Vlajko Begović

Vlajko Begović (Fakovići, kod Srebrenice, 8. februar 1905Beograd, 17. februar 1989), učesnik Španskog građanskog rata i Francuskog pokreta otpora, tokom Drugog svetskog rata, društveno-politički radnik SFR Jugoslavije i junak socijalističkog rada.

VLAJKO BEGOVIĆ
Vlajko Begović
Datum rođenja8. februar 1905.
Mesto rođenjaFakovići, kod Srebrenice

 Austrougarska
Datum smrti17. februar 1989. (84 god.)
Mesto smrtiBeograd, SR Srbija

Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija SFR Jugoslavija
Član KPJ od1930.
Učešće u ratovimaŠpanski građanski rat
Narodnooslobodilačka borba
SlužbaInternacionalne brigade
NOV i PO Jugoslavije
Čingeneral-major u rezervi
Odlikovanja
Orden junaka socijalističkog rada
Orden junaka socijalističkog rada
Orden Republike
Orden Republike
Orden zasluga za narod sa zlatnim vencem
Orden zasluga za narod sa zlatnim vencem
Orden bratstva i jedinsta
Orden bratstva i jedinsta
Orden za hrabrost
Orden za hrabrost
Partizanska spomenica 1941.
Partizanska spomenica 1941.

Biografija

uredi

Rođen je 8. februara 1905. godine u selu Fakovići, kod Srebrenice.

Partijski rad

uredi

Kao student na Visokoj tehničkoj školi u Pragu, radio je u revolucionarnom studentskom pokretu. Član Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ) je od 1927. godine, a Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) od 1930. godine. U periodu od 1930. do 1933. godine radio je kao organizator i instruktor KPJ u Jugoslaviji. Zbog revolucionarnog rada, Državni sud za zaštitu države ga je 1933. godine, u odsudtvu, osudio na 12 godina zatvora.

Od 1933. godine je boravio u Francuskoj, gde je takođe učestvovao u radničkom pokretu. Od 1935. godine je boravio u Sovjetskom Savezu, gde je bio aspirant i predavač na Komunističkom univerzitetu nacionalih manjina Zapada u Moskvi.

Španski građanski rat

uredi
 
Vlajko Begović i Tabakov u Španiji 1937. godine.

Od 1936. godine je bio boravio u Španiji, gde e na strani Republikanske armije, borio u Španskom građanskom ratu. U zvaničnoj biografiji se navodi da je bio: načelnik odeljenja Petnaeste internacionalne brigade i instruktor 35. divizije. Tokom rata stekao je čin majora Španske republikanske armije.

Neki istraživači navode da je Vlajko Begović bio zamjenik šefa NKVD-a u međunarodnim brigadama u Španjolskoj i šef operativnog centra za likvidacije u Albaceti.[1]

Posle propasti španske republike, 1939. godine, zajedno sa drugim učesnicima Internacionalnih brigada, bio je u koncentracionim logorima u Francuskoj.

Drugi svetski rat

uredi

Posle nemačke okupacije Francuske, prebačen je u zatvor, iz kog je septembra 1943. godine, zajedno sa Ljubom Ilićem i drugim jugoslovenima, uspeo da pobegne i priključi se Pokretu otpora. Bio jedan od organizatora otpora na jugu Francuske - član Štaba Marseljskog odreda i Južne zone za međunarodne jedinice. Posle oslobođenja Francuske, januara 1945. godine, je preko Barija došao na oslobođenu teritoriju Jugoslavije. Po povratku u zemlju uključen je u rad Agitprop odeljenja Centralnog komiteta KPJ.

Posleratni period

uredi

Posle oslobođenja Jugoslavije, obavljao je razne odgovorne društveno-političke funkcije. Bio je predsednik Savezne planske komisije, direktor Saveznog zavoda za privredno planiranje, direktor Instituta za međunarodnu politiku i privredu, direktor lista „Borba“, direktor Institutra društvenih nauka i direktor Visoke škole političkih nauka u Beogradu. Bio je član Glavnog odbora SSRN Jugoslavije i jedno vreme član Centralnog komiteta Saveza komunista Bosne i Hercegovine. Za člana Centralnog komiteta Saveza komunista Jugoslavije, biran je na Šestom i Sedmom kongresu SKJ. Biran je za narodnog poslanika Savezne skupštine. Član Saveta federacije je bio od 1967. do 1984. godine.

Objavio je veliki broj članaka i studija o ekonomskim i političkim pitanjima.

Umro je 17. februara 1989. godine u Beogradu.

Odlikovanja

uredi

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih stranih i jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su Orden junaka socijalističkog rada, Orden Republike sa zlatnim vencem, Orden zasluga za narod sa zlatnom zvezdom i dr.

Literatura

uredi
  • Vojna enciklopedija (knjiga prva). Beograd 1970. godina.
  • Jugoslovenski savremenici - Ko je ko u Jugoslaviji. Hronometar, Beograd 1970. godina.
  • Srpski biografski rečnik (knjiga prva). „Matica srpska“, Novi Sad 2004. godina.
  1. Tito je bio šef stožera NKVD-a za likvidacije trockista u Španjolskoj