Біблія
![](http://178.128.105.246/cars-http-upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Biblia_Ruska.jpg/220px-Biblia_Ruska.jpg)
Бі́блія (па-грэцку: βιβλία — кнігі, звод кніг[1][2]) — збор старажытных рэлігійных тэкстаў, кананізаваны ў юдаізьме і хрысьціянстве[1][2]. Хрысьціянская Біблія складаецца зь дзьвюх частак — Старога Запавету, кнігі якога прызнаюцца ў юдаізме, ды Новага Запавету, створанага пасьля жыцьця Ісуса Хрыста. Некаторыя групы ў хрысьціянстве ўключаюць у адзін ці абодва Запаветы сьвятыя пісаньні, сярод якіх самыя значныя завуцца апокрыфамі. У Стары Запавет уваходзяць кнігі, напісаныя да нараджэньня Хрыстовага і прынятыя хрысьціянскай царквой у склад пісаньня. Груба кажучы, ён супадае зь юдэйскай Бібліяй, але адрозьніваецца ад яе парадкам кніг і расстаноўкай акцэнтаў.
Біблія для большасьці хрысьціян уключае Новы Запавет, які апісвае жыцьцё і вучэньне Хрыста, лісты апостала Паўла ды іншых прыхільнікаў раньняе хрысьціянскае царквы, а таксама Кнігу Адкрыцьця. Новы Запавет уключае 27 кніг, галоўнай асобай якіх зьяўляецца Хрыстос. Большасьць кніг былі напісаныя на старажытнай грэцкай мове.
Стары Запавет
- Асноўны артыкул: Кнігі Старога Запавету
Кананічны тэкст Старога Запавету ўключае 39 кніг, некананічны грэцкі пераклад Сэптуагінта — на 11 кніг болей. Тэкст Старога Запавету напісаны на арамейскай мове, якая ў той час ужывалася жыдамі ў паўсядзённым жыцьці. Паводле юдаісцкай традыцыі Стары Запавет (Танах) дзеліцца на 3 часткі: «Закон» (Тора), «Прарокі» (Нэвіім) і «Пісаньні» (Кетувім).
Новы Запавет
- Асноўны артыкул: Кнігі Новага Запавету
Новы Запавет уключае 27 кніг, напісаных на старажытнагрэцкай мове, у якіх апісваецца жыцьцё і дзейнасьць Ісуса Хрыста — 4 Дабравесьці, пашырэньне ягонага вучэньня. Таксама значную частку Новага Запавету складаюць лісты або пасланьні да тагачасных вернікаў Рымскай імпэрыі ў Грэцыі, Малой Азіі, Палестыны ды Рыму. Сканчаецца Новы Запавет кнігай Апакаліпсіс.
Пераклады
- Асноўны артыкул: Пераклады Бібліі
Біблія зьяўляецца найбольш перакладанай кнігай у сьвеце. На 31 студзеня 2007 року Біблія выдадзеная на 438 мовах, акрамя таго Новы Запавет перекладзены яшчэ на 1168 моваў, а на 848 моваў Біблія перекладзена часткова. Згодна са зьвесткамі кнігі рэкордаў Гінэса агульны наклад аддрукаваных Біблій з 1815 па 1975 склаў 2,5 мільярды асобнікаў.
На беларускую мову
- Асноўны артыкул: Пераклады Бібліі на беларускую мову
Крыніцы
Літаратура
- Культуралогія: Энцыклапедычны даведнік. -Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2003. ISBN 985-11-0277-6.
- Г. В. Сініла. Біблія як феномен культуры і літаратуры. Мінск: Беларуская навука, 2003.
- Скарына Ф. Творы: Прадмовы, сказанні, пасляслоўі, акафісты, пасхалія / Уступ. арт., падрыхт. тэкстаў, камент., слоўнік А.Ф. Коршунава, паказальнікі А.Ф. Коршунава, В.А. Чамярыцкага. — Мн.: Навука і тэхніка, 1990. — 207 с. — 4250 ас. — ISBN 5-343-00151-3
- Чалавек і грамадства: Энцыклапедычны даведнік. -Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1998. ISBN 985-11-0108-7.
Вонкавыя спасылкі
Біблія — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў