Piaśnica

rzeka w Polsce

Piaśnica (kaszb. Piôsznica, niem. Piasnitz[a]) – rzeka w Polsce północnej (Pobrzeże) na Kaszubach, przepływa przez obszar dwóch powiatów województwa pomorskiego: wejherowskiego i puckiego.

Piaśnica
Ilustracja
Ujście Piaśnicy do Bałtyku w Dębkach
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Lokalizacja

woj. pomorskie

Rzeka 1 rzędu
Długość 28,6 km
Powierzchnia zlewni

325 km²

Źródło
Miejsce Puszcza Darżlubska
Współrzędne

54°39′30″N 18°16′00″E/54,658333 18,266667

Ujście
Recypient Morze Bałtyckie
Miejsce

Dębki

Współrzędne

54°50′00″N 18°03′45″E/54,833333 18,062500

Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „ujście”

Charakterystyka

edytuj

Piaśnica zaczyna bieg na obszarze Puszczy Darżlubskiej (na południe od Małej Piaśnicy), rzeka przepływa przez Wielką Piaśnicę (miejsce kaźni Polaków i Kaszubów dokonanej przez Niemców), Warszkowo-Młyn, jezioro Żarnowieckie a kończy uchodząc do Bałtyku na zachód od Dębek (obszar rezerwatu przyrody Piaśnickie Łąki)[1].

Historia

edytuj

27 września 1785 przy ujściu Piaśnicy zatonął brytyjski statek handlowy General Carleton[2].

Granica

edytuj

Obszar ujścia Piaśnicy stanowił historyczną północno-zachodnią rubież Rzeczypospolitej Polskiej[3][4][5]. W wiekach wcześniejszych rzeka graniczna między Prusami a Królestwem Polskim (daw. woj. pomorskie), ale także między Pomorzem a Prusami Zachodnimi (Pommerellen)[6][7].

W czasach II Rzeczypospolitej od roku 1921 do września 1939 rzeka na swym większym odcinku stanowiła granicę polsko-niemiecką patrząc od północy tj. między kamieniami granicznymi A001 (na plaży po zachodniej stronie, ujście znajdowało się całkowicie po polskiej stronie) a A022 (przy wyjściu z jez. Żarnowieckiego), a ściślej biegła częściowo jej zachodnim równoległym ramieniem Starą Piaśnicą (niem. Alter Piasnitz Bach[a]), znaki graniczne A004A022[8]. Dalej granica biegnie zachodnimi brzegami jeziora Żarnowieckiego, a od kamienia A082 (przy wejściu Piaśnicy) do znaku A100 ponownie jej korytem[9]. Po roku 1945 ciek już całkowicie na obszarze Polski m.in. w woj. gdańskim[10][11].

Turystyka

edytuj

Zrekonstruowany słup graniczny nr 1, tzw. kamień wersalski został ustawiony na drodze DębkiBiałogóra przy mostku na Piaśnicy, jednakże nie stoi on na dawnej granicy tylko ok. 150 metrów bliżej rzeki[12].

W swym dolnym odcinku od elektrowni wodnej w Żarnowcu do ujścia, stanowi turystyczny szlak spływów kajakowych.

Galeria

edytuj

Zobacz też

edytuj
  1. a b Niemieckojęzyczna nazwa geograficzna w brzmieniu administracyjnym do 1945 roku, obecnie na terenie RP.

Przypisy

edytuj
  1. Kaszubskie wybrzeże Bałtyku 1: 55 000. Wyd. III. Kraków: Wydawnictwo COMPASS, 2020. (pol.).
  2. Waldemar Ossowski: WRAK STATKU GENERAL CARLETON, 1785 (ang. THE GENERAL CARLETON SHIPWRECK, 1785) Tom I – Badania Archeologiczne Centralnego Muzeum Morskiego wydanie dwujęzyczne: polsko-angielskie. Gdańsk: 2008. ISBN 978-83-924360-1-0. [dostęp 2009-04-01]. (pol. • ang.).
  3. Georg Friedrich: Nova mappa geographica Regni Poloniae, Magni Ducatus Lituaniae Regni et Ducatus Occid. Norimb: 1788, s. 1.
  4. Carte Generale et detaillee de la Pologne. Wiedeń: 1808, s. 1.
  5. Karta Dawnej Polski, Arkusz XLVI C, 1:500 000. Paryż: 1859, s. 1.
  6. Neueste Karte von ganz Preussen und Herzogthum Warschau, Pl. II. Wiedeń: 1808, s. 1. (niem.).
  7. Hans Prutz: Geschichte des Kreises Neustadt in Westpreußen. Gdańsk: 1872, s. 4. (niem.).
  8. Żarnowiec, 1:100 000, Pas 29 Słup 26. Warszawa: Wojskowy Instytut Geograficzny, 1935, s. 1. (pol.).
  9. Wejherowo, 1:100 000, Pas 30 Słup 26. Warszawa: Wojskowy Instytut Geograficzny, 1936, s. 1. (pol.).
  10. N-34-37-C (Wierzchucino), 1:50 000, Wojskowa Mapa Topograficzna. Warszawa: Sztab Generalny WP, 1987, s. 1. (pol.).
  11. N-34-37/38 (Władysławowo), 1:100 000. Wyd. 1. Warszawa: Zarząd Sztabu Generalnego WP, Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, Wojskowe Zakłady Kartograficzne, 1995, s. 1. (pol.).
  12. Replika kamienia granicznego II Rzeczypospolitej. [dostęp 2022-02-01]. (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj