Siasa ya Nigeria hutendeka katika mfumo wa ushirikisho wa urais wa demokrasia wakilishi jamhuri, ambapo Rais wa Nigeria (Umaru Musa Yar'Adua) ambaye ni mkuu wa nchi na pia kiongozi wa serikali, na mfumo wa vyama vingi. Serikali ndiyo yenye mamlaka makuu. mamlaka ya bunge yako katika serikali na pia vyumba viwili vya bunge,ambayo ni Baraza la mawakilishi na Seneti. Pamoja vyumba viwili vya sheria hufanya mwili maamuzi nchini Nigeria kinachoitwa Bunge. Mahakama ya juu mkono wa serikali ya Nigeria ni Mahakama Kuu ya Nigeria. Nigeria pia hutumia nadharia yaBaron de Montesquieu katika mgawanyo wa madaraka. Kazi ya bunge ni kufuatilia vitendo vya serikali.

Nigeria

Makala hii imepangwa kwa mfululizo:
Siasa na serikali ya
Nigeria



Nigeria Portal · Politics Portal
Other countries

Tawi la Mtendaji

hariri

Rais huchaguliwa na watu. Yeye ni mkuu wa nchi na kiongozi wa serikali na pia mkuu wa Shirikisho Mtendaji wa Baraza. Nigeria ina mzunguko wa urais ili kanda kuu tatu za Nigeria (Kaskazini, Mashariki na Magharibi) kushiriki kudhibiti siasa ya nchi.


Tawi mtendaji imegawanywa katika Wizara zifuatazo: [1] [2] [3]

Shirikisho Mtendaji wa Baraza (Cabinet)

hariri
 
Muhuri wa Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Nigeria
OFISI JINA UREFU
Rais Umaru Yar'Adua 2007-hadi sasa
Makamu wa Rais Goodluck Jonathan 2007-hadi sasa
Katibu wa Serikali ya Shirikisho Mahmud Yayale Ahmed 2008-hadi sasa
bgcolor = # 000000 colspan = 3
Waziri wa Biashara na Viwanda Achike Udenwa 2007-hadi sasa
Waziri wa Ulinzi Mheshimiwa Godwin Abbé 2007-hadi sasa
Waziri wa Elimu Dr Sam Egwu 2007-hadi sasa
Waziri wa Ujenzi na Makazi Dr Hassan M. Lawal 2007-hadi sasa
Waziri wa utawala wa FCT Adamu Aliero 2007-hadi sasa
Waziri wa Fedha Dr Mansur Mukhtar 2009-hadi sasa
Waziri wa Mambo ya Nje Ojo Maduekwe 2007-hadi sasa
Waziri wa Afya Prof B. Osotimehin 2009-hadi sasa
Waziri wa Habari na Mawasiliano Prof Dora Akunyili 2009-hadi sasa
Waziri wa Mambo ya Ndani Dr Shettima Mustapha 2007-hadi sasa
Waziri wa Sheria (Mwanasheria Mkuu) Michael Aondoakaa 2007-hadi sasa
Waziri wa Kazi Chief A. Kayode 2007-hadi sasa
Waziri wa Mango Madini na uenezaji wa chuma Mrs Deziani Allison-Madueke 2007-hadi sasa
Waziri wa Sayansi na Teknolojia Dr AB Zaku 2007-hadi sasa
Waziri wa Usafirishaji Alhaji Ibrahim Bio 2007-hadi sasa
Waziri wa Utalii, Utamaduni na Taifa Seneta Bello J. gada 2007-hadi sasa
Waziri wa Maendeleo ya Vijana Seneta Akinlabi Olasunkanmi 2007-hadi sasa
Waziri wa Mambo ya Wanawake Mrs SH Suleiman 2007-hadi sasa
Waziri / Naibu Mwenyekiti wa Tume ya Taifa ya Mipango Shamsuddeen Usman 2009-hadi sasa
Waziri / Mwenyekiti, Tume ya Taifa ya michezo Engr. SM Ndanusa 2009-hadi sasa


* Mawaziri waliapishwa katika ofisi zao tarehe 26 Julai 2007 na mchanganyiko wa mawaziri ulifanywa katika mwezi wa Desemba 2008. * Tafadhali ni vizuri kujua ya kwamba Mawaziri wa nchi waliapa pia.

Tawi la Bunge

hariri

Bunge la Nigeria ina vyumba viwili. Baraza la Wawakilishi imesimamiwa na Spika wa Baraza la Wawakilishi. ina wabunge 360, waliochaguliwa kwa muda wa miaka minne katika majimbo ya kiti kimoja. Seneti inaongozwa na Rais wa SenA. Ina wajumbe 109, waliochaguliwa kwa muda wa miaka minne katika majimbo 36 yenye viti tatu ( kuwa sawa na majimbo) 36 ya nchi) na kiti kimoja katika jimbo la kiti kimoja (mji mkuu wa shirika hili ambao ni,mji wa Abuja).

OFISI JINA UREFU
Rais wa Sena Daudi Marko 2007-hadi sasa
Spika wa Baraza la Wawakilishi Dimeji Bankole 2007-hadi sasa

Tawi La Mahakama

hariri

Tawi hili la mahakama limeundwa hasana Mahakama Kuu ya Nigeria, ambayo ni mahakama ya juu katika nchi. linasimamiwa na Jaji Mkuu wa Nigeria na na majaji washirika kumi na tatu,ambao huteuliwa na Rais wa Nigeria kutokana na mapendekezo ya Baraza na Mahakama ya Taifa chini na Kipaimara kutoka Seneti.

OFISI JINA UREFU
Jaji Mkuu Legbo Idris Kutigi 2007-etablerade
Jaji Mshiriki Sylvester Umaru Onu 1993-hadi sasa
Jaji Mshiriki AI Katsina-Alu 1998-hadi sasa
Jaji Mshiriki Umaru atu Kalgo 1998-hadi sasa
Jaji Mshiriki NIKI Tobi 2002-hadi sasa
Jaji Mshiriki Dahiru Musdapher 2003-hadi sasa
Jaji Mshiriki GA Oguntade 2004-hadi sasa
Jaji Mshiriki Jumapili A. Akintan 2004-hadi sasa
Jaji Mshiriki AM Mukhtar 2005-hadi sasa
Jaji Mshiriki Mahmud Mohammed 2005-hadi sasa
Jaji Mshiriki Walter Samuel Nkanu Onnoghen 2005-hadi sasa
Jaji Mshiriki Ikechi Francis Ogbuagu 2005-hadi sasa
Jaji Mshiriki FF Tabai 1999-hadi sasa
Jaji Mshiriki Ibrahim Tanko Muhammad 2007-hadi sasa

Vyama vya kisiasa na uchaguzi

hariri
e • d Summary of the 1 April 2007 Nigerian presidential election results
Candidates – Parties Parties Votes %
Umaru Yar'Adua Peoples Democratic Party (PDP) 24,638,063 69.82
Muhammadu Buhari All Nigeria Peoples Party (ANPP) 6,605,299 18.72
Atiku Abubakar Action Congress (AC) 2,637,848 7.47
Orji Uzor Kalu Progressive Peoples Alliance 608,803 1.73
Attahiru Bafarawa Democratic Peoples Party (DPP) 289,324 0.82
Chukwuemeka Odimegwu Ojukwu All Progressives Grand Alliance 155,947 0.44
Pere Ajuwa Alliance for Democracy (AD) 89,241 0.25
Chris Okotie Fresh Democratic Party 74,049 0.21
Patrick Utomi African Democratic Congress (ADC) 50,849 0.14
Ambrose Owuru Hope Democratic Party 28,519 0.08
Emmanuel Okereke African Liberation Party (ALP) 22,677 0.06
Lawrence Adedoyin African Political System (APS) 22,409 0.06
Habu Fari National Democratic Party 21,934 0.06
Maxi Okwu Citizens Popular Party (CPP) 14,027 0.04
Bartholomew Nnaji Better Nigeria Party 11,705 0.03
Emmanuel Obayuwana National Conscience Party 8,229 0.02
Olapade Agoro National Action Council 5,752 0.02
Mojisola Obasanjo Nigerian Masses Movement 4,309 0.01

Kigezo:Nigerian legislative election, 2003

Mfumo wa kisheria

hariri

Kuna mifumo minne tofauti ya sheria nchini Nijeria: Sheria ya Kiingereza ambayo imechukuliwa kutoka ukoloni wake zamani na Uingereza, Sheria ya kawaida,sheria ya Katiba (zote mbili zilizunduliwa baada ya ukoloni), na sheria yaSharia,ambayo hutumiwa tu na Hausa na waislamu kaskazini mwa nchi. Kama Marekani, kuna tawi la Mahakama ikiwa na Mahakama Kuu ambayo ni mahakama iliyo juu nchini.

Maeneo ya utawala

hariri

Shirikisho limegawanywa katika majimbo 36 na eneo 1 *; makao mkuu ya shirikiho (Abuja) *, [[Abia, Adamawa, Akwa Ibom, Anambra, Bauchi, Bayelsa, Benue, Borno, Cross River, Delta, Ebonyi, Edo, Ekiti, Enugu, Gombe, IMO, Jigawa, Kaduna, Kano, Katsina, Kebbi, Kogi, Kwara, Lagos, Nasarawa, Niger, Ogun, Ondo, Osun, Oyo, Plateau, Rivers, Sokoto, Taraba, yobe, Zamfara]]


Kila jimbo limegawanywa katika Maeneo ya Serikali za Mitaa yanayojilikana kwa luga ya kimombo kama LGAs. Kuna LGAs 774 nchini Nigeria. [4] Maeneo haya yameorodheshwa katika makala kwa kuwa jimbo. Jimbo la Kano lina idadi kubwa ya Serikali za Mitaa kwa mitaa 44, na Bayelsa ndilio jumba amabalo lina kiasi ambayo ni 9 . Mji mkuu wa shirikisho hili Abuja ina mitaa 6 . [4] Maeneo ya Serikali za Mitaa yalichukua nafasi ya Wilaya ambayo ilikuwa kitengo cha tatu chini wakati wa utawala wa serikali ya Uingereza.

 
Nigeria askari

Kikosi cha jeshi ya Nigeria kimekuwa na jukumu kubwa katika historia ya nchi, kwa kuachisha udhibiti wa nchi na kutawala katika vipindi kuu ya historia yake. Kipindi cha mwisho cha kikosi hiki cha wa utawala kilimalizika mwaka wa 1999 kufuatia kifo cha kiongozi wa awali wa kikosi hiki cha jeshi Sani Abacha j mwaka wa 1998.


Wafanyakazi katika huduma tatu za Nigeria zilizo na silaha ni jumla takriban 76,000. Jeshi ya Nigeria, ambayo ndiyo kubwa, ina wafanyakazi takriban 60,000 wanaotumika katikamaeneo mbili, kundi la Garrison amri ya Lagos (airbone na amphibious)( kitengo cha mgawanyiko wa kawaida ), na Brigadia Walinzi walio Abuja Kundi limeonyesha uwezo wake wa kuhamasisha, kupeleka, na kuendeleza wanajeshi katika kusaidia shughuli za kulinda amani nchini Liberia, Yugoslavia ya zamani, Angola, Rwanda, Somalia, na Sierra Leone. Wanajeshi wa majiwaNigeria (7.000) wamejihami kwafrigates,ndege za mashambulio na boti za doria katika mwambao. wanajwshi wa anga Nigeria (9.000) wanasafirisha, wakufunzi,wana helikopta, na ndege za vita, lakini nyingi zao hazitumiki. Nigeria pia ilianzisha sera ya kuendeleza mafunzo ya ndani na uzalishaji wa uwezo wa kijeshi. Nigeria imeendelea na sera ya mseto katika manunuzi ya kijeshi kutoka nchi mbalimbali. Baada ya kuanzishwa kwa vikwazo na mataifa mengi ya Magharibi, Nigeria iligeukia Jamhuri ya Watu wa Uchina, Urusi, Korea ya Kaskazini, na India kwa ajili ya ununuzi wa vifaa vya kijeshi na mafunzo.

Uhusiano wa Kigeni

hariri

Nigeria iko bora sasa katika mahusiano ya kigeni kutokana na hali yake ya sasa ya demokrasia ingawa haikuwa imara kabisa na pia kutokana na msaada wa zamani wa rais Obasanjo. Ni mwanachama wa Umoja wa Afrika nahuketi katika shirika laBaraza la Amani na Usalama. Tangu mwaka wa 1960 Nigeria imekuwa mwanachama wa Umoja wa Mataifa na pia ilijiunga na Jumuiya ya nchi zilizokoloniwa na Uingereza mwaka huo huo, hata hivyo kuahirishwa kw muda mfupi kati ya 1995 na 1999. Nigeria ni mwanachama wa ACP, AfDB, C, ECA, AU ECOWAS, FAO, G-15, G-19, G-24, G-77, IAEA, IBRD, ICAO, ICCt, ICC, ICRM, IDA, IFAD, IFC , IFRCS, iho, ILO, IMF, IMO, Inmarsat, Intelsat, Interpol, Ìöç, ISO, ITU, MINURSO, NAM, OPCW, OPEC, PCA, UN, UNCTAD, UNESCO, UNHCR, UNIDO, UNIKOM, UNITAR, UNMIBH, UNMIK , UNMOP, UNMOT, UNU, UPU, WCL, WCO, EFTU, WHO, WIPO, WMO, WToO, WTrO

Angalia pia

hariri

Viungo vya nje

hariri

Marejeo

hariri
  1. The Official Gateway Habari wa Shirikisho la Jamhuri ya Nigeria (accessed 16 Julai 2006)
  2. "Nigeria: President Swears in Five New Ministers, Reshuffles Cabinet", Nigeria First, 22 Juni 2006. Retrieved on 2006-07-16. 
  3. Okey Mugbo and Olawale Rasheed. "Obasanjo sacks 8 Atiku’s aides - Swears in 2 new ministers", Nigerian Tribune, 23 Juni 2006. Retrieved on 2006-07-16. Archived from the original on 2006-07-03. 
  4. 4.0 4.1 ""USAID Nigeria utume: Nigeria utawala utengano" Oktoba 2004". Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 2007-01-13. Iliwekwa mnamo 2009-12-14.