Wisconsin

(Preusmjereno sa stranice Viskonsin)
Ovo je glavno značenje pojma Wisconsin. Za druga značenja, v. Wisconsin (razvrstavanje).
Wisconsin
Zastava savezne države Wisconsin Grb savezne države Wisconsin
Nadimak: Badger State; America′s Dairyland
Karta SAD-a s istaknutom saveznom državom Wisconsin
Glavni grad Madison
Najveći grad Milwaukee
Guverner Scott Walker
Službeni jezik (de facto) engleski
Površina 169.790 km²
 - Kopno 140.787 km²
 - Voda 28.006 km²
Stanovništvo (2000.)
 - Broj 5.472.299
 - Gustoća 38,9//km²
Proglašenje saveznom državom SAD-a
 - Datum 29. svibnja 1848
 - Poredak 30.
Vremenska zona Central: UTC-6/-5
Geografska širina 42°30'N - 47°3'N
Geografska dužina 86°49'W - 92°54'W
Širina 420 km
Dužina 500 km
Visina
 - Najviša 595 m
 - Najniža 177 m
Kratice
 - Poštanska WI
 - ISO 3166-2 US-WI
Internet stranica www.wisconsin.gov

Wisconsin čita se Viskonsin je jedna od 50 američkih saveznih država . Nalazi se na severu centralnog dela Sjedinjenih Američkih Država. Izlazi na obale dva od ukupno pet jezera iz grupe Velikih jezera, i to na jezero Jezero Michigan i Jezero Superior, a graniči sa četiri američke savezne države: Iowom, Ilinoisom, Minnesotom i Michiganom. Viskonsin se prostire na površini od 169.639 km², a po popisu iz 2008. godine ima 5.627.967 stanovnika. Glavni grad je Madison, a najveći grad Milwaukee.

Stanovništvo

uredi

Prema popisu iz 2002. godine u Wisconsinu je živelo 5.363.675 stanovnika, od čega 6,4% mlađih od 5 godina, 25,5% je imalo od 5 do 18 godina, 55% stanovništva je imalo između 18 i 65 godina, a 13,1% je imalo preko 65 godina starosti. Žena je bilo 50,6%, a muškaraca 49,4%.

Još od otkrića Wisconsin je imao etnički heterogeno stanovništvo. Prvi beli doseljenici bili su francuski lovci na krzno, praćeni rudarima sa engleskog poluostrva Kornvol, koji su naselili jugozapadni deo zemlje. U sledećem talasu doseljavaju se "Jenkiji", američko stanovništvo sa severoistoka SAD. U ranim godinama formiranja Viskonsina kao države, ovi doseljenici dominirali su u državnoj teškoj industriji, finansijama, politici i obrazovanju. Između 1850. i 1900. godine u Wisconsin pristiže veliki broj doseljenika iz Evrope, posebno Nemaca i skandinavaca, od kojih su najbrojniji bili Norvežani, kao i manje grupe Belgijanaca, Holanđana, Švajcaraca, Finaca, Iraca, Poljaka i ostalih. U HH veku, naročito u godinama posle Drugog svetskog rata značajna je migracija Meksikanaca i crnaca (Afro-amerikanaca) sa juga, koji su se uglavnom doselili u Milvoki. Po završetku vijetnamskog rata, u Wisconsin se doseljavaju i pripadnici naroda Hmong, srodni Kinezima.

Po svom etničkom poreklu, danas je u Wisconsinu najviše Nemaca, koji predstavljaju 42,6% stanovništva. Broj stanovnika nemačkog porekla je i mnogo veći, ali se ovaj procenat ljudi zvanično izjasnio o tome. Na drugom mestu su Irci - 10,9%, slede Poljaci - 9,3%, Norvežani - 8,5%, Englezi - 6,5%. Što se tiče rasnog opredeljenja najviše je belaca - 91,52%, slede crnci - 6,15%, azijci - 1,92%, Indijanci - 1,30% i narodi Okeanije - 0,08%. Latinoamerikanci svih rasa predstavljaju 3,35% stanovništva.

Po veroispovesti najviše je hrišćana - 85%, ostalih je 1%, a 14% stanovništva nije religiozno. Od hrišćanskih denominacija najbrojniji su protestanti - 55% i rimokatolici - 29%, ostalih je 1%.

Indijanci

uredi

Wisconsin je pradomovina plemenima Fox, Kickapoo, Menominee, Sac i Winnebago, te dijelovi Chippewa. –Danas je situacija nešto drugačija. Chippewe su ostali na nekoliko rezervata, to su Bad River, Red Cliff, Lac du Flambeau, Lac Courte Oreilles, i Saint Croix. Pleme Winnebago i danas živi ovdje pod imenom Ho-Chunk. Forest Potawatomi nastanjeni su blizu granice sa Michiganom. Menominee su isto ostali u starom kraju. Od novih doseljenika možemo naći Oneide, jedno od plemena saveza Irokeza, koje je ovamo sklonjeno od strane američke vlade, kako bi ih se zaštitilo od osvete Irokeza, zbog nelojalnosti konfederaciji. Stockbridge iz konfederacije Mahicana i Delawarci iz plemena Munsee također su nastanjeni u Wisconsinu nakon što su za njih otvoren rezervat. U blizini njih žive i Brothertown.

Okruzi (Counties)

uredi

Wisconsin se sastoji od 72 okruga (counties)

Gradovi

uredi

Gradovi preko 6,000 (2000):