Aerosmith

amerykański zespół rockowy

Aerosmith – amerykański zespół rockowy pochodzący z Bostonu w Massachusetts i grający w charakterystycznym stylu, będącym mieszanką hard rocka i bluesa.

Aerosmith
Ilustracja
Aerosmith podczas koncertu w 2007
Rok założenia

1970

Pochodzenie

Boston, Massachusetts,  Stany Zjednoczone

Gatunek

rock albumowy[1], blues, blues-rock, hard rock[1], heavy metal[1], arena rock[1], pop metal[1], contemporary pop[1], contemporary rock[1]

Wydawnictwo

Columbia
Geffen

Powiązania

Guns N’ Roses, Hollywood Vampires

Skład
Steven Tyler
Joe Perry
Tom Hamilton
Joey Kramer
Brad Whitford
Byli członkowie
Ray Tabano
Jimmy Crespo
Rick Dufay
Strona internetowa

Szacowany nakład ze sprzedaży wszystkich albumów zespołu na całym świecie wynosi 150 milionów egzemplarzy. Są jednym z zespołów z największą liczbą sprzedanych albumów w historii[2]. Szacuje się, że do 2008 roku każdy z członków zarobił ponad 100 milionów dolarów[2]. Do największych przebojów Aerosmith należą piosenki: „Dream On”, „Last Child”, „Walk This Way”, „Dude (Looks Like a Lady)” „Angel”, „Rag Doll”, „Love in an Elevator”, "I Don’t Want to Miss a Thing", „Janie’s Got a Gun”, „What It Takes”[3] i „Cryin’”, „Crazy” i „Livin’ on the Edge”.

Historia

edytuj
 
Plakat promujący specjalny występ Aerosmith dla Mott the Hoople 23 września 1973 w trakcie trwania ich pierwszej trasy koncertowej
 
Tom Hamilton podczas występu Aerosmith w 1975 w Maple Leaf Gardens w Toronto

Zespół powstał w drugiej połowie lat 60. w Sunapee, w stanie New Hampshire, pod nazwą Jam Band[3]. Grupę sformowali gitarzysta Joe Perry i basista Tom Hamilton po poznaniu wokalisty Stevena Tylera, perkusisty Joeya Kramera i gitarzysty Raya Tabano. Tyler, zanim do składu dołączył Kramer, pełnił rolę wokalisty i perkusisty. W 1969 muzycy przenieśli się do Bostonu, gdzie zmienili nazwę na Aerosmith[3]. W 1971 miejsce Raya Tabano w zespole zajął Brad Whitford. W następnym roku grupa podpisała kontrakt z wytwórnią Columbia Records, a w styczniu 1973 wydała debiutancki album pt. Aerosmith, który odniósł duży sukces komercyjny, rozchodząc się w nakładzie 2 mln kopii[4]. Po trasie koncertowej muzycy nagrali album pt. Get Your Wings, który wydali w marcu 1974.

Albumem, który ugruntował pozycję Aerosmith w czołówce najlepszych zespołów rockowych był Toys in the Attic, zawierający m.in. piosenkę Sweet Emotion. Był to pierwszy utwór Aerosmith, który zajął pierwsze miejsce na prestiżowej liście radiowej Top 40. Toys in the Attic okazał się najlepiej sprzedającym się albumem Aerosmith w USA, gdzie uzyskał liczbę 8 milionów sprzedanych kopii[4]. W tym czasie zespół rozpoczął wynajmowanie domu w Waltham, w stanie Massachusetts, który stał się miejscem nagrywania muzyki, jak i prowadzenia biznesu. Następnym albumem zespołu był Rocks wypuszczony 3 maja 1976. Szybko sprzedał się w 4 milionach kopii i uzyskał status platynowego[4]. Rocks wraz z albumem Toys in the Attic and Rocks wszedł na listę 500 najlepszych albumów magazynu Rolling Stone. Po tym albumie zespół zagrał na kilku festiwalach i wielkich stadionach swoje własne koncerty. W 1977 zespół nagrał platynową płytę Draw the Line. Członkowie grupy wystąpili w filmie Michaela Schultza Klub samotnych serc sierżanta Pieprza (1978), w którym zaśpiewał cover piosenki „Come Together” zespołu The Beatles[3]. W 1979 miejsce Perry’ego w zespole zajął gitarzysta Jimmy Crespo[3]. Dwa lata później doszło do kolejnej roszady wśród gitarzystów, a do składu w miejsce Whitforda dołączył Rick Dufay[3]. W 1984 zespół wrócił do początkowego składu[3].

W 1988 po raz pierwszy nagradza ich MTV w kategorii „Best Group Video” i „Best Stage Performance in a Video” – oba za piosenkę „Dude Looks Like a Lady”.

W 1993 muzycy wydali album Get a Grip, który zawierał przeboje: „Cryin’”, „Crazy” i „Livin’ on the Edge”. Wydawnictwo stało się najlepiej sprzedającym albumem Aerosmith, osiągając sprzedaż w wysokości ponad 20 milionów egzemplarzy. Dwa single z tego albumu zdobyły nagrody Grammy. Zespół wystąpił w 1994 na koncercie w Warszawie na stadionie klubu Gwardia.

 
Aerosmith w trakcie koncertu w 2003 w NFL Kickoff w Waszyngtonie.

W marcu 2001 zespół wydał album pt. Just Push Play, który zadebiutował na trzecim miejscu listy Billboardu i w miesiąc po premierze uzyskał certyfikat platynowej płyty za wysoką sprzedaż w USA. Był to pierwszy album Aerosmith wyprodukowany przez członków zespołu – Stevena Tylera i Joe Perry’ego. W marcu 2004 ukazała się płyta grupy pt. Honkin’ on Bobo zawierająca covery bluesowych klasyków w wykonaniu Aerosmith oraz autorski utwór „The Grind”. Jesienią 2005 zespół zaprezentował album koncertowy pt. Rockin’ The Joint (Live At The Hard Rock), będący zapisem koncertu ze stycznia 2002 z klubu The Joint w Hard Rock Hotel w Las Vegas. W 2006 premierę miała kompilacja przebojów Aerosmith pt. The Very Best Of: Devil’s Got a New Disguise, której producentem został Jeff Magid.

W 2017 muzycy zagrali koncert w Krakowie w ramach trasy koncertowej Aero-Vederci Baby! Tour.

2 sierpnia 2024 zespół ogłosił zakończenie działalności koncertowej ze względu na uraz strun głosowych Stevena Tylera[5].

Muzycy

edytuj

Obecny skład zespołu

edytuj

Byli członkowie

edytuj

Dyskografia

edytuj

Albumy

edytuj
Rok Tytuł Pozycja na liście Certyfikat
USA
[6]
AUS
[7]
AUT
[8]
BEL
[9]
CAN
[10]
DNK
[11]
FIN
[12]
FRA
[13]
GER
[14]
ITA
[15]
NLD
[16]
NOR
[17]
NZL
[18]
SWE
[19]
CHE
[20]
UK
[21]
1973 Aerosmith 21 58 USA: 2x platyna[4]
CAN: platyna[22]
1974 Get Your Wings
  • Data: 1 marca 1974
  • Wydawca: Columbia Records
  • Format: CD, CS, LP
70 USA: 3x platyna[4]
CAN: platyna[22]
1975 Toys in the Attic
  • Data: 8 kwietnia 1975
  • Wydawca: Columbia Records
  • Format: CD, CS, LP
11 79 7 USA: 8x platyna[4]
CAN: platyna[22]
1976 Rocks
  • Data: 2 maja 1976
  • Wydawca: Columbia Records
  • Format: CD, CS, LP
3 45 14 USA: 4x platyna[4]
CAN: platyna[22]
1977 Draw the Line
  • Data: 1 grudnia 1977
  • Wydawca: Columbia Records
  • Format: CD, CS, LP
11 10 USA: 2x platyna[4]
CAN: złoto[22]
1979 Night in the Ruts
  • Data: listopad 1979
  • Wydawca: Columbia Records
  • Format: CD, CS, LP
14 8 USA: platyna[4]
CAN: złoto[22]
1982 Rock in a Hard Place
  • Data: 1 sierpnia 1982
  • Wydawca: Columbia Records
  • Format: CD, CS, LP
32 24 USA: złoto[4]
1985 Done With Mirrors
  • Data: 21 października 1985
  • Wydawca: Geffen Records
  • Format: CD, CS, LP
36 72 USA: złoto[4]
1987 Permanent Vacation
  • Data: 18 sierpnia 1987
  • Wydawca: Geffen Records
  • Format: CD, CS, LP
11 42 7 37 USA: 5x platyna[4]
CAN: 5x platyna[22]
UK: złoto[23]
1989 Pump
  • Data: 12 września 1989
  • Wydawca: Geffen Records
  • Format: CD, CS, LP
5 1 2 13 9 8 8 9 3 USA: 7x platyna[4]
CAN: 7x platyna[22]
UK: złoto[23]
1993 Get a Grip
  • Data: 20 kwietnia 1993
  • Wydawca: Geffen Records
  • Format: CD, CS, LP
1 3 3 2 3 2 3 9 3 1 2 USA: 7x platyna[4]
CAN: diament[22]
UK: platyna[23]
POL: złoto[24]
1997 Nine Lives
  • Data: 18 marca 1997
  • Wydawca: Columbia Records
  • Format: CD, LP
1 13 2 5 2 1 5 3 17 6 14 3 3 4 USA: 2x platyna[4]
CAN: 3x platyna[22]
UK: srebro[23]
POL: złoto[25]
2001 Just Push Play
  • Data: 6 marca 2001
  • Wydawca: Columbia Records
  • Format: CD, LP
2 27 7 27 2 19 8 32 6 8 32 24 19 3 7 USA: platyna[4]
2004 Honkin’ on Bobo
  • Data: 30 marca 2004
  • Wydawca: Columbia Records
  • Format: CD, LP
5 57 22 44 5 35 52 32 64 38 17 28 USA: złoto[4]
2012 Music from Another Dimension!
  • Data: 6 listopada 2012
  • Wydawca: Columbia
  • Format: CD, digital download
CAN: złoto[26]
„–” pozycja nie była notowana.

Kompilacje

edytuj
Rok Tytuł Pozycja na liście Certyfikat
USA
[6]
AUS
[7]
AUT
[8]
DNK
[11]
ESP
[27]
FIN
[12]
GER
[14]
ITA
[15]
NLD
[16]
NOR
[17]
NZL
[18]
SWE
[19]
CHE
[20]
UK
[21]
1980 Greatest Hits
  • Data: październik 1980
  • Wydawca: Columbia Records
  • Format: CD, CS, LP
53
1988 Gems
  • Data: listopad 1988
  • Wydawca: Columbia Records
  • Format: CD, CS, LP
133
1994 Big Ones
  • Data: 1 listopada 1994
  • Wydawca: Geffen Records
  • Format: CD, CS, LP
6 12 4 87 5 8 9 4 5 6 7
1995 Pandora’s Toys
  • Data: 1995
  • Wydawca: Columbia Records
  • Format: CD, CS, LP
14 41 21
2001 Young Lust: The Aerosmith Anthology
  • Released: November 20, 2001
  • Label: Geffen Records
  • Format: CD, LP
191 48 21 78 6 15 30 32
2002 Classic Aerosmith: The Universal Masters Collection
  • Data: 25 czerwca 2002
  • Wydawca: Geffen Records
  • Format: CD, LP
2002 O, Yeah! Ultimate Aerosmith Hits
  • Data: 2 lipca 2002
  • Wydawca: Columbia/Geffen Records
  • Format: CD, LP
4 9 23 90 6
2005 Gold
  • Data: 11 stycznia 2005
  • Wydawca: Geffen Records
  • Format: CD, LP
181
2006 Devil’s Got A New Disguise – The Very Best Of 33 31 75 2 2 19
2011 Tough Love: Best of the Ballads
  • Data: 10 maja 2011
  • Wydawca: Columbia Records
  • Format: CD, LP
87 42
The Essential Aerosmith
  • Data: 13 września 2011
  • Wydawca: Columbia/Legacy
  • Format: CD, LP
„–” pozycja nie była notowana.

Albumy koncertowe

edytuj
Rok Tytuł Pozycja na liście Certyfikat
US
[6]
AUT
[8]
BEL
[9]
FIN
[12]
FRA
[13]
GER
[14]
NLD
[16]
NZL
[18]
SWE
[19]
CHE
[20]
UK
[21]
1978 Live! Bootleg 13
1986 Classics Live!
  • Data: kwiecień 1986
  • Wydawca: Columbia Records
  • Format: CD, CS, LP
84
  • USA: platyna[4]
1987 Classics Live! Vol. 2
  • Data: czerwiec 1987
  • Wydawca: Columbia Records
  • Format: CD, CS, LP
1998 A Little South of Sanity
  • Data: 20 października 1998
  • Wydawca: Geffen Records
  • Format: CD, CS
12 37 34 24 39 21 34 47 16 24 36
2005 Rockin’ the Joint
  • Data: 25 października 2005
  • Wydawca: Columbia Records
  • Format: CD, CS
24 97
„–” pozycja nie była notowana.

Wideografia

edytuj
Rok Tytuł
1978 Live Texxas Jam ’78
  • Data: 1978
  • Wydawca: Columbia Records
1987 Aerosmith Video Scrapbook
  • Data: 1987
  • Wydawca: Columbia Records
1988 Permanent Vacation 3x5
  • Data: 1988
  • Wydawca: Geffen Records
1989 Things That Go Pump in the Night
  • Data: 1989
  • Wydawca: Geffen Records
1994 The Making of Pump
  • Data: 4 listopada 1994
  • Wydawca: Geffen Records
Big Ones You Can Look At
  • Data: 4 listopada 1994
  • Wydawca: Geffen Records
2004 You Gotta Move
  • Data: 23 listopada 2004
  • Wydawca: Columbia Records

Nagrody, pozycje na listach przebojów i rekordy

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Stephen Thomas Erlewine: Aerosmith Biography. allmusic.com. [dostęp 2012-06-17]. (ang.).
  2. a b Brandon Ambrosino: Aerosmith made more money from ‘Guitar Hero’ than from any one of its albums. vox.com. [dostęp 2015-01-06]. Cytat: (...) While Aerosmith has sold over 150 million albums and each member has an estimated fortune of well over $100 million (...). (ang.).
  3. a b c d e f g Wiesław Weiss, Rock. Encyklopedia, Wydawnictwo Iskry, 1991, s. 17, ISBN 83-207-1374-9.
  4. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z RIAA Gold and Platinum Search for albums by Aerosmith. riaa.com. [dostęp 2012-06-17]. (ang.).
  5. Robert Filipowski: Zespół Aerosmith rezygnuje z pożegnalnej trasy koncertowej i ogłasza przejście na emeryturę.. terazmuzyka.pl, 2024-08-03. [dostęp 2024-08-03]. (pol.).
  6. a b c Artist Chart History - Aerosmith. Billboard. [dostęp 2008-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-05)]. (ang.).
  7. a b Australian Chart. australian-charts.com. [dostęp 2008-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-22)]. (ang.).
  8. a b c Austrian Chart. austriancharts.at. [dostęp 2008-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-30)]. (ang.).
  9. a b Belgian Chart. ultratop.be. [dostęp 2008-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-22)]. (ang.).
  10. Canadian Chart. RPM. [dostęp 2008-06-24]. (ang.).
  11. a b Danish Chart. danishcharts.com. [dostęp 2008-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-07-03)]. (ang.).
  12. a b c Finnish Chart. finnishcharts.com. [dostęp 2008-06-24]. (ang.).
  13. a b French Chart. lescharts.com. [dostęp 2008-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-10)]. (ang.).
  14. a b c German Chart. Charts-Surfer. [dostęp 2008-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-07-02)]. (ang.).
  15. a b Italian Chart. italiancharts.com. [dostęp 2008-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-26)]. (ang.).
  16. a b c Dutch Album Chart. dutchcharts.com. [dostęp 2008-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-25)]. (ang.).
  17. a b Norwegian Chart. norwegiancharts. [dostęp 2008-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-07-01)]. (ang.).
  18. a b c New Zealand Chart. charts.org.nz. [dostęp 2008-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-21)]. (ang.).
  19. a b c Swedish Chart. swedishcharts.com. [dostęp 2008-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-12)]. (ang.).
  20. a b c Swiss Chart. Die Offizielle Schweizer Hitparade. [dostęp 2008-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-22)]. (ang.).
  21. a b c British Chart. Chart Stats. [dostęp 2008-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-17)]. (ang.).
  22. a b c d e f g h i j k l m Gold Platinum Database: Aerosmith. Canadian Recording Industry Association. [dostęp 2012-02-27]. (ang.).
  23. a b c d e f g BPI: Aerosmith (search for Aerosmith). bpi.co.uk. [dostęp 2012-06-17]. (ang.).
  24. Złote płyty CD przyznane w 1995 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-05-29].
  25. Złote płyty CD przyznane w 1997 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-05-29].
  26. Gold/Platinum. musiccanada.com. [dostęp 2012-11-22]. (ang.).
  27. Spanish Chart. spanishcharts.com. [dostęp 2008-06-24]. (ang.).
  28. Gold & Platinum Certification – March 2001. Canadian Recording Industry Association. [dostęp 2010-08-17]. (ang.).
  29. Aerosmith: inducted in 2001. The Rock and Roll Hall of Fame and Museum, Inc.. [dostęp 2016-07-01]. (ang.).
  30. a b c d Aerosmith Awards. allmusic.com. [dostęp 2012-06-17]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj