Ama
Ama (karaiñe'ẽme: Lluvia) niko y yvatégui ho'áva. Yvatégui ikatu ho'a amandáu, yrypy'avevúi ha ama araikuéra guive amoite yvágape, ho'árõ ama ja'e okyha. Ama niko oike pe y ñembojerépe (y ñemomýi yvy ape ári ha yvágare), upéicha oñepyrũ y tĩmbo oñemohypy'ũvo arai ryepýpe, iñambuévo mba'epytu okakuaa yra'ỹi ha ipohyive ho'a peve yvy ape ári.
![](http://178.128.105.246/cars-http-upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/22_Regen_ubt.jpeg/250px-22_Regen_ubt.jpeg)
Oĩ Yvy ape ári vore okyvehápe, upépe jahecha ka'aguy ha ka'avo opaichagua. Ndokýi ramo peteĩ yvy vore ári jahecháta oĩha tave'ỹ ha yvyku'i oparupi.
Ñe'ẽryru ama rehegua
jehaijey- Ama charara: Okyiterei tyapúpe
- Ama chororo térã amarei: Sapy'ánte okyitereívo ha ndahi'aréivo.
- Ama pororo: Oky mbaretépe ha ndahi'aréi.
- Amaguasu térã amangurusu: Oky hi'aréva ha oñuvãmba ýpe.
- Amandayvi: Okymívo, ho'ávo y ipo'imíva.
- Amandyke térã amandyky: Peteĩ yra'ỹi ho'áva yvágagui.
- Amaporu: Y osyry mbaretépe okyiterei rire ha ogueraháva mba'ekuéra.
- Amarayvi: Ama pererĩ.
- Amaterere térã amatiri: Oky ha ojehecha aratiri yvágape.
- Hayvi: Okymi, y ipererĩva.
- Hayviveve: Oky ikangymíva ogueru yvytu.
- Guarara: Ama ryapu.
- Yponu térã yporu: Okyitereívo ha ýpe oñuvãmba.