Pokrewieństwo języków

powiązanie między językami naturalnymi, polegające na pochodzeniu tych języków od wspólnego prajęzyka

Pokrewieństwo języków – powiązanie między językami naturalnymi polegające na pochodzeniu tych języków od wspólnego prajęzyka[1][2]. Dwa języki uznaje się za pokrewne, jeśli jeden z nich pochodzi od drugiego lub jeśli oba pochodzą od wspólnego przodka. Na przykład język włoski pochodzi od łaciny, a zatem włoski i łacina są spokrewnione. Z kolei język hiszpański też pochodzi od łaciny, a zatem włoski i hiszpański są spokrewnione.

Języki spokrewnione dzielą ze sobą pewne cechy w zakresie słownictwa, gramatyki i systemu dźwiękowego[3]. Niektóre języki nie wykazują pokrewieństwa względem innych poznanych języków – mowa wówczas o językach izolowanych (przykładem języka izolowanego jest baskijski)[4].

O pokrewieństwie języków można wyrokować na podstawie analizy leksyki i cech dźwiękowych[5]. O wspólnym pochodzeniu języków nie świadczą natomiast pojedyncze podobieństwa słownikowe, które mogą być wynikiem przypadku (por. wyraz dog w języku mbabaram i angielskim)[6][7]. Cechy świadczące o pokrewieństwie należy odróżnić od cech zapożyczonych wskutek kontaktu językowego (np. język angielski zapożyczył duży zasób leksyki francuskiej, a amharski zapożyczył szyk wyrazów z sąsiednich języków kuszyckich)[8]. Odrębną grupę tworzą uniwersalia językowe, czyli cechy typowe dla wszystkich języków świata (np. zbliżone formy wyrazu mama)[6].

W ustalaniu pokrewieństwa między językami poprzez wykazywanie w nich tak zwanych regularnych odpowiedniości stosuje się metodę porównawczą[5].

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj