ورزش ارمنیها در امپراتوری عثمانی
ارمنیان در امپراتوری عثمانی قبل از نسلکشی که با برنامهریزی و از پیش طراحی شده دولت برای حذف ملت ارمنیان از سرزمینهای باستانی خود انجام شد، نقش مهمی در زندگی اجت��اعی، اقتصادی، فرهنگی، در آن امپراتوری ایفا کردند. در اوایل قرن بیستم این ارمنیان بودند که به فکر راه اندازی باشگاههای ورزشی و ژیمناستیک (نمونهای آنچه که در کشورهای پیشرفته اروپای غربی وجود داشت) افتادند، تحت حکومتی که فعالیتهای ورزشی را به شدت ممنوع کرده و مجازات سنگینی را برای آن وضع نموده بود.
دهها باشگاه ورزشی و سازمان پیشاهنگ متعلق به ارمنیان در شهرهای قسطنطنیه، وان، ترابزون و آدانا وجود داشت. در آستانه جنگ جهانی اول حدود ۴۰ باشگاه ورزشی متعلق به ارمنیان که در ورزشهای (دو و میدانی- دوچرخهسواری- پرتاب وزنه- شمشیربازی- فوتبال- هاکی و ژیمناستیک) در شهر قسطنطنیه فعالیت میکردند.
تاریخ
ویرایشبرای اولین بار در تاریخ ترکیه در بازیهای المپیک دو ورزشکار ارمنی به نمایندگی از ترکیه در پنجمین بازیهای المپیک[۱] در استکهلم (سوئد) در سال ۱۹۱۲ شرکت نمودند آن دو ورزشکار به نامهای واهرام پاپازیان و مکردیچ مکریان بودند که توانستند قهرمانی و پیروزیهای متعددی را کسب نمایند.
البته ارمنیان، ترکیه عثمانی در مسابقات بین المللی برون مرزی به عنوان یک تیم چند ملیتی شرکت میکردند. از سال ۱۹۱۱ تا ۱۹۱۴ میلادی ۴ دوره (بازیهای المپیک ارمنیان) و یک دوره (بازیهای المپیک کیلیکیه) با مشارکت همه باشگاههای ورزشی ارمنیان در ترکیه برگزار شد و به برندگان مسابقات مدال نقره اهدا میکردند. ارمنیان اولین باشگاه فوتبال و کلاس آموزش فوتبال را در سال ۱۹۰۸ میلادی در شهر قسطنطنیه تأسیس نمودند و بعدها در سالهای ۱۹۱۰- ۱۹۱۱-۱۹۱۴ در شهر سمیرنا (ازمیر) و شهرهای دیگر باشگاههای جدیدی را تأسیس نمودند. معروفترین آنها (باشگاه فوتبال «دورک» که اولین باشگاه فوتبال بود و باشگاههای «شاوارشان» – «آراکس») را میتوان نام برد.
ایده ایجاد یک لیگ فوتبال مختص ارمنیان برنامهریزی شده بود ولی به علت شروع جنگ جهانی اول و سیاست نسلکشی ارمنیان به دست دولت ترکیه عثمانی و به قتل رسیدن بسیاری از ورزشکاران ارمنی در قرن بیستم هیچ وقت آن ایده محقق نشد.
«مارمنامارز»[۲] از سال ۱۹۱۱ تا ۱۹۱۴ شاوارش کریسیان روزنامه ورزشی به زبان ارمنی به نام به معنی ورزش در ارمنیان را چاپ مینمود.[۳]
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- نقش ارمنیان در امپراتوری عثمانی، نویسنده: هراچیا آچاریان، مترجم: آرمیک نیکوقوسیان، فصلنامه فرهنگی پیمان - شماره ۴۳ - سال یازدهم - بهار ۱۳۸۷