Mravlja kiselina
Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Metanska kiselina (metan-kiselina, formična kiselina, poznata i kao mravlja kiselina) je najjednostavnija od svih karboksilnih kiselina. Prvi put je izolirana iz crvenih mrava, pa je po tome dobila i trivijalno ime. To je bezbojna tekućina, oštrog mirisa. Njena formula je HCOOH.
| Metanska kiselina | |
|---|---|
 | |
| Općenito | |
| Hemijski spoj | Metanska kiselina |
| Druga imena | Mravlja kiselina Formična kiselina Formalinska kiselina Hidroksimetanon |
| Molekularna formula | CH2O2 |
| CAS registarski broj | 64-18-6 |
| Kratki opis | bezbojna tekućina |
| Osobine1 | |
| Molarna masa | 46,03 g/mol |
| Agregatno stanje | tekuće |
| Gustoća | 1,22 g/cm3 pri 20 °C |
| Tačka topljenja | 8 °C |
| Tačka ključanja | 101 °C (raspada se) |
| Pritisak pare | 43 hPa pri 20 °C |
| Rastvorljivost | može se miješati s vodom, etanolom i glikolom |
| 1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima. | |
Dobijanje
urediUvođenjem ugljik monoksida u rastvor natrijum hidroksida, pri temperaturi od 150 °C i pritisku od 8 bar se dobijanatrijum formijat, so metan-kiseline:
Daljim reakcijama natrijum-formijata sa sumpornom kiselinom (H2SO4) dobija se čista metan-kiselina:
Hemijske reakcije
urediDisocijacija
urediHCOOH + H2O→ H3O+ + HCOO-
Reakcija sa metalima
uredi2HCOOH + 2Na→ 2HCOONa + H2
2HCOOH + Zn → (HCOO)2Zn + H2
Neutralizacija
urediHCOOH + NaOH→ HCOONa + H2O
2HCOOH + CaO → (HCOO)2Ca+H2O
Upotreba
urediUpotrebljava se pri bojenju tekstila, štavljenja kože, sprečavanja vrenja voćnih sokova, dezinfekcije vinskih buradi, itd.
