بۆ ناوەڕۆک بازبدە

بەرەباب

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

بەرەباب لەڕووی جینالۆجییەوە لە کۆمەڵگای کوردیدا بە سێیەم چین دادەنرێت دوای بنەماڵە، پێناسەیەکی کورتی بەرەباب؛ بەرەباب لە یەکگرتنی یان کۆبوونەوەی چەند بنەماڵەیەکە، کە بەھۆی خوێنەوە یان ژن و ژنخوازییەوە ڕەچەڵەکیان دەچێتەوە سەر یەک، لە بەرەبابدا خزمایەتی ڕۆڵ دەبینێت. وە یەکگرتنی چەند بەرەبابێک بناغەی دروستکردنی تیرەیەکە.[١]

بەرەباب یان باپیران بریتین لە دایک و باوک (بە شێوەیەکی دووبارە) یان دایک و باوکی باپیر (واتە باپیر، باپیرە گەورە، باپیرە گەورە و ھتد). باپیر بریتییە لە “ھەرکەسێک لێی ھاتبێتە خوارەوە. لە یاسادا ئەو کەسەیە کە وەسیەت دەکات بۆ میرات”. باپیر "ھەر یەکێک لە باوک و خزمەکانتە کە لە تەمەن یان فەزیلەتدا پێش تۆ ھاتوون" و "ئەو گەلانەی مرۆڤە کە لێیەوە دێنە خوارەوە و نەوەکانی کە لێیەوە دێنە خوارەوە"، بەپێی فەرھەنگی گشتگیری ماناکان.[٢]

ھەر دوو مرۆڤێک پەیوەندییەکی بۆماوەیی ھەیە ئەگەر یەکێکیان باپیرەی ئەوی دیکە بێت، یان ئەگەر پشکی باپیرێکی ھاوبەش لە ڕابردوو بێت.[٣]

پلەبەندی چینەکان

[دەستکاری]

کەواتە پلەبەندی چینەکانی ڕەگەز و نەژاد و ڕەچەڵەکی ھۆز و تیرەکانی کورد دابەشی دەکەینە سەر حەوت بەش:

بەڵام لای کورد دابەشکردنی چینەکانی ڕەگەز و نەژاد و ڕەچەڵەک بەو شێوە نییە کەلای عەرەبە، تەنانەت ھیچ سەرچاوەیەکی نووسراومان بەر دەست نەکەوتووە کە پلە بەندی چینەکانی ڕێکخسبێت، تەنانەت ئەو سەرۆک ھۆز و تیرە بەڕێزانەی کە بە فەرمی خۆیان ناساندووە وەک (سەرۆک ھۆز) لە لای دەسەڵاتداران و خەڵکەکانییەوە ھیچ بەرھەمێک وەھایان دانەھێناوە چینەکانی ڕەگەز و نەژاد و ڕەچڵەک ڕێکخستبێت و دەریانخستبێ وەک زانستێی سەربەخۆ، تەنانەت ھەندێ ھۆز ھەیە جارێک بە عەشیرەت ناو خۆی دەێنێت و جارێک بە تایفە وجارێک بە ھۆز وجارێک بە تیرە یان خێڵ و ئێل.[٤]


سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ https://www.merriam-webster.com/thesaurus/forefather
  2. ^ https://archive.nytimes.com/tierneylab.blogs.nytimes.com/2007/09/05/the-missing-men-in-your-family-tree/
  3. ^ statement Wikimedia FoundationPowered by MediaWiki Websters New World Dictionary. Cleveland and New York: The World Publishing Company.
  4. ^ فصلنامە ذخایر انقلاب ناشر سازمان امور عشایر ایران شمارە ۳ سال ۱۳۶۹