1864
Urte
| 1864. urtea | |
|---|---|
| Kronologia | |
| Mendeak | XVIII.a • XIX.a • XX.a |
| Hamarkadak | 1840(e)koa • 1850(e)koa • 1860(e)koa • 1870(e)koa • 1880(e)koa |
| Urteak | 1861 • 1862 • 1863 • 1864 • 1865 • 1866 • 1867 |
| Beste egutegi batzuetan | |
| Gregoriotar egutegia | 1864 MDCCCLXIV |
| Ab urbe condita | 2617 |
| Armeniar egutegia | 1313 ԹՎ ՌՅԺԳ |
| Bahá'í egutegia | 20 – 21 |
| Bengaliar egutegia | 1271 |
| Berber egutegia | 2814 |
| Egutegi budista | 2408 |
| Myanmarko egutegia | 1226 |
| Bizantziar egutegia | 7372 – 7373 |
| Koptoen egutegia | 1580 – 1581 |
| Etiopiar egutegia | 1856 – 1857 |
| Hebrear egutegia | 5624 – 5625 |
| Egutegi hinduak | |
| Bikram Samwat | 1920 – 1921 |
| Shaka Samvat | 1786 – 1787 |
| Kali Yuga | 4965 – 4966 |
| Iraniar egutegia | 1242 – 1243 |
| Islamiar egutegia | 1280 – 1281 |
| Japoniar egutegia | Bunkyū 4Genji 1 (元治元年) |
| Korear egutegia | 4197 |
| Thailandiar eguzki egutegia | 2407 |
| Holozeniar egutegia | 11864 |
Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!
Gertaerak
aldatu- Langileen Nazioarteko Erakundea (Lehenengo Internazionala) sortu zuten.
Arte eta kultura
aldatu- Abenduaren 22a – Ogia eta zezenak (gaztelaniaz: Pan y toros), Francisco Asenjo Barbieriren musika eta José Picónen libretoa duen zarzuela estreinatu zen Madrilgo Zarzuelako Antzokian.
- Jules Verne idazleak "Voyage au centre de la Terre" ("Lurraren erdigunerako bidaia") argitaratu zuen.
Zientzia eta teknologia
aldatuKirolak
aldatuJaiotzak
aldatuUrtarrila
aldatu- Urtarrilaren 1a – Alfred Stieglitz, estatubatuar argazkilaria (h. 1946).
- Urtarrilaren 4a – Pepe Artola, gipuzkoar idazlea (h. 1929).
- Urtarrilaren 7a – Seo Jae-pil, Hego Koreako independentziaren aldeko ekintzaile, politikari, kazetari eta medikua (h. 1951).
- Urtarrilaren 10a – Mariano Vilallonga, bizkaitar politikari, industrialari eta industria-ingeniaria (h. 1913).
- Urtarrilaren 12a – Joxepa Inaxi Elizegi, gipuzkoar bertsolaria.
- Urtarrilaren 13a – Wilhelm Wien, alemaniar fisikaria, 1911ko Fisikako Nobel Saria (h. 1928).
- Urtarrilaren 15a – Frances Benjamin Johnston, estatubatuar argazkilari eta argazki-kazetaria (h. 1952).
- Urtarrilaren 24a – Marguerite Durand, frantziar kazetari, aktore, politikari eta feminista, La Fronde egunkariaren sortzailea (h. 1936).
- Urtarrilaren 29a – Juana Francisca Perez de Labeaga, Blasa de María, nafar moja (h. 1936).
Otsaila
aldatu- Otsailaren 14a – Robert Ezra Park, estatubatuar hiri-soziologoa (h. 1944).
- Otsailaren 17a – Andrew Barton Paterson, australiar poeta eta kazetaria (h. 1941).
- Otsailaren 19a – Ferdinand Zecca, frantziar zinemagilea eta produktorea (h. 1947).
- Otsailaren 22a – Jules Renard, frantziar idazle, kritiko, kontalari eta poeta (h. 1910).
- Otsailaren 29a – Josef Svatopluk Machar, txekiar olerkari eta saiakeragilea (h. 1942).
- Otsailaren 29a – Adolf Wölfli, suitzar marrazkilari, margolari, idazle eta musikagilea (h. 1930).
Martxoa
aldatu- Martxoaren 4a – Alejandro Lerroux, Espainiako Bigarren Errepublikan Ministroen Kontseiluko Presidentea (h. 1949).
- Martxoaren 12a – W. H. R. Rivers, ingeles psikofisiologo eta antropologoa (h. 1922).
- Martxoaren 13a – Alexei Jawlensky, errusiar margolaria (h. 1941).
- Martxoaren 21a – Nikoloz Txkheidze, georgiar mentxebikea (h. 1926).
- Martxoaren 29a – Henri Lutz, lapurtar musikagilea, sinfonietan aditua (h. 1919).
Apirila
aldatu- Apirilaren 4a – Futabatei Shimei, japoniar idazle eta literatura-kritikaria (h. 1909).
- Apirilaren 10a – Daniel Irujo, nafar abokatu abertzalea (h. 1911).
- Apirilaren 10a – Vicente Larrinaga, euskal enpresaburu eta politikari abertzale eta jeltzalea.
- Apirilaren 10a – Michael Mayr, Austriako kantzilerra (h. 1922).
- Apirilaren 21a – Max Weber, ekonomilari eta soziologo alemaniarra (h. 1920).
- Apirilaren 30a – Maria Gordon, eskoziar geologo eta paleontologoa (h. 1939).
Maiatza
aldatu- Maiatzaren 4a – Txomin Agirre, idazle ondarroatarra (h.1920).
- Maiatzaren 5a – Nellie Bly, estatubatuar kazetaria (h. 1922).
- Maiatzaren 10a – Léon Gaumont, frantziar asmatzailea eta industria-gizona (h. 1946).
- Maiatzaren 11 – Ramón Godó, kataluniar enpresaburua, La Vanguardia egunkariaren sortzailea (h. 1931).
- Maiatzaren 15a – Vilhelm Hammershøi, daniar margolaria (h. 1916).
- Maiatzaren 30a – Mindaugas II.a Lituaniakoa, Lituaniako errege izateko aukeratua (h. 1928).
Ekaina
aldatu- Ekainaren 11 – Richard Strauss, alemaniar musikari eta konposatzailea (h. 1949).
- Ekainaren 14a – Alois Alzheimer, alemaniar neurologoa (h. 1915).
- Ekainaren 21a – Heinrich Wölfflin, suitzar arte-historialaria (h. 1945).
- Ekainaren 22a – Tanaka Giichi, Japoniako Lehen Ministroa (h. 1929).
- Ekainaren 22a – Hermann Minkowski, lituaniar-alemaniar matematikaria eta Albert Einsteinen irakaslea (h. 1909).
- Ekainaren 25a – Walther Hermann Nernst, alemaniar fisikari eta kimikaria, 1920ko Kimikako Nobel Saria (h. 1941).
Uztaila
aldatu- Uztailaren 7a – Isabelo de los Reyes, Filipinetako idazlea eta politikaria (h. 1938).
- Uztailaren 18a – Ricarda Huch, alemaniar poeta eta historialaria (h. 1947).
- Uztailaren 19a – Fiammetta Wilson, britainiar musika-maistra, zuzendaria eta astronomoa (h. 1920).
- Uztailaren 20a – Erik Axel Karlfeldt, suediar poeta, 1931n hilondoko Literaturako Nobel Saria (h. 1931).
- Uztailaren 21a – Frances Folsom Cleveland Preston, Ameriketako Estatu Batuetako lehen dama (h. 1947).
- Uztailaren 24a – Frank Wedekind, alemaniar antzezle eta antzerkigilea (h. 1918).
Abuztua
aldatu- Abuztuaren 5a – Resurreccion Maria Azkue, hizkuntzalari lekeitiarra (h.1951).
- Abuztuaren 17a – Charles Horton Cooley, estatubatuar soziologoa (h. 1929).
- Abuztuaren 23a – Eleuterios Venizelos, Greziako lehen ministroa (h. 1936).
- Abuztuaren 26a – Anna Ulianova, errusiar militante, kazetari eta idazle boltxebikea (h. 1935).
Iraila
aldatu- Irailaren 1a – Roger Casement, irlandar olerkari, iraultzaile eta nazionalista (h. 1916).
- Irailaren 9a – Francisco Iturrino, euskal herritar jatorriko margolaria (h. 1924).
- Irailaren 14a – Robert Cecil (Cecil of Chelwood I. bizkondea), britainiar abokatu, politikari eta diplomazialaria, 1937ko Bakearen Nobel Saria (h. 1958).
- Irailaren 23a – Draga Mašin, Serbiako erregina ezkontidea (h. 1903).
- Irailaren 29a – Rupert Bunny, australiar margolaria (h. 1947).
- Irailaren 29a – Miguel Unamuno, bilbotar idazlea (h. 1936).
Urria
aldatu- Urriaren 5a – Louis Lumiere, frantziar zinemagilea (h. 1948).
- Urriaren 12a – Kamini Roy, bengaliar poeta, maistra, idazlea eta feminista, Britainia Handiko lehen emakume graduatua (h. 1933).
- Urriaren 14a – Stefan Żeromski, poloniar eleberrigile eta antzerkigilea (h. 1925).
- Urriaren 15a – Bernardino de Melgar, avilatar aristokrata, politikaria eta bildumagilea (h. 1942).
- Urriaren 27a – Capitolina Bustince Larrondo, nafar irakasle eta idazlea (h. 1934).
- Urriaren 28a – Dominika Eristavi, georgiar idazle eta itzultzailea (h. 1929).
- Urriaren 28a – Dimitri Ivanovski, errusiar biologoa, birusen aurkitzailea (h. 1920).
Azaroa
aldatu- Azaroaren 5a – Zacarías Martínez, espainiar agustindar erlijiosoa eta biologoa, Gasteizko apezpikua izandakoa (h. 1933).
- Azaroaren 9a – Paul Sérusier, frantziar margolaria (h. 1927).
- Azaroaren 11 – Alfred Hermann Fried, austriar kazetari eta bakezalea, 1911ko Bakearen Nobel Saria (h. 1921).
- Azaroaren 24a – Henri de Toulouse-Lautrec, frantziar margolaria (h. 1901).
Abendua
aldatu- Abenduaren 8a – Camille Claudel, frantziar eskulturgilea (h. 1943).
- Abenduaren 11 – Maurice Leblanc, frantziar idazlea (h. 1941).
- Abenduaren 26a – Yun Chi-ho, Koreako ekintzaile independentista, kazetari eta politikaria (h. 1945).
- Abenduaren 28a – Henri de Régnier, frantziar olerkari sinbolista (h. 1936).
Egun ezezaguna edo zehaztugabea
aldatu- Gregorio Ibarretxe, euskal herritar politikari jeltzale eta arkitektoa, Bilboko alkatea (h. 1933).
- José Roure, arabar kazetari eta antzerkigilea (h. 1909).
- Juan Pagazaurtundua, frantziskotar misiolari eta teologoa (h. 1950).
- Marquesa del Ter, frantziar pianista eta feminista (h. 1936).
- Victor Sarasketa, gipuzkoar armagilea (h. 1930).
Heriotzak
aldatuUrtarriletik ekainera
aldatu- Urtarrilaren 13a – Stephen Foster, Estatubatuar Musikaren Aita, estatubatuar musikagilea (j. 1826).
- Urtarrilaren 27 – Leo von Klenze, Neoklasizismo garaiko arkitekto, margolari eta idazle alemaniarra (j. 1784).
- Otsailaren 2a – Adelaide Anne Procter, britainiar poeta eta filantropoa (j. 1825).
- Otsailaren 7a – Vuk Stefanović Karadžić, serbierazko idazlea eta folklore-biltzailea (j. 1787).
- Otsailaren 25a – Anna Harrison, Ameriketako Estatu Batuetako lehen dama (j. 1775).
- Martxoaren 10a – Maximiliano II.a Bavariakoa, Bavariako erregea (j. [[1811]).
- Martxoaren 19a – Alexandre Calame, suitzar paisaia-margolaria (j. 1810).
- Martxoaren 21a – Hippolyte Flandrin, frantziar margolaria (j. 1809).
- Martxoaren 27a – Jean-Jacques Ampère, frantziar filologoa (j. 1800).
- Apirilaren 16a – Thomas Blanchard, estatubatuar asmatzaile emankorra (j. 1788).
- Maiatzaren 2a – Giacomo Meyerbeer, alemaniar musikagilea (j. 1791).
- Maiatzaren 19a – Nathaniel Hawthorne, estatubatuar eleberrigilea eta ipuingilea (j. 1804).
- Ekainaren 6a – William Smith O'Brien, irlandar politikaria (j. 1803).
- Ekainaren 11a – Miguel Gómez Damas, militar espainiarra (j. 1785).
- Ekainaren 17a – Jose Frantzisko Aizkibel Epelde, gipuzkoar bibliografo eta hiztegigilea (j. 1798).
- Ekainaren 25a – Gilen I.a Württembergekoa, Württembergeko erregea (j. 1781).
Uztailetik abendura
aldatu- Abuztuaren 12a – Eustasio Amilibia, Gipuzkoako diputatu nagusia eta Donostiako alkatea (j. 1801).
- Abuztuaren 31 – Ferdinand Lassalle, alemaniar politikari sozialista (j. 1825).
- Irailaren 1a – Barthélemy Prosper Enfantin, frantses ingeniaria (j. 1796).
- Irailaren 13a – Federico Victoria de Lezea, bizkaitar politikari liberala, Bilboko alkatea (j. 1809).
- Irailaren 15a – John Hanning Speke, britainiar armadako ofiziala Indian eta Afrikako esploratzailea (j. 1827).
- Irailaren 17a – Walter Savage Landor, ingeles olerkaria (j. 1775).
- Urriaren 4a – Jacques Jasmin, okzitaniar poeta (j. 1798).
- Urriaren 5a – Imre Madách, hungariar idazle eta politikaria (j. 1823).
- Azaroaren 23a – Friedrich Georg Wilhelm von Struve, alemaniar astronomoa (j. 1793).
- Azaroaren 25a – David Roberts, eskoziar pintorea (j. 1796).
- Abenduaren 8a – George Boole, matematikari, filosofo eta logikari britainiarra (j. 1815).
- Abenduaren 11 – José Manuel Collado, gipuzkoar politikaria (j. 1792).
- Abenduaren 20a – Schelto van Heemstra, Herbehereetako lehen ministroa (j. 1807).
- Abenduaren 24a – William Makepeace Thackeray, ingeles kazetaria eta eleberrigilea (j. 1811).
- Abenduaren 31 – George M. Dallas, Ameriketako Estatu Batuetako 11. presidenteordea (j. 1792).
Egun ezezaguna edo zehaztugabea
aldatu- Ambrosio Orbegozo, bizkaitar politikari eta enpresaburua (j. 1797).
- Maria Angela Telleria, euskal gerrillaria (j. 1799).