Leonidàs Ièr (vèrs 540 avC, Esparta - 480 avC, Termopilas) es un rèi agiada d'Esparta que reinèt de 488 a 480 avC. Fiu d'Anaxandridas II (560-520 avC), succediguèt a son fraire Cleomenes Ièr (520-488 avC). Foguèt remplaçat per son nebòt Pleistarchos (479-458 avC).

Esquèma simplificat dei Guèrras Medicas amb la batalha dei Termopilas.

En 481 avC, au començament de la Segonda Guèrra Medica, foguèt encargat de comandar l'armada grèga encargada de combatre l'armada pèrsa dins lo nòrd de Grècia. Tre son començament, l'expedicion foguèt marcada per de profecias anonciant la mòrt d'un rèi espartenc coma una condicion de la victòria grèga. De mai, de tensions entre ciutats-estats alentiguèron la formacion de l'armada. Ansin, Leonidàs poguèt pas intervenir dins lo nòrd de la peninsula. En plaça, deguèt blocar lo pas dei Termopilas per empachar l'intrada dei tropas aquemenidas en Grècia Centrala. Per aquò, dispausèt d'una fòrça de quauquei miliers d'òmes[1].

Ajudat per lo generau Demofil de Tespia, establiguèt una defensa eficaça que bloquèt l'avançada advèrsa durant tres jorns. Dins aquò, lei Grècs foguèron traïts per un pastre que mostrèt a son adversari un passatge dins lei montanhas permetent de contornejar lo pas. Menaçat d'enceuclament, Leonidàs ordonèt la retirada de la màger part dei fòrças grègas vèrs lo sud mai demorèt amb un contingent de Tebans e de Tespians per tenir lei defensas. Lei causas d'aquela chausida son pauc claras (volontat de respectar la profecia ? temptativa d'alentir la perseguida pèrsa ?) mai la batalha s'acabèt per l'anientament dei soudats espartencs e tespians[2].

Aquela mòrt aguèt un resclantiment fòrça important en Grècia. D'efiech, mostrèt lo respècte per Leonidàs e seis òmes dei lèis espartencas qu'enebissián a sei soudats de capitular sus lo prat batalhier. Ansin, Esparta ganhèt un prestigi considerable e Leonidàs venguèt l'objècte d'un culte eroïc. Uei, es encara considerat coma l'exemple dau cap e dau soudat espartenc e son accion a la batalha dei Termopilas es estada adaptada dins mai d'un libre e d'un film.

Liames intèrnes

modificar

Bibliografia

modificar

Nòtas e referéncias

modificar
  1. En parallèl, una flòta grèga aviá per mission de blocar l'avançada de la flòta pèrsa per empedir un contornejament dau pas per la Mar Egèa. Aquò menèt a la batalha de l'Artemission.
  2. Au contrari d'una legenda ben establida, lo còrs grèc que foguèt destruch per l'armada pèrsa èra pas unicament compausat de 300 ciutadans espartencs. I aviá tanben 900 Ilotas, 700 oplitas tespians e 400 Tebans. Lei Tebans, favorables a una aliança amb Pèrsia, capitulèron sensa dificultat.