Mitsubishi Ki-21 (oznaczenie amerykańskie Sally, także Jane, Gwen) – japoński średni samolot bombowy z okresu II wojny światowej.

Mitsubishi Ki-21
Ilustracja
Mitsubishi Ki-21 II
Dane podstawowe
Państwo

 Japonia

Producent

Mitsubishi Jukogyo KK
Nakajima Hikoki KK

Typ

średni samolot bombowy

Konstrukcja

średniopłat o konstrukcji metalowej, podwozie chowane w locie

Załoga

5

Historia
Data oblotu

18 grudnia 1936

Lata produkcji

19381944

Wycofanie ze służby

1944[1]

Liczba egz.

2064[1]

Dane techniczne
Napęd

2 silniki gwiazdowe, 14-cylindrowy Nakajima Ha-5 kai (Ki-21 I) lub Mitsubishi Ha-101 (Ki-21 II)

Moc

850 KM (Nakajima Ha-5 kai)
1450 KM ( Mitsubishi Ha-101) (każdy)

Wymiary
Rozpiętość

22,50 m

Długość

16,00 m

Wysokość

4,35 m (Ki-21 I)
4,85 m (Ki-21 II)

Powierzchnia nośna

69,60 m²

Masa
Własna

4 691 kg (Ki-21 I)
6 070 kg (Ki-21 II)

Startowa

7 492 kg (Ki-21 I)
9 710 kg (Ki-21 II)

Osiągi
Prędkość maks.

432 km/h (Ki-21 I)
468 km/h (Ki-21 II)

Prędkość przelotowa

380 km/h (Ki-21 II)

Prędkość wznoszenia

6,0 m/s

Pułap

8 600 m (Ki-21 I)
10 000 m (Ki-21 II)

Zasięg

1 500 km (Ki-21 I)
2 700 km (Ki-21 II)

Dane operacyjne
Uzbrojenie
750 kg (Ki-21 I), 1000 kg (Ki-21 II) bomb
Uzbrojenie obronne – patrz tekst
Liczba miejsc
9 (MC-21 I)
Przestrzeń ładunkowa
1000 kg (MC-21 I)
Użytkownicy
Japonia, Tajlandia
Rzuty
Rzuty samolotu

Historia

edytuj

Samolot został opracowany w 1936 roku w wytwórni Mitsubishi Jukogyo KK z przeznaczenie dla lotnictwa armii. Jego oblot został dokonany 18 grudnia 1936 roku. Samolot następnie został poddany badaniom i testom. W marcu 1938 roku rozpoczęto jego produkcję seryjną oprócz wytwórni Mitsubishi Jukogyo KK, także w wytwórni Nakajima Hikoki KK. Otrzymał wtedy oznaczenie Ki-21 I, wersja ta była produkowana do 1941 roku. Samolot budowany był w kilku odmianach różniących się uzbrojeniem obronnym.

W 1940 roku samolot otrzymał nowe silniki o większej mocy i wersja ta otrzymała oznaczenie Ki-21 II, samolot ten został wprowadzony do produkcji seryjnej w 1941 roku. Produkcja samolotu trwała do 1944 roku. Łącznie w latach 1938 – 1944 zbudowano 2064 samolotów Ki-21 wszystkich wersji i odmian.

W 1940 roku w wytwórni Dai Nippon Koku KK przebudowano 100 samolotów wersji Ki-21 I na samoloty transportowe i pasażerski. Tak powstały samolot został oznaczony jako MC-21 I. Jego załoga składała się z 4 osób i mógł przewozić ładunek o masie 1000 kg lub 9 pasażerów.

Wersje i odmiany samolotu, najważniejsze różnice
  • Ki-21 I – wersja wyposażona w silniki Nakajima Ha-5 kai o mocy 850 KM
    • Ki-21 IA – odmiana wyposażona w 3 karabiny maszynowe Type 89 kal. 7,7 mm
    • Ki-21 IB – odmiana wyposażona w 4 karabiny maszynowe Type 89 kal. 7,7 mm
    • Ki-21 IC – odmiana wyposażona w 6 karabinów maszynowych Type 89 kal. 7,7 mm
  • Ki-21 II – wersja wyposażona w silniki Mitsubishi Ha-101 o mocy 1450 KM
    • Ki-21 IIA – odmiana wyposażona w 6 karabinów maszynowych Type 89 kal. 7,7 mm
    • Ki-21 IIB – odmiana wyposażona w 5 karabinów maszynowych Type 89 kal. 7,7 mm i 1 działko lotnicze Type 1 kal. 12,7 mm
  • MC-21 I – wersja transportowa i pasażerska, powstała w wyniku przebudowy samolotów Ki-21 I

Użycie w lotnictwie

edytuj

Samoloty Ki-21 wprowadzone zostały do japońskiego lotnictwa armii w 1938 roku. Od razu też skierowano je do Chin, gdzie wzięły udział w walkach. Następnie używane były w walkach na terenie Indochin. Brały również udział w walkach o Holenderskie Indie Wschodnie, później brały udział w atakach na cele w Australii. Uczestniczyły w walkach armii japońskiej do czasu kapitulacji we wrześniu 1945 roku.

W październiku 1940 roku rząd Tajlandii zamówił 9 samolotów Ki-21 IB, które zostały wybudowane w zakładach Nakajima i dostarczone do Tajlandii w grudniu 1940 roku. W lotnictwie Tajlandii otrzymały one oznaczenie Bin Thing Rabut 4 (pol. Samolot bombowy typ 4). Używano ich do końca II wojny światowej.

Opis konstrukcji

edytuj

Samolot Ki-21 był wolnonośnym średniopłatem o konstrukcji metalowej. Kabina zakryta. Podwozie klasyczne, chowane w locie.

Napęd samolotu stanowiły dwa silniki gwiazdowe, napędzające trójłopatowe śmigła o stałej prędkości obrotowej.

Samolot mógł przewozić w komorze bombowej 3 lub 4 bomby o masie 250 kg każda. Jego uzbrojenie składało się od 3 do 6 ruchomych karabinów maszynowych kal. 7,7 mm, w zależności od wersji i odmiany. W odmianie Ki-21 IIB samolot oprócz 5 karabinów maszynowych, posiadał 1 ruchome działko lotnicze kal. 12,7 mm, umieszczone w obrotowej wieżyczce.

Bibliografia

edytuj
  • Basil Collier: Japanese aircraft of World War II. London: Sidgwick & Jackson Ltd., 1978, s. 110-111. ISBN 0-283-98399-X.

Przypisy

edytuj
  1. a b Alexander Lüdeke, Weapons of World War II, Bath: Parragon, 2011, s. 227, ISBN 978-1-4454-2435-4, OCLC 744570428.