Grupa etnograficzna

Grupa etnograficzna – grupa ludzi zamieszkujących określony obszar geograficzny, którzy wyróżniają się spośród okolicznej ludności swoistymi cechami kulturowymi i mają świadomość przynależności do swojej grupy poprzez odczuwaną odrębność kulturową[1]. Utrzymują przy tym związek z większą grupą etniczną[2][3].

Biskupianie z Krobi w strojach ludowych, Wielkopolska
Górale żywieccy w strojach ludowych, Żywiecczyzna
Polscy Górale jabłonkowscy, Czechy

Przywołane cechy kulturowe powodujące powstanie świadomości więzi społecznej to między innymi: etnogeneza, język, obszar zasiedlenia i gospodarka, tożsamość kulturowa i świadomość narodowa, wspólnota historyczna, wspólnota wyznaniowa, siła więzi społecznych.

Koncepcja grupy etnograficznej jest rzadko spotykana na gruncie zachodnim. Pojęcie to związane jest przede wszystkim z badaniami prowadzonymi przez etnografów z krajów bloku wschodniego[2][4].

Etnografowie wydzielają grupy etnograficzne na podstawie umownych i najczęściej subiektywnych kryteriów. Pojęcia tego nie należy utożsamiać z pojęciem grupy etnicznej.

Grupy etnograficzne w Polsce

edytuj
Zobacz więcej w artykule Polacy, w sekcji Polskie grupy etnograficzne.

W Polsce wprowadzono podział regionalny pomiędzy większe zespoły grup etnograficznych, zwane także pierwotnymi lub zasadniczymi grupami etnograficznymi. Wśród nich są Łęczycanie i Sieradzanie, Małopolanie, Mazowszanie, Mazurzy i Warmiacy, Pomorzanie, Ślązacy, Kaszubi, Wielkopolanie i grupy kresowe. W podziałach wyróżnia się także starą grupę Kujawiaków, która wywodzi się od Wielkopolan, ale ma wpływy kultury mazowieckiej. Istnieją także małe grupy pośrednie, mające wpływy dwóch różnych grup zasadniczych, np. Mazurzy wieleńscy, Hazacy.

Etnografowie opisujący grupy

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Roman Reinfuss: Pogranicze krakowsko-góralskie w świetle dawnych i najdawniejszych badań etnograficznych. Lublin: nakł. Towarzystwa Ludoznawczego, 1946, s. 10, seria: Odb. z: „Ludu” t. 36, nr 6.
  2. a b Máiréad Nic Craith, Reinhard Johler, Professor Ullrich Kockel: Everyday Culture in Europe: Approaches and Methodologies. Ashgate Publishing, Ltd., 2012-11-28, s. 90–91. ISBN 978-1-4094-8780-7. (ang.).
  3. Wojciech Janicki, The distribution and significance of Tatar ethnic group in Poland. (ang.)
  4. Florian Mühlfried, Being a State and States of Being in Highland Georgia, Berghahn Books, 1 maja 2014, s. 38, ISBN 978-1-78238-297-3 (ang.).