Լենինյան մրցանակ, ԽՍՀՄ-ում գիտության, տեխնիկայի, գրականության, արվեստի և ճարտարապետության ոլորտում կարևորագույն և ամենաբարձր ձեռքբերումների համար տրվող մրցանակ։

Լենինյան մրցանակ
ԵրկիրԽորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն ԽՍՀՄ
Տեսակպարգև և մրցանակ
Կարգավիճակչի նշանակվում
Վիճակագրություն
Հիմնադրման ամսաթիվհունիսի 23, 1925
Հերթականություն
Կրտսեր պարգևԽՍՀՄ պետական մրցանակ
 Category:Medal of the State Lenin Prize Վիքիպահեստում

Մրցանակի պատմություն

խմբագրել

Վլադիմիր Լենինի անվան մրցանակը հիմնադրվել է 1925 թվականի հունիսի 23-ին ԽՍՀՄ Ժողովրդական կոմիսարների խորհրդի որոշմամբ։ Սկզբնականում տրվում էր ոչ միայն գիտական աշխատանքներին «Լենինի ամենամոտ գաղափարների հետազոտական գործունեությանը խթանելու նպատակով, մասնավորապես ուղղությամբ սերտ կապը գիտության և կյանքի», այլ նաև «գիտության և կապի ուղղությամբ»։ 1935-ից 1957 թվականներին մրցանակը չէր տրվում։ 1941-1952 թվականներին շնորհվում էին Ստալինի 3-րդ աստիճանի մրցանակներ։

 
ԽՍՀՄ դրոշմանիշ, 1968 թվական

1956 թվականի օգոստոսի 15-ին ԽՄԿԿ Կենտրոնական կոմիտեն և ԽՍՀՄ Մինիստրների խորհուրդը որոշեցին վերականգնել Վ. Ի. Լենինի անվան մրցանակը և այն շնորհել ամեն տարի Վ. Լենինի ծննդյան օրը՝ ապրիլի 22-ին։ 1957 թվականին վերականգնվեց լենինյան մրցանակի պարգևատրումը գիտական աշխատանքների, ճարտարապետական և տեխնիկական կառույցներր, ազգային տնտեսության և տեխնիկական ոլերտում կատարված գյուտերի համար։ Լենինի մրցանակը տրվում էր նաև գրականության և արվեստի բնագավառում նշանակալից ստեղծագործությունների համար։ 1960 թվականի մարտին Լենինյան շքանշանը տրվում էր նաև լրագրության և հրապարակախոսության ոլորտում[1]։

 
Լենինյան մրցանակի դափնեկիրներ Մայա Պլիսեցկայան, Նիկոլայ Չերկասովը, Ալեքսանդր Դեյնեկա, Վասիլի Պեսկով, Մստիսլավ Ռոստրոպովիչ, 1964 թվական

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Брежнев, Леонид Ильич|Л. И. Брежнев и Тихонов, Николай Семёнович|Н. С. Тихонов являлись лауреатами Ленинской премии по литературе и Международной Ленинской премии «За укрепление мира между народами».
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լենինյան մրցանակ» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 564