Khabarovsk (Rus: Хабаровск; AFI: [xɐˈbarəfsk]; Chinés: 伯力) es la vila mai granda e lo centre administratiu del Krai de Khabarovsk, Russia. Es situada a 30km de la frontièra chinesa, a la confluéncia dels rius Amor e Ussuri, a 800 km al nòrd de Vladivostok. Al recensament de 2010, sa populacion èra de 577 441.

Mapa de Russia e Krai de Khabarovsk
Posicion de la vila de Khabarovsk, al sud del krai.

Populacion

modificar

En 1880, la vila comptava sonque 1 400 abitants[1] mas coneguèt una expansion rapida amb lo desvolopament economic de la region (1900: 17 000 abitants; 1913: 52 000; 1939:199 000; 1990: 616 000) e la politica de valorizacion de Siberia menada pels sovietics.

Etnicament la vila es poblada mai que mai de Russes; lo Krai de Khabarovsk comptava 91,6% de Russes al recensament de 2010[2][3].

Istòria

modificar

Periòde pre-rus

modificar

Abans l'arribada dels Chinese e dels Russes, la region èra poblada mai que mai de pòbles de lenga tongoza (nanais, bensai manchós).

Arribada dels Russes e dels Chineses

modificar

Las primièiras exploracions chinesas datan del sègle 15, en particular amb l'eunuc Yishiha que seguiguèt lo riu Amor capval fins a Tyr.

Los Russes arribèron tre 1650 e los Cosacs russes, dins lor expansion, s'acarèron a las fòrças armadas chinesas. Los Russes bastiguèron un camp fortificat, nomenat Achanskii gorodok (Ачанский городок), sul territòri de l'actuala Khabarovsk. Lo cap d'aquesta decision foguèt Ierofei Khabarovsk. Lo sieu nom foguèt utilizat en 1858, quand Russia tornèt occupar la zòna, per nomenar lo camp militar qu'installèt dins la region. Amb l'expansion economica e la colonizacion de la region, lo camp venguèt una vila vèrs 1900.

Lo periòde chinés

modificar

Entre lo Tractat de Nerchinsk (1689) e lo Tractat d'Aigun (1858) la region del riu Amor foguèt annexada per China. I aguèt pas jamai de populacions chinesas establas. Après l'annexion pels Russes de çò qu'es sonat per los Chineses Manchoria Exteriora, los Chineses, comprenent que l'abséncia de populacion èra una flaquesa, se lancèron dins una politica de poblament (Chuang Guandong) de la partida de Manchoria demorada possession chinesa e sonada pels Chineses Manchoria Interiora[4]. Aquestas consequéncias indirèctas de l'expansion russa menèron a la sinizacion de Manchoria.

 
Manchoria Interiora e Exteriora
 
1974 Russia estatua de Khabarovsk
 
Vista aerèa de Khabarovsk


Geografia

modificar

Lo climat de Khabarovsk es de tipe siberian umid, del tipe Dwb segon la classificacion de Köppen. Aquest climat es tanben lo del nòrd de Manchoria.

Referéncias

modificar
  1. Время и События: Указ.-календарь по Дальнему Востоку на 2003 год / Зональный совет библиотек Дальнего Востока, Дальневостосточная государственная научная библиотека. — Хабаровск, 2002
  2. https://web.archive.org/web/20211209035558/http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/results2.html
  3. https://web.archive.org/web/20140322063857/http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/perepis_itogi1612.htm
  4. Entre 1891 e 1942 25 400 000 Chinese s'installèron dins la region