Gaan na inhoud

Boesman

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
(Aangestuur vanaf San)
Boesmans

San-dorpie in Namibië
Totale bevolking: 90 000+
Belangrike bevolkings  in: Vlag van Botswana Botswana 55 000

Vlag van Namibië Namibië 27 000
Vlag van Suid-Afrika Suid-Afrika 10 000
Vlag van Angola Angola <5 000
Vlag van Zimbabwe Zimbabwe 1 200

Taal: Khoisan-tale
Geloofsoortuiging: San-religie
Verwante etniese groepe: Khoikhoi, Xhosa, Basters, Griekwas.
Sanvrou in Botswana
Sanman
Ou Boesmanstekeninge (Murewa, Zimbabwe)

Die Boesmans of die San is 'n volk wat woonagtig is in Suider-Afrika. Hulle was oorspronklik jagter-versamelaars, deel van die Khoisan-groep en verwant aan die Khoikhoi wat, in teenstelling met die San, nomadiese veeboere was. Die Boesmans word beskou as die oorspronklike inwoners van Suid-Afrika en woon reeds 40 000 jaar lank in die suidweste van die land. Uit die gebied wat vandag as Botswana bekend staan, het die Khoikhoi waarskynlik 2 000 jaar gelede na die Kaapprovinsie getrek, waar hulle die San aangetref het. Europeërs het hulle Hottentotte genoem, 'n verwysing na hul taal wat volgens die blankes só hortend gepraat is dat dit geklink het soos "hot" en "tot".[1] Hierdie twee groepe het saamgesmelt en staan vandag bekend as die Khoisan.

Naamgewing

[wysig | wysig bron]

Die benaming Boesman kom van die Nederlandse woord bosjesman, aangesien dié mense tradisioneel in die veld tussen bossies gewoon het. Die benaming is dus van Europese oorsprong en nie selfgekose nie. Terselfdertyd is die benaming San oorspronklik deur die Boesmans se etnies verwante, tradisionele mededingers, die Khoikhoi gebruik. Die woord is neerhalend gebruik en beteken buitestaander.[2] Die Khoisan het geen kollektiewe benaming vir hulself nie, en verwys na hulself volgens enger stam- of groepname, soos Ju/'hoansi (woonagtig tussen die grens van Noord-Namibië en Botswana), Hai//om (woonagtig naby die Etosha Nasionale Park) of !Kung. In hierdie name verteenwoordig die leestekens verskillende kliekklanke.[3] Alhoewel die woord Boesman deur sommige as polities-verkeerd beskou word, verkies baie van dié mense die benaming bo San.[4]

Literatuur

[wysig | wysig bron]
  • Gardiner, Nancy: The Little Golden People are Back. In: Lantern. Tydskrif vir Kennis en Kultuur. Jaargang 19, nr. 4, Junie 1970
  • von Wielligh, G.R.: Boesman-Stories. Deel 1, Mitologie en legendes

Sien ook

[wysig | wysig bron]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. "Die benaming Hottentot". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Januarie 2010. Besoek op 23 Desember 2009.
  2. (en) Oorsprong van die naam San Geargiveer 26 Mei 2010 op Wayback Machine.
  3. (en) Khoisan groepname
  4. (en) Voorkeur vir die naam Boesman Geargiveer 8 Augustus 2008 op Wayback Machine.
Etniese groepe in Suid-Afrika

AfrikanersAnglo-AfrikaneAsiateGriekwasKaapse MaleiersKhoisanKleurlingeNdebelesNoord-Sotho'sSuid-Sotho'sSwazi'sTsongasTswanasVendasXhosasZoeloes