 pm
Electronegatividá 3,98 (Pauling)
Radiu atómicu (calc) 42 pm (Radiu de Bohr)
Radiu covalente 71 pm
Radiu de van der Waals 147 pm
Estáu(aos) d'oxidación -1 (ácidu fuerte)
enerxía d'ionización 1681,0 kJ/mol
enerxía d'ionización 3374,2 kJ/mol
enerxía d'ionización 6050,4 kJ/mol
enerxía d'ionización 8407,7 kJ/mol
enerxía d'ionización 11022,7 kJ/mol
enerxía d'ionización 15164,1 kJ/mol
enerxía d'ionización 17868 kJ/mol
enerxía d'ionización 92038,1 kJ/mol
enerxía d'ionización 106434,3 kJ/mol
Propiedaes físiques
Estáu ordinariu Gas (non magnéticu)
Densidá 1,696 kg/m³
Puntu de fusión 53,53 K (−220 °C)
Puntu de bullidura 85,03 K (−188 °C)
Entalpía de vaporización 3,2698 kJ/mol
Entalpía de fusión 0,2552 kJ/mol
Volume molar 11,20 m³/mol
Varios
Estructura cristalina cúbica
Nᵘ CAS 7782-41-4
Nᵘ EINECS 231-954-8
Calor específica 824 J/(K·kg)
Conductividá térmica 0,0279 W/(m·K)
Isótopos más estables
Artículu principal: Isótopos del flúor
Valores nel SI y condiciones normales de presión y temperatura, sacante que se diga lo contrario.
[editar datos en Wikidata]

Ye un gas a temperatura ambiente, de color mariello pálido, formáu por molécules diatómiques F2. Ye'l más electronegativu y reactivu de tolos elementos. En forma pura ye altamente peligrosu, causando graves quemadures químiques en contautu cola piel.

Carauterístiques principales

editar

El flúor ye un gas corrosivu de color mariello pálido, fuertemente oxidante. Ye l'elementu más electronegativu y reactivu y forma compuestos con cuásique la totalidá de los elementos, inda colos gases nobles xenón y radón. El flúor reacciona col hidróxenu españando inda n'ausencia de lluz y a baxes temperatures. Baxo un chorru de flúor n'estáu gaseosu, el vidru, los metales, l'agua y otres sustancies amburen nuna llama rellucente. Siempre s'atopa na natura combináu y tien tala afinidá por otros elementos, especialmente'l siliciu, que nun se pue guardar en recipientes de vidru.

En disolución acuosa'l flúor preséntase normalmente en forma d'ion fluoruru, F-. Otres formes son fluorocomplexos como'l [FeF4]-, o'l H2F+.

Los fluoruros son compuestos nos que l'ion fluoruru combínase con dalgún restu cargáu positivamente.

El flúor ye un elementu químicu esencial pal ser humanu.

Historia

editar

El flúor (del llatín fluere, que significa "fluyir") formando parte de la fluorita, CaF2, foi descritu en 1529 por Georgius Agricola pol so usu como fundente, emplegáu pa consiguir la fusión de metales o minerales. En 1670 Schwandhard observó que se consiguía grabar el vidru cuando ésti yera espuestu a la fluorita que fuera tratada con ácidu. Karl Scheele y munchos investigadores posteriores, por exemplu Humphry Davy, Gay-Lussac, Antoine Lavoisier o Louis Thenard, ficieron esperimentos col ácidu fluorhídricu (dellos d'estos acabaron en traxedia).

Nun se consiguió aislalu hasta munchos años depués debío a que cuando se separtaba de dalgunu de los sos compuestos, entainaba a reaccionar con otres sustancies. Finalmente, en 1886, el químicu francés Henri Moissan consiguió aislalu.

La primera producción comercial de flúor foi pa la bomba atómica del Proyeutu Manhattan, na obtención d'hexafluoruru d'uraniu, UF6, emplegáu pa la dixebra d'isótopos d'uraniu. Esti procesu sigue emplegándose p'aplicaciones d'enerxía nuclear.

Abondanza y obtención

editar

El flúor ye l'halóxenu de mayor bayura na corteya terrestre, con una concentración de 950 partes por millón (ppm). Nel agua de mar alcuéntrase nuna proporción d'aproximadamente 1,3 ppm. Los minerales más importantes nos que ta presente son la fluorita, CaF2, el fluorapatito, Ca5(PO4)3F y la criolita, Na3AlF6.

 
Cristales de Fluorita (CaF2)

El flúor obtiénse por electrolisis d'una mecedura de HF y KF. Produzse la oxidación de los fluoruros:

2F- - 2e- → F2

Nel cátodu descárgase hidróxenu, polo que ye necesario evitar qu'entren en contautu estos dos gases pa que nun heba riesgu de qu'españe.

Aplicaciones

editar
  • El politetrafluoroetilenu (PTFE), tamién denomáu teflón, obtiénse al traviés de la polimerización de tetrafluoroetilenu qu'a la so vez ye xeneráu a partir de clorodifluorometanu, que s'obtién finalmente a partir de la fluoración del correspondiente deriváu haloxenáu con fluoruru d'hidróxenu, HF.
  • Tamién a partir de HF s'obtienen clorofluorocarburos (CFCs), hidroclorofluorocarburos (HCFCs) y hidrofluorocarburos (HFCs).
  • Emplégase flúor na síntesis del hexafluoruru d'uraniu, UF6, que s'emplega nel arriquecimientu del 235U.
  • El fluoruru d'hidróxenu emplégase na obtención de criolita sintética, Na3AlF6, usana nel procesu d'obtención d'aluminiu.
  • Hai distintes sales de flúor con estremaes aplicaciones. El fluoruru de sodiu, NaF, emplégase como axente fluorante; el difluoruru d'amoniu, NH4HF2, emplégase nel tratamientu de superficies, anodizao del aluminiu, o na industria del vidru; el trifluoruru de boru, BF3, emplégase como catalizador; etc.
  • Dalgunos fluoruros añádense a la pasta de dientes y al agua potable pa la prevención de caries.
  • Emplégase flúor monoatómicu na fabricación de semiconductores.
  • L'hexafluoruru d'azufre, SF6, ye un gas dillétricu con aplicaciones lletróniques. Esti gas contriúi al efeutu ivernaderu y ta recoyíu nel Protocolu de Kioto.

Compuestos

editar
  • Empléguense numberosos compuestos orgánicos nos que se sustituyeron formalmente átomos d'hidróxenu por átomos de flúor. Hai formes estremaes d'obtenelos, por exemplu per aciu de reacciones de sustitución d'otros halóxenos: CHCl3 + 2HF → CHClF2 + 2HCl
    • Los CFCs emplegáronse nuna abodosa variedá d'aplicaciones, por exemplu como refrixerantes, propelentes, axentes espumantes, aislantes, etc., pero debío a que contribúin al esfaimientu de la capa d'ozonu fueron sustituyéndose por otros compuestos químicos, como los HCFs. Los HCFCs empléguense como sustitutos, pero tamién destruyen la capa d'ozonu, anque en menor midida a llargu plazu.
    • El politetrafluoroetilenu (PTFE), ye un polímeru denomináu comúnmente teflón.
  • L'ácidu fluorhídricu ye una disolución de fluoruru d'hidróxenu n'agua. Ye un ácidu débil, pero muncho más peligrosu qu'ácidos fuertes como'l clorhídricu.
  • L'hexafluoruru d'uraniu, UF6, ye un gas a temperatura ambiente que s'emplega pa la dixebra d'isótopos d'uraniu.
  • El flúor forma compuestos con otros halóxenos presentando l'estáu d'oxidación -1, por exemplu, IF7, BrF5, BrF3, ClF, etcétera.
  • La criolita natural, Na3AlF6, ye un mineral que contién fluoruros. Estrayíase en Groenlandia, pero agora ta práuticamente escosada, polo que s'obtién sintéticamente pa ser emplegada na obtención d'aluminiu. 999^R

Papel biolóxicu

editar

El flúor ye un oligoelementu en mamíferos na so forma de fluoruru. Acumúlase en güesos y dientes dándo-yos una mayor resistencia. Améstense fluoruros en pequeñes cantidaes en pastes dentales y n'agües de consumu pa evitar l'apaición de caries.

Isótopos

editar

El flúor tien namái un isótopu natural, el 19F. Esti isótopu tien un númberu cuánticu d'espín nuclear de 1/2 y pue emplegase n'espectroscopía de resonancia magnética nuclear. Suel emplegase como compuestu de referencia'l triclorofluorometanu, CFCl3.

Referencies

editar

Enllaces esternos

editar


Elementos químicos
Llistaos
Nome | Símbolu | Númberu atómicu | Masa atómica | Puntu de fusión | Puntu d'ebullición | Densidá
Grupos
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18
Periodos
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7
Series
Alcalinos | Alcalinotérreos | Lantánidos | Actínidos | Metales de transición | Metales del bloque p | Metaloides | Non metales | Halóxenos | Gases nobles
Bloques
bloque s | bloque p | bloque d | bloque f | bloque g