Oficer (wojsko)

stanowisko wojskowe

Oficer (z łac. officialis[a]) − żołnierz posiadający stopień wojskowy co najmniej podporucznika (lub równorzędny[b]) pełniący najczęściej funkcję dowódcy[2][3].

Oficer armii chińskiej

Oficerowie mogą również zajmować inne stanowiska jak np. instruktora, wychowawcy szeregowych i podoficerów, pilota lotnictwa wojskowego, członka sztabu lub innej instytucji wojskowej (sędziego sądu wojskowego, lekarza, kapelana itp.)[3].

Podział

edytuj

Z reguły wyróżnia się 3 kategorie stopni oficerskich:[3]

Pod względem stosunku do służby wojskowej wyróżnia się:[3]

  • oficerów zawodowych – pełniących czynną służbę wojskową jako dobrowolnie podjętą pracę (zawód).
  • oficerów rezerwy – pełniących służbę wojskową w rezerwie, obowiązanych na wezwanie do odbywania ćwiczeń wojskowych oraz w przypadku mobilizacji lub wojny pełnienia służby czynnej.
  • oficerów zwolnionych od powszechnego obowiązku wojskowego – przeniesionych w stan spoczynku ze względu na wiek lub niezdolność do pełnienia służby czynnej.

Podział ten może jednak różnić się w zależności od systemu przyjętego w armii danego państwa. Przykładowo w polskich siłach zbrojnych wyróżnia się ponadto oficerów dyplomowanych, którzy ukończyli studia wyższe na określonej przepisami uczelni.

W Wojsku Polskim

edytuj

W XVIII wieku oraz w ludowym Wojsku Polskim (1943−1957) najniższym stopniem oficerskim był stopień chorążego[4]. Natomiast po 1957 r. oraz we współczesnym Wojsku Polskim najniższym stopniem oficerskim jest podporucznik. Współcześnie wszyscy oficerowie służby czynnej Wojska Polskiego są żołnierzami zawodowymi i tworzą korpus oficerów zawodowych[5].

Na pierwszy stopień oficerski żołnierz jest pasowany szablą przez generała w czasie uroczystej promocji oficerskiej w nawiązaniu do tradycji rycerskiej. Dawniej otrzymywał szablę, aktualnie w marynarce i lotnictwie kordzik. Mianowanemu żołnierzowi na pierwszy stopień oficerski wystawia się akt mianowania w formie patentu oficerskiego[6].

Stopień oficerski w Polsce jest dożywotni. Utrata lub obniżenie stopnia oficerskiego może nastąpić na skutek:

  • rezygnacji z posiadania obywatelstwa polskiego
  • utraty praw publicznych
  • zastosowania przez sąd środka karnegodegradacji lub obniżenia posiadanego stopnia
  1. officialis − urzędowy od officium − grzeczność; powinność; służba; funkcja; urząd[1].
  2. Odpowiednikiem „podporucznika” w Wojsku Polskim jest zazwyczaj „porucznik” w innych armiach.

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • Mała Encyklopedia Wojskowa (K-Q). T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970.