Krogit e-barzh !
Un danvez pennad eo ar pennad-mañ ha labour zo d'ober c'hoazh a-raok e beurechuiñ.
Gallout a rit skoazellañ Wikipedia dre glokaat anezhañ

Chicago (distaget: [ʃɪˈkɑːɡoʊ]) a zo ur gêr eus Stadoù-Unanet Amerika, en Illinois. An trede brasañ kêr eus ar vro eo gant 2 707 120 a annezidi e 2011, hag 8 711 000 a dud gant ar bannlevioù. Emañ lec'hiet e norzh ar Stadoù-Unanet, er reter d'ar stêr Mississippi.

Skeudenn eus Chicago, tennet gant ul loarell

Geografiezh

kemmañ
 
Ar Willis Tower

Chicago eo an trede kêr vrasañ er Stadoù-Unanet, goude New York ha Los Angeles, hag ur penn-ahel ekonomikel pouezus. Ur mor a dourioù uhel a ziskouez ar Cental Business District (CBD), pe karter an aferioù. Tri eus tourioù uhel Chicago a zo e-touesk 20 tour uhelañ er bed : ar John Hancock Center (344 metrad uhelder), an Aon Center (346 metrad uhelder) hag ar Willis Tower (442 vetrad uhelder). Chicago en em led war 47 km war mervent ribl ar stêr eus al lenn Michigan.
"Windy city" (kêr an avelioù) eo lesanv kêr Chicago abalamour ma vez avelioù kreñv enni a-hed ar bloavezh.

Ekonomiezh

kemmañ
 
Kreiz-kêr Chicago diouzh noz

Chicago eo ar greizenn trenoù gentañ. Kalz a genwerzh a vez graet, ur penn-ahel greantel pouezus eo (govelerezh, metalouriezh, kimiezh, moullañ, agrovouedel, elektronek, hag all) hag unan eus ar marc’hadoù bedel brasañ e-keñver hadoù ha chatal.

Rannet eo Chicago e tri c’harter bras : an norzh (kentoc’h tiez ha tourioù evit lojañ), ar c’hornôg (lodenn greantelaet) hag ar su (karterioù evit lojañ). Bez' emañ ivez ar c’hreiz-kêr, "the loop" (ar c’helc’h). War-bouez un nebeud kilometradoù aod riblet gant greanterezhioù, tost an holl aodoù a zo implijet evit an amzer vak (mirdioù, aodoù ha gourliorzhoù). Savadur an tour-uhel amerikan kentañ e 1885 en deus merket ganedigezh skol Chicago, an dudennoù skouerius o vezañ Louis Sullivan, William Baron Jenney, Daniel H. Burnham, Frank Lloyd Wright ha Mies van der Rohe. Ar Sears Towers, 110 estaj, a zo bet e-pad pell an tour brasañ er bed, a-raok bezañ distremenet gant tourioù Petronas (452 metrad uhelder) e Kuala Lumpur.

Sevenadur

kemmañ
 
Ar Field Museum

Mirdioù bras a zo e Chicago, an Art Institute of Chicago (1879) da skouer, unan eus ar mirdioù amerikan pouezusañ en arzoù-kaer, pe c’hoazh, ar Field Museum of Natural History (skiantoù naturel ha skiantoù ar vuhez diwar-benn an den). Laz-seniñ simfoniek Chicago, krouet e 1891, a zo anavezet e-giz unan eus ar re wellañ er bed. Kêr-benn ar blues eo Chicago: eus stadoù ar su e oa deuet kalz a sonerien evit klask muioc’h a arvesterien.

E 1673, an ergerzhourien c’hall Jacques Marquette ha Louis Jolliet a zizoloas an dachenn e-lec’h m’emañ Chicago staliet bremañ, ur c’hantved a-raok ma krogfe an dud da erruout evit staliañ kêr. E 1848, kleuzadenn kanol an Illinois ha donedigezh an hentoù-houarn a aotreas brasadur ar gêriadenn, setu perak e teuas kalz a dud da chom enni.
E-kerzh ar berzh (1919-1933), Chicago a zeuas da vezañ brudet gant al laerien hag al lazherien, Al Capone o vezañ an hini anevezetañ.
Kalz labourioù a zo bet graet evit adnevesaat karterioù a zo.

Gevellerezh

kemmañ

Gevellet eo Chicago gant eizh kêr warn-ugent[1]. Kalz anezho a zo, evel Chicago, eil kêr o bro. Ul lodenn all zo kêrioù pennañ o bro, met ez eus deuet diouto kalz divroidi da Chicago.

Kêr Bro abaoe Kêr Bro abaoe Kêr Bro abaoe
Accra   Ghana 1989 Amman   Jordania 2004 Aten   Gres 1997
Beograd   Serbia 2005 Birmingham   Bro-Saoz 1993 Bogotá   Bolivia 2009
Busan   Republik Korea 2007 Casablanca   Maroko 1982 Delhi   India 2001
Durban   Suafrika 1997 Gaillimh   Iwerzhon 1997 Göteborg   Sveden 1987
Hamburg   Alamagn 1994 Kyiv   Ukraina 1991 Lahore   Pakistan 2007
Luzern   Suis 1998 Kêr-Vec'hiko   Mec'hiko 1973 Milano   Italia 1973
Moskov   Rusia 1997 Osaka   Japan 1973 Pariz   Frañs 1996
Petah Tikva   Israel 1994 Praha   Tchekia 1990 Shanghai   Sina 1985
Shenyang   Sina 1985 Toronto   Kanada 1991 Vilnius   Lituania 1993
Varsovia   Polonia 1960

 


Braswel eus Chicago

Daveoù

kemmañ
  1. Roll meneget war Chicago Sister Cities International Gwiriet e Kerzu 2012.


Liammoù diavaez

kemmañ

 
Commons
Muioc'h a restroù diwar-benn

a vo kavet e Wikimedia Commons.