Numidia

historyczne państwo Berberów

Numidia – historyczne państwo Berberów w północnej Afryce. Obejmowało terytoria na zachód od Kartaginy i na wschód od Oranu. Później prowincja rzymska oraz prowincja kościelna ze stolicą w Milewe.

Numidia
III wiek p.n.e.46 p.n.e.;
3025 p.n.e.
Stolica

Cyrta

Data powstania

202 p.n.e.

Data likwidacji

25 p.n.e.

Władca

Juba II

Narody i grupy etniczne

Numidowie, Libiofenicjanie

Język urzędowy

numidyjski, punicki

Mapa opisywanego kraju
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Numidia”
35°30′N 7°18′E/35,500000 7,300000
Afryka Północna za rzymskiego panowania; niem. atlas hist., 1879

Numidia pojawia się po raz pierwszy na kartach historii pod koniec III wieku p.n.e. Podzielona była wówczas na dwa plemienne królestwa: wschodnie i zachodnie. W 206 p.n.e. władca wschodniej Numidii Masynissa poparł Rzym podczas II wojny punickiej. Dzięki przymierzu z Rzymianami dokonał podboju zachodniej Numidii. W 118 p.n.e. Micypsa dokonał podziału królestwa na trzy części. Dążący do skupienia władzy w swoich rękach Jugurta doprowadził do wojny z Rzymem (wojna jugurtyńska). Po przegranej przez Jugurtę wojnie Rzymianie oddali Numidię w lenno Mauretanii. Podczas wojny domowej w Rzymie król Juba I poparł Pompejusza. Po zwycięstwie Juliusza Cezara Numidia stała się na krótko rzymską prowincją Africa Nova.

W 30 p.n.e. Oktawian August przywrócił Numidii niezależność. W 25 p.n.e. Juba II otrzymał od Rzymian tron Mauretanii, zaś Numidia została ponownie prowincją rzymską.

Po edykcie Konstantyna (313 r.) Numidia była prowincją kościelną, której centrum było Milewe. W IV w. jej biskupem był Optat z Milewe, który zmagał się z kościołem donatystów. Na przełomie IV/V wieku w pobliskiej Hipponie biskupem był św. Augustyn. W Numidii było w tym czasie ponad sześćdziesięciu biskupów. Zgromadzili się oni w roku 416 na synodzie w Milewe poświęconym kontrowersji pelagiańskiej.

Królowie zachodniej Numidii

edytuj
  • Syfaks 215–202 p.n.e.
  • Vermina 202 p.n.e. – ?
  • Archobarzane – ?

Królowie wschodniej Numidii

edytuj
  • Zelalsen – ?
  • Gajja ? – 207 p.n.e.
  • Ozalces 207–206 p.n.e.
  • Capussa 206 p.n.e.
  • Lacumazes 206 p.n.e.
  • Masynissa 206–202 p.n.e.

Królowie zjednoczonej Numidii

edytuj

Numidyjscy królowie Mauretanii

edytuj

Zobacz też

edytuj