STS-107 (ang. Space Transportation System) – ostatnia misja promu kosmicznego Columbia, który rozpadł się podczas wchodzenia do atmosfery. Wystartował 16 stycznia 2003 roku. Był to jego dwudziesty ósmy lot, a jednocześnie sto trzynasta misja programu lotów wahadłowców. Na pokładzie było sześcioro amerykańskich astronautów i jeden Izraelczyk (jako pierwszy przedstawiciel swojego narodu w kosmosie). Wahadłowiec podczas wchodzenia w atmosferę uległ dezintegracji. Zginęła cała 7-osobowa załoga.

STS-107
Emblemat STS-107
Dane misji
Indeks COSPAR

2003-003A

Zaangażowani

Stany Zjednoczone NASA

Oznaczenie kodowe

STS-107

Pojazd
Wahadłowiec

Columbia

Załoga
Zdjęcie STS-107
Tył (od lewej): Brown, Clark, Anderson, Ramon;
Przód: Husband, Chawla, McCool
Dowódca

Rick Husband

Start
Miejsce startu

Stany Zjednoczone, KSC, LC39-A

Początek misji

16 stycznia 2003 15:39:00 UTC)

Orbita okołoziemska
Apogeum

285 km

Perygeum

270 km

Okres orbitalny

90,1 min

Inklinacja orbity

39,0°

Lądowanie
Lądowanie

Pojazd rozpadł się i spłonął w atmosferze podczas powrotu na Ziemię 1 lutego 2003

Czas trwania misji

15 dni, 22 godz., 20 min., 22 sek. (do utraty kontaktu)[1]

Przebyta odległość

6 649 757 mil[2]
(10,7 mln km)

Liczba okrążeń Ziemi

255[1]

Program lotów wahadłowców
Załoga misji STS-107 w czasie pobytu na orbicie
Zginęła cała siedmioosobowa załoga

Cele misji

edytuj

Była to interdyscyplinarna misja, w czasie której przeprowadzano badania w mikrograwitacji, a także dokonywano obserwacji Ziemi. Wahadłowiec przewoził w ładowni podwójny moduł Spacehab, w którym prowadzono eksperymenty oraz ładunek FREESTAR zawierający kolejne eksperymenty. Projekty badawcze, które zostały opracowane przez naukowców z wielu krajów, przeprowadzane były bez przerwy w ciągu 16 dni, które prom spędził na orbicie. W sumie przeprowadzono ponad 80 eksperymentów[3].

W czasie jednego z eksperymentów, polegającego na rejestracji obrazu wideo w celu badania pyłu atmosferycznego, odkryto nowe zjawisko, które nazwano TIGER (Transient Ionospheric Glow Emission in Red – Przejściowa Jonosferyczna Emisja Światła w Czerwieni)[4].

Na pokładzie Columbii znajdowała się kopia rysunku Petra Ginza, redaktora naczelnego obozowego magazynu „Vedem”, który w wieku 14 lat, jako więzień obozu koncentracyjnego Theresienstadt, narysował jak sobie wyobraża widok Ziemi z Księżyca[5].

Załoga

edytuj
źródło[1]
*(liczba w nawiasie oznacza liczbę lotów odbytych przez każdego z astronautów)

Dublerzy

edytuj

Parametry misji

edytuj

Katastrofa

edytuj
Osobny artykuł: Katastrofa promu Columbia.

1 lutego 2003, podczas powrotu z przestrzeni kosmicznej, prom uległ zniszczeniu w wyniku uszkodzenia osłony termicznej na krawędzi natarcia lewego skrzydła. Uszkodzenie osłony nastąpiło w czasie wznoszenia po starcie, za sprawą fragmentu pianki osłaniającej zbiornik zewnętrzny wahadłowca, który oderwał się od zbiornika i uderzył w skrzydło orbitera powodując dziurę o średnicy ok. 25 cm, przez którą w trakcie przelotu przez termosferę gorące gazy mogły dostać się do środka. W trakcie wejścia w atmosferę Ziemi w ostatnich minutach misji, okazało się, że uszkodzenie było poważne – w katastrofie zginęła cała załoga – siedmioro astronautów. Spowodowało to zawieszenie dalszych lotów wahadłowców NASA aż do startu misji STS-114 promu Discovery 26 lipca 2005.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c Spaceflight mission report: STS-107. Spacefacts. [dostęp 2017-07-27]. (ang.).
  2. Adam Chen, William Wallack, George Gonzales: Celebrating 30 Years of the Space Shuttle program. NASA, 2012. ISBN 978-0-16-090202-4.
  3. STS-107 Science Page. NASA, 2004-01-28. [dostęp 2013-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-03)]. (ang.).
  4. Maggie McKee: Columbia crew saw new atmospheric phenomenon. NewScientist, 2005-01-19. [dostęp 2013-01-16]. (ang.).
  5. Moon Landscape drawing by Petr Ginz. Israel Science and Technology. [dostęp 2017-07-27]. (ang.).
  6. a b c d STS 107. [w:] NSSDCA Master Catalog [on-line]. NASA. [dostęp 2014-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-09)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj