Zemsta Ludu – tajna organizacja założona 28 grudnia 1832 roku przez Joachima Lelewela i Józefa Zaliwskiego. Celem tej organizacji było zorganizowanie zbrojnej wyprawy do Królestwa Polskiego i wywołanie rewolucji w czasie której planowano zmienić panujące stosunki społeczne.

Zemsta Ludu
Skrót

ZL

Przewodniczący

Joachim Lelewel

Data założenia

28 grudnia 1832

Adres siedziby

Paryż

Ideologia polityczna

republikanizm

Poglądy gospodarcze

agraryzm (zniesienie pańszczyzny, uwłaszczenie włościan), równość obywateli

Do organizacji oprócz Lelewela i Zaliwskiego należeli także: Leonard Chodźko, Antoni Hłuszniewicz, Stanisław Worcell i inni[1]. Planowano wywołanie rewolucji, w czasie której miały zostać zmienione stosunki społeczne (zniesienie pańszczyzny, uwłaszczenie włościan, równość obywateli) nie tylko na ziemiach polskich[1]. Wzorem dla utworzonego państwa polskiego miała być konstytucja USA, w którym zamierzano wprowadzić wolność druku, nauczania i wyznania[2]. Walka z Rosją miała nie być walką narodu z narodem, lecz z despotyczną władzą carską[3].

W 1833 roku małe grupki spiskowców pod dowództwem płk. Zaliwskiego, współinicjatora nocy listopadowej, przedostały się do Królestwa Polskiego licząc na wywołanie zbrojnego powstania. Miało ono być częścią rewolucji ogólnoeuropejskiej przygotowanej przez karbonariuszy. Jednak policja rosyjska i austriacka szybko rozprawiła się z partyzantami, a Zaliwski został aresztowany i osadzony w austriackiej twierdzy Kufstein[4].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • Alina Barszczewska-Krupa: Reforma czy rewolucja. Koncepcje przekształcenia społeczeństwa polskiego w myśli politycznej Wielkiej Emigracji 1832-1863. Łódź: 1979.
  • Marian Michalik (red.), Eugeniusz Duraczyński (oprac.): Kronika powstań polskich 1794–1944. Warszawa: 1994. ISBN 83-86079-02-9.
  • Śniegocki Robert, Historia. Od Kongresu Wiedeńskiego do I wojny światowej, wyd. Nowa Era