Boris Şapoşnikov

Sovyetler birliğinin mareşali

Boris Şapoşnikov (Rusça: Борис Михайлович Шапошников / Boris Mihaylovich Sahposhnikov) (2 Ekim 1882, Zlatoust - 26 Mart 1945, Moskova), Rus İmparatorluğu'nun subayı (Polkovnik), Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali.

Boris Şapoşnikov
Борис Михайлович Шапошников
Doğum2 Ekim 1882
Zlatoust, Ufa Guberniyası
Ölüm26 Mart 1945 (62 yaşında)
Moskova
Bağlılığı  Rus İmparatorluğu (1914-1917)
 Rusya SFSC (1917-1922)
 Sovyetler Birliği (1922-1945)
Hizmet yılları1901-1945
Rütbesi
Sovyetler Birliği Mareşali
Sovyetler Birliği Mareşali
KomutasıLeningrad Askerî Bölgesi, Moskova Askerî Bölgesi, Kızıl Ordu Kurmay Başkanı, Volga Askerî Bölgesi, İ.V. Frunze adına Askerî Akademi Müdürü, Leningrad Askerî Bölgesi, Genelkurmay Başkanı, Askerî ve Donanma İşleri Halk Komiser Vekili, Genelkurmay Başkanı, Askerî ve Donanma İşleri Halk Komiser Vekili, K.Ye. Voloşirov adına Yüksek Askerî Akademisi Müdürü
Çatışma/savaşlarıI. Dünya Savaşı, Rusya İç Savaşı, Sovyet-Polonya Savaşı, Kış Savaşı, II. Dünya Savaşı
ÖdülleriLenin Nişanı Lenin Nişanı Lenin Nişanı Suvorov Nişanı (1. sınıf) Kızıl Yıldız Nişanı Kızıl Yıldız Nişanı Moskova Savunması Madalyası Kızıl Ordu 20. Yıl Madalyası

Askerî akademiden 1910 yılında mezun oldu. I. Dünya Savaşı başladığında Çarlık Ordusu'nda alay komutanıydı. Ekim Devrimi'nden sonra 1918'de Kızıl Ordu'ya katıldı. 1925 yılında Leningrad Askeri Bölgesi Komutanı oldu. 1928 - 1932 yılları arasında ise Moskova Askeri Bölgesi daha sonra da Frunze Askerî Akademisi Komutanlığı yaptı. 1935'te yeniden Leningrad Askeri Bölgesi Komutanlığı'na atandı. 1937'de Aleksandr Yegorov'un yerine Genelkurmay Başkanı oldu. 1940 yılında Sovyetler Birliği Mareşali oldu.

Çarlık Ordusu'ndan gelmiş olmasına karşın Stalin ona güvenir ve saygı duyardı. Kızıl Ordu'da meslekten bir subay olmasına karşı Sovyetler Birliği Komünist Partisi'ne, muhtemelen Stalin nezdinde kuşkulu bir iş olacağından 1930 yılına kadar üye olmadı. Diğer bazı meslektaşları gibi onun da Stalin'in "Büyük Temizlik'"inde hayatta kalmak için ödediği bedel, Mihail Tuhaçevski'nin öldürülmesine varan süreçte iş birliği yapmak olmuştur.

Şapoşnikov'un, Kızıl Ordu'yu hızla güçlendirmek için hazırladığı bir plan 1939 yılında Stalin tarafından kabul edildi. Sovyetler Birliği'nin Almanya tarafından istilasını amaçlayan Barbarossa Harekâtı başlamadan hemen öncesinde Kızıl Ordu'nun bir savunma planı yoktu. Yine de Wehrmacht kuvvetlerinin başlangıçtaki son derece parlak başarılarına karşın Kızıl Ordu'nun bütün bütün dağılmamasında Şapoşnikov'un bu planının da payı vardır.

Şapoşnikov, 1940 yılında Finlandiya'nın istilası için bir plan hazırlamıştı. Fakat harekât komutanı Kliment Voroşilov, planı kötümser buldu ve göz ardı etmeyi yeğledi. Harekât beklendiği ölçüde başarılı olmadı ve Şapoşnikov 1940 yılının Ağustos ayında Genelkurmay Başkanlığı görevinden, sağlık nedenlerini ileri sürerek istifa etti. Barbarossa Harekâtı başladığında yeniden bu göreve getirildi. Aynı zamanda Savunma Halk Komiseri (Savunma Bakanı) Yardımcılığını da üstlendi. Ancak rahatsızlığı nedeniyle bu görevleri 1943 yılında bırakmak zorunda kaldı. Öldüğü 1945 yılına kadar Voroşilov Askerî Akademisi Komutanlığı görevini üstlenmiştir.

Askeri teoriye ilişkin olarak Mozg Armii adını verdiği önemli bir çalışması vardır. Bu çalışma, onun Kızıl Ordu'nun üst kademelerinde kalmasında katkı sağladığı gibi onlarca yıl hemen her Kızıl Ordu subayı tarafından okunmuştur.

Kaynakça

değiştir
Askerî görevi
Önce gelen:
Mihail Tuhaçevski
Kızıl Ordu Kurmay Başkanı
Mayıs 1928 - Nisan 1931
Sonra gelen:
Vladimir Triandafillov
Önce gelen:
Aleksandr Yegorov
Kızıl Ordu Kurmay Başkanı
10 Mayıs 1937 - Ağustos 1940
Sonra gelen:
Kirill Meretskov
Önce gelen:
Georgi Jukov
Kızıl Ordu Kurmay Başkanı
29 Temmuz 1941 - 11 Mayıs 1942
Sonra gelen:
Aleksandr Vasilevski