Chyna (ur. jako Joan Marie Laurer[4] 27 grudnia 1969 w Rochester w stanie Nowy Jork, zm. 20 kwietnia 2016 w Redondo Beach w stanie Kalifornia[5]) – amerykańska wrestlerka, kulturystka oraz aktorka telewizyjna i pornograficzna.

Chyna
Ilustracja
Chyna w 2007
Imię i nazwisko

Joan Marie Laurer

Data i miejsce urodzenia

27 grudnia 1969[1]
Rochester[2]

Data i miejsce śmierci

20 kwietnia 2016
Redondo Beach

Przyczyna śmierci

przedawkowanie leków[3]

Kariera profesjonalnej wrestlerki
Pseudonimy
ringowe

Chyna[1]
Chyna Doll[1]
Joanie Laurer[1]
Joanie Lee[1]
Just Joanie[1]

Wzrost

1,75 m[1]

Masa ciała

91 kg[1]

Zapowiadana z

Londonderry, New Hampshire

Trenerzy

Killer Kowalski[1]

Debiut

1995[1]

Emerytura

15 maja 2011

Rozpoczęła karierę wrestlerki w federacji World Wrestling Federation w 1997, gdzie występowała pod pseudonimem ringowym Chyna i była określana jako „Dziewiąty cud świata”. Była również założycielką ugrupowania D-Generation X, dwukrotną (i jedyną żeńską) posiadaczką WWF Intercontinental Championship oraz jednokrotną WWF Women’s Championship. Była pierwszą w historii uczestniczką Royal Rumble matchu oraz turnieju King of the Ring, a także pierwszą pretendentką do WWF Championship[6]. Po opuszczeniu WWF w 2001, Chyna okazjonalnie występowała w New Japan Pro-Wrestling i Total Nonstop Action Wrestling.

Poza wrestlingiem, dwukrotnie pozowała w Playboyu, a także występowała epizodycznie w produkcjach telewizyjnych. Wystąpiła w sześciu produkcjach pornograficznych; zadebiutowała w 2004 w filmie „One Night in Chyna”, wraz z przyjacielem-wrestlerem Seanem Waltmanem.

Kariera profesjonalnej wrestlerki

edytuj

Wczesna kariera (1995–1997)

edytuj
 
Chyna w 1997

Joanie Laurer była trenowana przez Władysława „Killera” Kowalskiego w jego szkółce wrestlingowej umiejscowionej w Malden w Massachusetts[7]. W swojej pierwszej walce zawalczyła z mężczyzną przebranym za kobietę[7]. Pracowała dla różnych federacji niezależnych jako Joanie Lee[7].

Laurer poznała Paula „Triple H’a” Levesque’a i Shawna Michaelsa po jednym z show w 1996[7]. Po obejrzeniu kilku pojedynków z jej udziałem, Levesque i Michaels chcieli zatrudnić ją w WWF jako swoją ochroniarkę[7][8]. Vince McMahon, właściciel WWF, na samym początku nie był do niej przekonany twierdząc, że widownia nie uwierzy, iż kobieta może być lepsza od mężczyzny w ringu[8][7]. Czekając na decyzję McMahona, Laurer otrzymała propozycję od World Championship Wrestling (WCW), którego przedstawiciele chcieli, aby została jedyną kobiecą członkinią ugrupowania New World Order[7]. Ta początkowo przyjęła ofertę, lecz ostatecznie została zatrudniona w WWF przez Shane’a McMahona[9].

World Wrestling Federation

edytuj

D-Generation X (1997–1999)

edytuj
Główny artykuł: D-Generation X.

Laurer zadebiutowała w WWF jako Chyna, 16 lutego 1997 na gali In Your House 13: Final Four, podczas walki Huntera Hearst Helmsleya z Goldustem. Siedząca na widowni przy barierkach Chyna zaczęła dusić Marlenę, menedżerkę Goldusta[7][10]. Jej pierwotnym wizerunkiem w federacji była ochroniarka Triple H’a, a później ugrupowania D-Generation X. Znana była z interweniowania w walkach i wykonywania low blowów (ciosów w krocze)[7][11].

W styczniu 1999, Chyna wzięła udział w Royal Rumble matchu na gali Royal Rumble, stając się pierwszą kobietą w historii tego rodzaju starcia[12][11]. Dzień później na tygodniówce Raw is War, Chyna przeszła na ciemną stronę zdradzając Triple H’a i sprzymierzając się z wrogimi mu Vince’em McMahonem i Kanem[8]. Laurer połączyła siły z Kanem na gali St. Valentine’s Day Massacre: In Your House, i wspólnie z nim zawalczyła z X-Pacem i Triple H’em[13]. Na WrestleManii XV, Chyna zaatakowała Kane’a podczas jego walki z Triple H’em[8][14]. Jeszcze tej samej nocy, Chyna i Triple H odwrócili się od D-Generation X, pomagając Shane’owi McMahonowi wygrać walkę z X-Pacem[14]. Duo stało się częścią stajni The Corporation, jak i późniejszego Corporate Ministry. Po rozwiązaniu obu grup, Chyna pozostała po stronie Triple H’a; ich współpraca dobiegła końca pod koniec 1999[8].

Intercontinental Champion (1999–2000)

edytuj

W czerwcu 1999, Chyna stała się pierwszą kobietą, która zakwalifikowała się do turnieju King of the Ring[8][11]. Później stała się również pierwszą żeńską pretendentką do WWF Championship, lecz utraciła tę pozycję na rzecz Mankinda[8]. Niedługo potem, Chyna przeszła na dobrą stronę podczas długiej rywalizacji z Jeffem Jarrettem. Na gali Unforgiven odbyła z nim walkę o WWF Intercontinental Championship; nie udało jej się zdobyć tytułu[15][7]. Otrzymała jednak walkę rewanżową i miesiąc później na gali No Mercy pokonała Jarretta o tytuł w „Good Housekeeping matchu”, stając się pierwszą i jedyną żeńską posiadaczką tego mistrzostwa[11][16]. Zyskała sympatię Miss Kitty, która stała się jej menedżerką.

Po zdobyciu mistrzostwa, Chyna rozpoczęła nową rywalizację z Chrisem Jericho i pokonała go na gali Survivor Series[17]. W grudniu przegrała z nim walkę o tytuł na gali Armageddon[18]. Rywale zawalczyli ze sobą w kolejnym rewanżu, 30 grudnia na odcinku tygodniówki SmackDown!, który zakończył się podwójnym przypięciem[19]. W rezultacie, Stephanie McMahon-Helmsley ogłosiła ich podwójnymi mistrzami[20]. Na gali Royal Rumble, Jericho i Chyna bronili tytułu (każdy na własną rękę) przeciwko Hardcore Holly’emu w Triple Threat matchu; walkę wygrał Jericho i to on stał się niekwestionowanym mistrzem[21]. Panowanie Chyny jako jednego z „podwójnych mistrzów” nie jest oficjalnie uznawane przez WWE.

Połączenie sił z Eddiem Guerrero i odejście z federacji (2000–2001)

edytuj
 
Chyna na gali King of the Ring z Eddiem Guerrero.

Niedługo po utracie Intercontinental Championship, Chyna stała się scenariuszową dziewczyną Eddiego Guerrero. Para zmierzyła się o Intercontinental Championship z Valem Venisem i Trish Stratus na SummerSlam; w wyniku starcia, Chyna stała się nową posiadaczką pasa mistrzowskiego[22]. Dwa tygodnie później jednak utraciła tytuł na rzecz Guerrero w Triple Threat matchu z Kurtem Anglem[23]. Chyna i Guerrero rozstali się w listopadzie 2000 roku.

W międzyczasie, Laurer zapozowała nago dla magazynu Playboy[24]. Fakt ten został wykorzystany w scenariuszach WWF i doprowadził do debiutu grupy Right to Censor. Chyna rozpoczęła rywalizację z Ivory, członkinią Right to Censor. Kulminacją rywalizacji była walka zawodniczek o Women’s Championship na gali Royal Rumble w styczniu 2001. Podczas walki Chyna doznała kontuzji szyi[25]. Powróciła na WrestleManii X-Seven i pokonała Ivory w walce o mistrzostwo[26]. Pokonała Litę na gali Judgment Day[27] i niedługo później zawiesiła pas mistrzowski[28].

30 listopada 2001, Laurer odeszła z WWF[29].

New Japan Pro-Wrestling (2002)

edytuj

Chyna zadebiutowała w New Japan Pro-Wrestling (NJPW) na gali New Japan Thirtieth Anniversary Show w 2002; była sędzią jednego z pojedynków gali[30]. Jesienią odbyła kilka walk dla federacji. Jej ostatnim starciem w NJPW była walka drużynowa, w której wraz z Masahiro Chono pokonała Kazunariego Murakamiego i Makaia #2[31].

Total Nonstop Action Wrestling (2011)

edytuj

Chyna zadebiutowała w Total Nonstop Action Wrestling (TNA) 12 maja na odcinku Impact!. Została przedstawiona jako biznesowa wspólniczka Kurta Angle’a[32]. Wzięła udział w Battle Royalu, z którego wyeliminowała rywala Angle’a, Jeffa Jarretta[33]. Na gali SacrificeChyna i Angle pokonali Jeffa i Karen Jarrettów[34].

Kariera aktorki pornograficznej

edytuj

Laurer zadebiutowała w pornografii filmem 1 Night in Chyna, w którym wystąpiła wraz ze swoim przyjacielem Seanem Waltmanem. Film został opublikowany w 2004 i sprzedał się w nakładzie ponad 100 tys. sztuk[35]. W 2009, Laurer wystąpiła w Another Night in Chyna[36], a w 2011 – w Backdoor to Chyna[36]. Dwukrotnie wystąpiła też jako She-Hulk w parodiach The Avengers[36]. Laurer była dwukrotną zdobywczynią nagród AVN; w 2006 otrzymała nagrodę za najlepiej sprzedający się tytuł roku (1 Night in Chyna)[37], a w 2012 za najlepszy film z udziałem celebryty (Backdoor to Chyna)[38].

Rok Tytuł Rola
2004 1 Night in Chyna Ona sama
2009 Another Night in Chyna Ona sama
2011 Backdoor to Chyna Ona sama
2012 Chyna is Queen of the Ring Ona sama
2012 Avengers XXX: A Porn Parody She-Hulk
2013 She-Hulk XXX: A Porn Parody She-Hulk

Inne media

edytuj

Gry komputerowe

edytuj

Chyna była jedną z grywalnych postaci w pięciu grach komputerowych[39]:

  • WWF Attitude, wydanej na Nintendo 64, PlayStation, Game Boy Color i Dreamcast w 1999
  • WWF WrestleMania 2000, wydanej na Nintendo 64 w październiku 1999
  • WWF SmackDown!, wydanej na PlayStation w marcu 2000
  • WWF No Mercy, wydanej na Nintendo 64 w listopadzie 2000
  • WWF SmackDown 2: Know Your Role, wydanej na PlayStation w listopadzie 2000

Playboy

edytuj

Laurer dwukrotnie zapozowała nago dla magazynów Playboya: w listopadzie 2000[24] i w 2002, tuż po jej odejściu z WWF[40]. Wystąpiła też w filmie dokumentalnym Playboya – Joanie Lauren, Nude Wrestling Superstar[41].

Literatura

edytuj

W 2001, Laurer opublikowała swoją autobiografię, Chyna, The 9th Wonder of the World: If They Only Knew[42].

Telewizja

edytuj
Rok Tytuł Odcinek Rola
1996 Niebieski Pacyfik „One Kiss Goodbye” Frank Finlay
1999 The Martin Short Show #1.44 Ona sama
2000 Trzecia planeta od Słońca „The Big Giant Head Returns Again: Part 1 and 2”
„This Little Dick Went to Market”
Janice
Niebieski Pacyfik „Kidnapped” Tonya Sweet
Mad TV #6.5 Ona sama
MTV Cribs „Laurer, Tony Hawk, and Usher Ona sama
2001 Zapasy na śmierć i życie „Where Is Einstein’s Brain?” Ona sama
Tracker „Pilot” Rhee
Nieustraszeni „First Celebrity Fear Factor” Ona sama
2002 Tracker „Remember When” Rhee
Sabrina, nastoletnia czarownica „Driving Mr. Goodman” Mary Jo Ponder
The Nick Cannon Show „Nick Takes Over Fitness” Ona sama
Łowcy skarbów „Antianeirai” Natasha Tripova
Whose Line Is It Anyway? #5.8 Ona sama
Celebrity Boxing 2 Ona sama
The Anna Nicole Show „The Anna Nicole Show Holiday Special” Ona sama
2005 The Surreal Life Sezon 4 Ona sama
2006 My Fair Brady „Love On the Rocks (Therapy Part 1)” Ona sama
2007 The Surreal Life: Fame Games Cały sezon Ona sama
2008 Celebrity Rehab with Dr. Drew Sezon 1 Ona sama
Rok Tytuł Rola
1999 Beyond the Mat Ona sama
2000 Chyna Fitness: More Than Meets the Eye Ona sama
2001 Alien Fury: Countdown to Invasion Ava Zurich
Przystanek miłość Jedna z randek Roda
2002 Frank McKlusky, C.I. Freeda
Joanie Laurer Warrior Princess Ona sama
2003 Hunter: Back in Force Brandy Rose
Romp Lulu
2005 101 Reasons Not to Be a Pro Wrestler Ona sama
2006 Just Another Romantic Wrestling Comedy Roxanne
2007 Illegal Aliens Rex
Klub Dzikich Kotek Teddy Archibald
2011 Losing Control Barb
2012 A Night at the Silent Movie Theater Sexy Drummer
2013 White T Psychic

Życie prywatne

edytuj

Laurer ukończyła studia na University of Tampa[43].

W latach 1996–2000, Laurer spotykała się z wrestlerem Paulem „Triple H’em” Levesquem[44]. W 2003 związała się z Seanem Waltmanem[44]. Para zaręczyła się, po czym rozeszła, a następnie ponownie zaręczyła. W styczniu 2005, Laurer została aresztowana za stosowanie przemocy domowej wobec Waltmana[44].

W listopadzie 2007, Laurer oficjalnie zmieniła swoje imię i nazwisko na „Chyna”[4].

Laurer była uzależniona od narkotyków (kokainy) i alkoholu. W styczniu 2005, Sean Waltman wyznał, że Laurer walczy nie tylko z używkami, lecz również z chorobą psychiczną[45]. W programie „The Surreal Life” wyznała, że próbowała popełnić samobójstwo[46]. Miała złe stosunki z członkami jej rodziny; pogodziła się z matką w lutym 2015[47].

Podczas pobytu w Japonii, Laurer uczyła języka angielskiego w szkołach i nawróciła się na mormonizm[43].

Śmierć

edytuj

20 kwietnia 2016, w domu Laurer w Redondo Beach w Kalifornii znaleziono jej martwe ciało. W chwili śmierci miała 46 lat. Brała leki na nerwicę lękową i bezsenność. Przyczyną jej śmierci było przypadkowe przedawkowanie przepisanych leków[3].

Styl walki

edytuj
 
Triple H i Chyna w 1999

Mistrzostwa i osiągnięcia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j Phillip Kreikenbohm: Chyna w bazie danych CageMatch. CageMatch.net. [dostęp 2016-05-31].
  2. Chyna: Profile & Match Listing. [dostęp 2016-05-31].
  3. a b Tyler Conway, Chyna’s Death Caused by Accidental Overdose, Manager Reveals [online], Bleacher Report [dostęp 2016-05-31].
  4. a b Copy of Name Change Document. 7 listopada 2007. [dostęp 2007-11-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 marca 2016)].
  5. Sewell Chan: Chyna, Pro Wrestler Turned Reality TV Star, Is Dead at 46. nytimes.com. [dostęp 2016-04-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-21)]. (ang.).
  6. Top 25 Most Impactful Women: Chyna. WWE. [dostęp 2015-03-07].
  7. a b c d e f g h i j Joanie Laurer, Chyna, The 9th Wonder of the World: If They Only Knew, 1999, ISBN 0-06-109895-7.
  8. a b c d e f g WWF: It’s Our Time, WWF Home Video, VHS.
  9. Killer Kowalski slams Chyna’s book [online], slam.canoe.com [dostęp 2016-09-03].
  10. \The SmarK Retro Rant For In Your House: Final Four, „411MANIA”, 411mania.com [dostęp 2016-05-31].
  11. a b c d Ryan Dilbert, Examining Chyna’s Legacy as WWE Women’s Wrestling Pioneer [online], Bleacher Report [dostęp 2016-05-31].
  12. 7 Things You Should Know About WWE Royal Rumble 1999 [online], WhatCulture.com [dostęp 2016-05-31].
  13. Powell, John: McMahon makes a Giant mistake. SLAM! Wrestling, 15 lutego 1999. [dostęp 2008-08-08].
  14. a b Powell, John: Austin wins title at WM15. SLAM! Wrestling, 29 marca 1999. [dostęp 2008-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 lutego 2012)].
  15. Full Event Results [online], wwe.com [dostęp 2016-05-31].
  16. Full Event Results [online], wwe.com [dostęp 2016-05-31].
  17. Powell, John: Booking blows Survivor Series. SLAM! Wrestling, 15 listopada 1999. [dostęp 2008-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 kwietnia 2015)].
  18. Powell, John: Steph betrays Vince at Armageddon. SLAM! Wrestling, 13 grudnia 1999. [dostęp 2008-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 kwietnia 2015)].
  19. WWF Smackdown--December 30, 1999 [online], pwwew.net [dostęp 2016-05-31].
  20. Chris Jericho (Jan. 23, 2000– February 27, 2000). World Wrestling Entertainment. [dostęp 2008-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 kwietnia 2007)].
  21. Powell, John: Rocky wins the Rumble. SLAM! Wrestling, 24 stycznia 2000. [dostęp 2008-08-08].
  22. Chyna & Eddie Guerrero vs. Trish Stratus & Val Venis – Mixed Tag Team Intercontinental Championship Match: SummerSlam 2000 [online], wwe.com [dostęp 2016-05-31].
  23. Raw is War--September 4, 2000 [online], pwwew.net [dostęp 2016-05-31].
  24. a b Chyna – OWW [online], Online World of Wrestling [dostęp 2016-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-25], Cytat: „September 25, 2000: Playboy released the November issue featuring Chyna on the cover and a revealing pictorial.” (ang.).
  25. 7 Things You Should Know About WWE Royal Rumble 2001 [online], WhatCulture.com [dostęp 2016-05-31].
  26. Full WrestleMania X-Seven results [online], wwe.com [dostęp 2016-05-31].
  27. Full Event Results [online], wwe.com [dostęp 2016-05-31].
  28. Philip Kreikenbohm, WWE Women’s Championship w bazie danych CageMatch [online], cagematch.net [dostęp 2016-05-31].
  29. Chyna – OWW [online], Online World of Wrestling [dostęp 2016-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-25], Cytat: „November 30, 2001: Joanie Laurer’s WWF contract ran out and she vacated the WWF Women’s championship” (ang.).
  30. Chyna – OWW [online], Online World of Wrestling [dostęp 2016-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-25], Cytat: „NJPW 30th Anniversary show: Joanie Laurer officiated The Steiner Brothers vs. Hiroshi Tanahashi and Kensuke Sasaki in Tokyo.” (ang.).
  31. Philip Kreikenbohm, Walki Chyny w NJPW [online], cagematch.net [dostęp 2016-05-31].
  32. PWTorch.com – CALDWELL’S TNA IMPACT REPORT 5/12: Complete „virtual-time” coverage of big reveals, final PPV hype, battle royal main event [online], pwtorch.com [dostęp 2016-05-31].
  33. PWTorch.com – TNA News: Impact SPOILERS from Tuesday’s Impact taping – big re-branding, debut, two returns, Sacrifice matches [online], pwtorch.com [dostęp 2016-05-31].
  34. Philip Kreikenbohm, TNA Sacrifice 2011 w bazie danych CageMatch [online], cagematch.net [dostęp 2016-05-31].
  35. Lola Ogunnaike, Sex, Lawsuits and Celebrities Caught on Tape, „The New York Times”, 19 marca 2006, ISSN 0362-4331 [dostęp 2016-05-31].
  36. a b c Joanie Laurer DVDs, VOD, Blu-Ray Videos at Adult Film Database [online], adultfilmdatabase.com [dostęp 2016-09-03].
  37. 2006 AVN Award Winners Announced [online], business.avn.com [dostęp 2016-05-31].
  38. AVN Announces the 2012 AVN Award Winners [online], business.avn.com [dostęp 2016-05-31].
  39. Chyna (Character) – Giant Bomb [online], giantbomb.com [dostęp 2016-05-31].
  40. Joanie Laurer sheds Chyna image [online], slam.canoe.com [dostęp 2016-05-31].
  41. Chyna [online], IMDb [dostęp 2016-09-03].
  42. Chyna, Chyna, The 9th Wonder of the World: If They Only Knew, New York: HarperEntertainment, 2 października 2001, ISBN 978-0-06-109895-6 [dostęp 2016-05-31] (ang.).
  43. a b Chyna, Mormon and Legendary Pro Wrestler Dies at the Age of 45 [online] [dostęp 2016-05-31].
  44. a b c Lauren Weigle, Was Wrestler Chyna Ever Married? [online], Heavy.com, 21 kwietnia 2016 [dostęp 2016-05-31] (ang.).
  45. Chyna over the edge [online], canoe.com [dostęp 2016-05-31].
  46. Pro wrestling superstar Chyna was a force of nature [online], Post and Courier, 24 kwietnia 2016 [dostęp 2016-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-31].
  47. Vince Russo, Joanie Laurer aka Chyna Talks Triple H, WWE Hall of Fame, And More [online], 16 lutego 2015 [dostęp 2016-05-31].
  48. a b c d e Chyna – Online World of Wrestling [online], onlineworldofwrestling.com [dostęp 2016-09-10] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-25].
  49. a b Philip Kreikenbohm, Chyna « Wrestler-Datenbank « CAGEMATCH – The Internet Wrestling Database [online], cagematch.de [dostęp 2016-09-10].
  50. SLAM! Wrestling – WrestleMania 17 - [online], slam.canoe.com [dostęp 2016-09-10].
  51. The SmarK Retro Repost – Wrestlemania 2000 [online], 411MANIA [dostęp 2016-09-10].
  52. a b c d e f g Philip Kreikenbohm, Entourage « Chyna « Wrestlers Database « CAGEMATCH – The Internet Wrestling Database [online], cagematch.net [dostęp 2016-09-10].
  53. a b Philip Kreikenbohm, Tag Teams & Stables « Chyna « Wrestlers Database « CAGEMATCH – The Internet Wrestling Database [online], cagematch.net [dostęp 2016-09-10].
  54. a b WWE Anthology. [dostęp 2016-09-10].
  55. a b WWF: The Music, Vol. 4. [dostęp 2016-09-10].
  56. WWF: The Music, Vol. 5. [dostęp 2016-09-10].
  57. Past or Present by TNA Wrestling on Apple Music [online], iTunes [dostęp 2016-09-10].
  58. a b Chyna – OWW [online], Online World of Wrestling [dostęp 2016-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-25] (ang.).
  59. Pro Wrestling Illustrated (PWI) 500 for 2000 – The Internet Wrestling Database [online], profightdb.com [dostęp 2016-05-31].
  60. a b Philip Kreikenbohm, Tytuły zdobyte przez Chynę [online], cagematch.net [dostęp 2016-05-31].

Linki zewnętrzne

edytuj