Saltu al enhavo

Abdullah la 1-a (Jordanio)

El Vikipedio, la libera enciklopedio
(Alidirektita el Abd Allah ibn Husajn)
Abdullah la 1-a de Jordanio
reganto de (Trans-)Jordanio
Persona informo
الشريف عبدالله الاول ابن الحسين
Naskiĝo 2-an de februaro 1882 (1882-02-02)
en Mekko
Morto 20-an de julio 1951 (1951-07-20) (69-jaraĝa)
en Al-Aksa
Mortis pro Hommortigo Redakti la valoron en Wikidata vd
Mortis per Pafvundo Redakti la valoron en Wikidata vd
Mortigita de Q12243416 vd
Tombo Raghadan Palace (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Religio sunaismoislamo vd
Lingvoj araba vd
Ŝtataneco Otomana Imperio
Emirlando Transjordanio
Reĝlando Heĝazo
Jordanio Redakti la valoron en Wikidata vd
Familio
Dinastio Haŝemidoj vd
Patro Husejn ibn Ali Redakti la valoron en Wikidata vd
Patrino Abdiya bint Abdullah (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Gefratoj Fajsal la 1-a de Irako, Ali ibn Husejn de Heĝazo kaj Prince Zeid bin Hussein (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Edz(in)o Musbah bint Nasser (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Infanoj Talal la 1-a de Jordanio, Naif bin Abdullah (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Parencoj Husejn de Jordanio (nepo)
Prince Muhammad bin Talal of Jordan (en) Traduki (nepo)
Prince El Hassan bin Talal of Jordan (en) Traduki (nepo)
Basma bint Talal (nepino) Redakti la valoron en Wikidata vd
Profesio
Okupo monarko Redakti la valoron en Wikidata vd
Verkado
Verkoj Q100258661 vd
emiro de Transjordanio
Dum 1923–1946
reĝo de Transjordanio
Dum 1946–1949
reĝo de Jordanio
Dum 1949–1951
Sekvanto Talal, lia filo
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Abd Allah ibn Husejn, Abdullah la 1-a, Abdulao la 1-aAbdalao la 1-a (en araba عبد الله بن حسين) (OBI); variantoj de literumado: Abdullah; bin aŭ ben; Husejn, Hussein, Husain, ktp.), konata kiel Abdullah la 1-a de Jordanio, estis la unua reganto de Jordanio, kun sinsekvaj titoloj de emiro de Transjordanio (1923-1946), reĝo de Transjordanio (1946-1949) kaj fine reĝo de Jordanio (1949-1951). Li naskiĝis en 1882 kaj mortis en la 20-a de julio 1951.

La reĝo Abd Allah estis gravulo malmulte populara inter la araboj de Mezoriento pro sia subiĝema politiko rilate al Usono kaj Granda Britio, sia proksimeco al Israelo kaj la subpremado kiun faris kontraŭ siaj opoziciantoj. Aliflanke, Abd Allah neniam abandonis la haŝemidan ambicion esti reĝo, ne nur de la artefarita Transjordanio sed de araba unuigita regno, kio havigis al li la malamikecon de la estraroj de aliaj koncernaj ŝtatoj, kaj speciale de la Saudoj. Tiuj, en la 1930-aj jaroj, elpelis la Haŝemidojn el Heĝazo kaj kreis novan ŝtaton kiu portus la nomon de la familio: nome Sauda Arabio. Sekvantoj de pekuliara versio de Islamo, nome la doktrino nomata Ŭahabismo, kontraŭis la Haŝemidojn ankaŭ ĉar tiuj estis la plej firmaj kandidatoj al la kaliflando en okazo de restaŭrado de la institucio.

En la 20-a de julio 1951 Abd Allah estis murdita per atenco en la Moskeo Al-Aksa de Jerusalemo, kiam li ĉeestis funebran ceremonion honore de la libana ĉefministro Riad Bej al-Solh, same murdita per atenco. Ambaŭ estis akuzitaj esti negocintaj sekrete kun Israelo cele al pactraktato separate (tio estas, marĝene de la interkonsentoj de la Araba Ligo).

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]