Nikołaj Iwanienko

gubernator kielecki

Nikołaj Fiodorowicz Iwanienko ros. Николай Фёдорович Иваненко (ur. ok. 1827, zm. po 1910) – działacz państwowy Imperium Rosyjskiego, gubernator kielecki i wicegubernator siedlecki.

Nikołaj Iwanienko
Николай Иваненко
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Nikołaj Fiodorowicz Iwanienko

Data urodzenia

około 1827

Data śmierci

po 1910

Gubernator kielecki
Okres

od 5?/17 lipca 1884
do 2?/14 maja 1897

Poprzednik

Aleksandr Leszczow

Następca

Jewgienij Szczyrowski

Wicegubernator siedlecki
Okres

od 21 kwietnia?/3 maja 1878

Poprzednik

Aleksandr Pietrow

Następca

Michaił Majlewski

Odznaczenia
Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława I klasy (Imperium Rosyjskie)Order Świętej Anny I klasy (Imperium Rosyjskie)Order Świętego Włodzimierza II klasy (Imperium Rosyjskie)Komandor Orderu Daniły I (Czarnogóra)Medal „Za uśmierzenie buntu polskiego” (Imperium Rosyjskie)

Życiorys

edytuj

Nikołaj Fiodorowicz Iwanienko urodził się około 1827 roku[1]. Jego rodzina wywodziła się prawdopodobnie ze szlachty guberni połtawskiej. Posiadała tam dwa majątki, jeden w powiecie piriatinskim(inne języki) w sąsiedztwie wsi Popowka, a drugi w perejasławskim(inne języki) w okolicach wsi Aleskandrowskie, Stara i Rogozów[1].

Nikołaj podjął 27 sierpnia 1853 roku naukę na wydziale prawnym Imperatorskiego Uniwersytetu Charkowskiego. Nie zdobył jednak tytułu akademickiego, przerywając studia już w maju następnego roku[1].

Iwanienko rozpoczął karierę urzędniczą w rodzinnej guberni połtawskiej, 10 grudnia 1857 roku został dyrektorem gubernialnego oddziału Komitetu Opieki nad Więźniami. Już po tygodniu – 17 grudnia – otrzymał posadę urzędnika do pisma w kancelarii marszałka szlachty w powiecie perejasławskim. Po pięciu latach, 2 listopada 1862 roku, został kandydatem do sądu tegoż powiatu na urząd sędziowski. Swoją pierwszą rangę – registratora kolegialnego (XIV ranga cywilna) – otrzymał 28 stycznia 1860 roku. Na kolejną – sekretarza gubernialnego (XII cywilna) – czekał do 1863 roku[2].

W 1864 roku Nikołaj Iwanienko został przeniesiony do Królestwa Polskiego, podporządkowano go Lubelskiej Komisji do spraw Włościańskich. Przez przeszło 10 lat sprawował urząd komisarza do spraw włościańskich w powiecie biłgorajskim(inne języki) (pełnił obowiązki od 9 września, oficjalnie zatwierdzony 28 listopada), od 28 sierpnia 1865 jako pracownik Ministerstwa Sprawiedliwości. W 1876 roku trzykrotnie przewodził zjazdom sędziów pokoju: 29 marca w II okręgu guberni suwalskiej, 13 lipca w Pułtusku (II okręg guberni łomżyńskiej) oraz 3 grudnia w I okręgu guberni lubelskiej. W tym czasie Nikołaj Fiodorowicz otrzymywał kolejne awanse zgodnie z wysługą lat, choć uzasadnienie pierwszego – 27 marca 1866 roku na radcę tytularnego (IX ranga cywilna) – mówiło o wyróżnieniu. Asesorem kolegialnym (VIII ranga cywilna) został 17 października 1868 roku, radcą nadwornym (VII cywilna) 20 października 1871 roku, zaś radcą kolegialnym 30 października 1874 roku[2].

Iwanienko 21 kwietnia 1878 roku zastąpił Aleksandra Pietrowa na stanowisku wicegubernatora siedleckiego. Przewidzianą dla tego stanowiska V rangę (radcy stanu) otrzymał w rok po objęciu urzędu, 12 maja 1879 roku[a]. Kolejny szczebel w tabeli rang pokonał 12 kwietnia 1881 roku, gdy za wyróżnienie się został mianowany rzeczywistym radcą stanu (IV ranga cywilna). Urząd wicegubernatora sprawował do 5 lipca 1884 roku, kiedy to na stanowisku zastąpił go Michaił Majlewski[3].

Z guberni siedleckiej Nikołaj Iwanienko został przeniesiony do Kielc, gdzie został gubernatorem w miejsce Aleksandra Leszczowa[4]. Bardzo źle ułożyły się jego stosunki z wicegubernatorem kieleckim Borisem Ozierowem, co doprowadziło do dymisji ostatniego. Działał w gubernialnym oddziale Rosyjskiego Towarzystwa Dobroczynności (od 1885 roku był członkiem, zaś 17 maja 1889 roku został również przewodniczącym). W trakcie sprawowania gubernatorstwa Nikołaj Fiodorowicz uczestniczył także w pracach na wyższym poziomie administracyjnym. W szczególności 17 kwietnia 1887 roku wszedł w skład komisji zajmującej się prawodawstwem dotyczącym ubezpieczeń od pożarów w Królestwie Polskim, zaś w 1896 roku wraz z dwoma współpracownikami z Ministerstwa Finansów dostosowywał ustawę o państwowej sprzedaży alkoholów z 1894 roku do realiów Królestwa Polskiego. Od 12 kwietnia 1881 roku tytułował się rangą tajnego radcy (III cywilna)[5].

Niepowodzeniem zakończyły się zabiegi Iwanienki o posadę zarządzającego Kancelarią Generał-Gubernatora Warszawskiego, czynione w związku z wakatem w 1894 roku. Jego dalszej karierze przeszkodziła zmiana na stanowisku generał-gubernatora, które objął Aleksandr Imeretyński. Nowy namiestnik dokonywał licznych zmian kadrowych, w szczególności nie podobała mu się antypolska postawa Nikołaja Fiodorowicza. Oficjalnie dymisja nastąpiła 2 maja 1897 roku na wniosek samego Iwanienki i motywowana była złym stanem zdrowia. Były gubernator zachował prawo do noszenia munduru, a na stanowisku zastąpił go Jewgienij Szczyrowski[6].

Nikołaj Iwanienko żył jeszcze w 1910 roku. Data jego śmierci jest nieznana[7].

Rodzina

edytuj

Nikołaj Iwanienko był synem Fiodora Grigorijewicza Iwanienki (1799 – ok. 1850), sztabskapitana i marszałka szlachty powiatów piriatinskiego(inne języki) i perejasławskiego(inne języki) w guberni połtawskiej. Jego matka miała na imię Anna. Miał starszego brata Grigorija (ur. 1823) oraz dwie młodsze siostry – Jelizawietę (ur. 1831) oraz Aleksandrę (ur. 1832)[1].

Jeszcze w roku 1897 był kawalerem, nie wiadomo, czy zachował ten status do końca życia[1][8].

Majątek

edytuj

Nikołaj Fiodorowicz przez 19 lat był właścicielem folwarku Podolszynka Plebańska, położonego w powiecie biłgorajskim(inne języki), w guberni lubelskiej, w okolicy wsi Kretów. Zakupił go 21 października 1874 roku za 9310 rubli, w ramach wyprzedaży majątków Kościoła katolickiego, odsprzedał zaś 31 października 1893 roku[1].

Poza pensją Iwanienko otrzymał trzykrotnie dodatek piętnastoprocentowy, nadawany za każde kolejne pięć lat służby w Królestwie Polskim (przyznane kolejno 1 stycznia 1876, 18 sierpnia 1883 i 1 kwietnia 1888 roku)[8]. Po swojej dymisji pobierał emeryturę w wysokości 3000 rubli, zatwierdzoną przez Komitet Ministrów 11 października 1897 roku[8].

Odznaczenia

edytuj

Nikołaj Iwanienko był kawalerem następujących orderów:

Ordery rosyjskie
  1. II klasa – 10 maja 1868 roku,
  2. II klasa z koroną – 25 września 1870 roku,
  3. I klasa – 30 sierpnia 1886 roku[8].
  1. II klasa – 17 kwietnia 1878 roku,
  2. I klasa – 30 sierpnia 1889 roku[8].
  1. IV klasa – 19 czerwca 1875 roku,
  2. III klasa – 15 maja 1883 roku,
  3. II klasa – 6 grudnia 1895 roku[8].
Ordery zagraniczne
  1. III klasa – 21 maja 1883 roku[8].
Medale
  1. Przepisy pozwalały na obejmowanie w wyjątkowych okolicznościach stanowiska odpowiadającego randze do dwóch stopni wyższej, niż ranga urzędnika, patrz Górak, Kozłowski i Latawiec 2015 ↓, s. 37–38.

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj