Aleksandra Ogińska
Józefa Aleksandra z książąt Czartoryskich, primo voto księżna Sapieżyna, secundo voto księżna Ogińska (ur. 19 marca 1730, zm. 28 sierpnia 1798 w Siedlcach) – księżna, magnatka z rodu Czartoryskich, dama krzyża orderowego Zakonu Maltańskiego[1] i dama Krzyża Gwiaździstego[2].
._%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0_%D0%90%D0%B3%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_(%D0%A7%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F)_(XVIII)_(2).jpg) Aleksandra Ogińska, portret, Anonim, Młyn-muzeum dworu w Lubowie (Liubavas), Litwa | |
 Pogoń | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Mąż |
1. Michał Antoni Sapieha od 1748 do jego śmierci |
| Odznaczenia | |
 
| |
Była córką Fryderyka Michała Czartoryskiego i Eleonory Moniki Waldsteinówny. Miała dwie starsze siostry, Antoninę oraz Konstancję, a jej młodszy brat zmarł jako dziecko[3]. Wyszła za mąż w 1748 r. za Michała Antoniego Sapiehę, a następnie rok po jego śmierci, w 1761 r. za hetmana wielkiego litewskiego Michała Ogińskiego. Po śmierci ojca odziedziczyła w 1775 r. miasto Siedlce z siedmioma przyległymi folwarkami. Wpłynęła na rozwój ekonomiczny i kulturowy miasta.
Pochowana w kaplicy pw. św. Krzyża.
Drzewo Genealogiczne
edytuj- Mąż (1): Michał Antoni Sapieha (1711–1760) ślub w 1748 r.
- Mąż (2): Michał Kazimierz Ogiński (1730–1800) ślub w 1761 r.
| 4. Kazimierz Czartoryski (1674–1741) | ||||||
| 2. Michał Fryderyk Czartoryski (1696-1775) | ||||||
| 5. Izabela Elżbieta Morsztyn (1671-1758) | ||||||
| 1. Aleksandra Ogińska (1730-1798) | ||||||
| 6. Jan Antoni Waldstein | ||||||
| 3. Eleonora Monika Waldsteinówna (1710-1795) | ||||||
| 7. Anna Waldstein | ||||||
Bibliografia
edytuj- Aleksandra Ogińska i Siedlce w trzech pamiętnikach z XIX wieku. Wstęp i oprac. Rafał Dmowski i Artur Ziontek. Siedlce: Archiwum Państwowe, Instytut Historii AP, Instytut filologii Polskiej AP, 2007. Książka dostępna w wersji cyfrowej https://repozytorium.uph.edu.pl/handle/11331/256
- Głowacka-Maksymiuk Urszula: Aleksandra z Książąt Czartoryskich Ogińska. Siedlce: Archiwum Państwowe, Fundacja Rozwoju Badań Regionalnych „Sigillum”, 2003.
- Głowacka-Maksymiuk Urszula: Dwór księżnej Aleksandry Ogińskiej jako ośrodek życia kulturalnego na Podlasiu, „Szkice Podlaskie”, T. 10, 2002, s. 9-16.
- Ziontek Artur: Siedlecki dwór artystyczny Aleksandry Ogińskiej. W zbiorze: Małe miasta. Społeczność. Red. Mariusz Zemło. Lublin 2011.
- Ziontek Artur: Pani na Siedlcach Aleksandra Ogińska. Stan badań i zarys problematyki. „Wschodni Rocznik Humanistyczny” t II, 2005.
- Ziontek Artur: Z dziejów dworu artystycznego Aleksandry Ogińśkiej. Cz. 1: Opisanie fety św. Michałka. „Ogród” 2010, nr 1-2 (25-26).
- Ziontek Artur: Żywioł towarzyski Aleksandry Ogińskiej utrwalony w piśmiennictwie XVIII wieku. w zbiorze: Kobieta epok dawnych w literaturze, kulturze, społeczeństwie. Red. Iwona Maciejewska i Krystyna Stasiewicz. Olsztyn 2008.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Ciąg dalszy Kalendarzyka narodowego i obcego na rok ... 1792 czyli II część, z konstytucyami od roku 1788 dnia 6 października do roku 1791 dnia 23 grudnia przez daty oznaczonemi, s. 428.
- ↑ Jerzy Sewer Dunin Borkowski, Panie polskie przy dworze rakuskim, Lwów: Księgarnia Seyfartha i Czajkowkiego, 1891, s. 82
- ↑ Danuta Michalec, Aleksandra Ogińska i jej czasy, Siedlce: Muzeum Okręgowe, 1999, s. 20, ISBN 978-83-911103-6-2 [dostęp 2023-09-26].