Edukira joan

Kimiko Hirata

Wikipedia, Entziklopedia askea
Kimiko Hirata
Bizitza
Jaiotza1970 (53/54 urte)
Herrialdea Japonia
Jarduerak
Jarduerakekintzaile ekologista
Jasotako sariak

Twitter: kimihirata LinkedIn: kimiko-hirata-31b47b39 Edit the value on Wikidata

Kimiko Hirata (平田 仁子, Hirata Kimiko, 1970)[1] japoniar klima-ekintzailea da. Kiko Network gobernuz kanpoko erakundearen sortzailea denez, 20 urte [2][3] baino gehiago daramatza emisio murrizketen aldeko kanpaina egiten. 2022ko abendutik aurrera, bere oinarrizko lanak 17 ikatz-zentral deuseztatzea eragin du[4]. Era berean, Hiratak ikatzaren desinbertsio kanpainak zuzendu zituen Mizuho finantza taldearen eta Mitsubishi UFJren aurka[5]. Gaur egun zuzendari exekutiboa da Tokion kokatutako "Climate Integrated" pentsamendu-taldean. Deskarbonizazioa[6][7] azkartzea du helburu.

2021ean, Hirata Goldman Ingurumen Saria [2][4] ("Nobel Berdea" ezizenez) jaso zuen lehen emakume japoniarra izan zen, 2022an, BBC 100 emakume eragingarrien zerrendan izendatu zuten [6][4]. Gizarte zientzietan doktorea da Waseda Unibertsitatean[1], eta Climate Change and Politics (2019) liburuaren egilea da japonieraz[7] eta liburu eta artikulu askoren egilekidea da.[1]

Hezkuntza eta ikasketak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hirata Kumamotoko hegoaldeko prefekturan jaio zen eta unibertsitatean[8] hezkuntza ikasi zuen. Lehen aldiz klima aldaketaren garrantziaz ohartu zen 1992ko Rio de Janeiroko Lurraren Gailurrean, japoniar hedabideetan estaldura zabala izan zuena, eta Earth in the Balance, Al Gore-renak[9] bezalako liburuak irakurtzen hasi zen. Nazioarteko aktibismoan interesatu zen Masako Hoshinok, Japoniako lehen GKEetako[10] bat jaurtitzen lagundu zuen aktibista batek, emandako ikastaro bat hartzen ari zela[3].

Graduatu ondoren, testu akademikoen argitaletxe batean hasi zen lanean[8]. Ingurumen gaiei buruz irakurtzen jarraitu zuen eta ingelesa ikasi zuen[9]. 1996an, bere lana utzi eta Estatu Batuetara joan zen Klimaren Institutuan[8][9] urtebetez lan egitera. AEBetan, Uraren Fundazio Nazionalean eta biodibertsitatean oinarritutako Smithsonian programa batean boluntario gisa eskaini zen, eta GKEen kudeaketari buruzko ikastaro bat hartu zuen[9].

Doktorego bat lortu zuen Wasedako Unibertsitateko Gizarte Zientzien Fakultatean 1999an[1]. 2021ean, irakasle elkartu bisitari izan zen Chibako Merkataritza Unibertsitatean.

Aktibista gisa egindako karrera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1997an, Japoniara itzuli zen kanpaina egiteko COP 3n, non Kyotoko Protokoloa onartu zen [3][11]. Kiko Network sortu zuen, aldaketa klimatikoa gelditzera bideratutako GKE bat, 1998an [3][9]. Kiko Network Japoniak Kyotoko Protokoloa betetzen duen aktiboki ikuskatzen duen erakunde bakanetako bat bezala sortu zen[9].

Ikatzaren energiaren aurkako borroka

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2011ko martxoan Fukushiman izandako lurrikararen, tsunamiaren eta hondamendi nuklearraren ondoren, gobernu japoniarrak bere politika aldatu zuen ikatzezko zentral elektriko berriak eraikitzea ahalbidetzeko[3]. Ordura arte, erreaktore nuklearrek, Japoniako elektrizitatearen % 30 inguru sortu zuten, baina gobernuak itxi egin zituen hondamendiaren ondorioz[9]. Publiko japoniarra ere energia nuklearrarekiko erabat mesfidati bihurtu zen[9]. Ondorioz, krisi energetikoari aurre egiteko, gobernuak, ikatzezko planta gehigarriak eraikitzeko eskaintzak eskatu zituen eta, 2015erako, 50 planta berrietarako planak zeuden[9]. Horrela, Japonia, une horretan ikatzezko zentral elektriko berriak planifikatzen zituen G7ko herrialde bakarra bihurtu zen[12].

Hirata konturatu zen Kiko Networkek bere ikuspegia aldatu behar zuela, politikek oinarrizko kanpainetara [9] bultzaturiko lanari dagokionez, eta ikatzaren aurka borrokatzeko estrategia anitz hartu zituen[11]. Kiko Network-ek webgune bat sortu zuen herrialde osoan proposatutako ikatz-energiaren proiektuak arakatzeko[11]. Ingurumen-arriskuei eta ikatzaren energiaren osasunari buruzko kontzientzia sortzeko, Hiratak zientzialariekin, kutsaduran adituak direnekin, kazetariekin, abokatuekin eta tokiko komunitateko liderrekin batera lan egin zuen, baita beste GKE batzuekin ere[11]. Ikatzez egindako energia-proiektuak planifikatu ziren funtsezko arloetan, tokiko herritar ekintzaileen sare bat landu zuen, agerraldi publikoetan hitz egin zuen eta komunitate-foroetan[11] aurrekaririk gabeko parte-hartzea bultzatzen lagundu zuen.

Nazioarteko adituen laguntza ere lortu zuen ikatz-landareekin lotutako kostuak eta arriskuak aztertzeko, eta aurkikuntzak argitaratu zituen[11]. Hiratak Greenpeaceko ikertzaile batekin lan egin zuen, eta txosten horretan aurkitu zuen espero zen airearen kutsadurak 1.000 heriotza goiztiar eragingo zituela Japonian urtero[9][11]. Gainera, Oxfordeko Unibertsitatearen Finantza Jasangarrien Programak eta Carbon Trackerrek inbertsio-arriskuaren azterketa egin zuten, planifikatutako ikatz-plantak eta eraikitzen ari direnak bertan behera uztea eta dagoen flota pixkanaka ezabatzea defendatzeko[11][13].

Japoniar politikariei presio gehigarria egiteko, Hiratak nazioarteko GKEekin kolaboratu zuen, Ekintza Klimatikoaren Sarea barne, Japoniari "eguneko fosil" sari ugari eman zizkiona "klima aldaketari buruzko aurrerapen terminoetan 'ahalik eta gehien lortzeagatik'".[11][14] Japoniako ikatzaren politikaren aurkako nazioarteko protesta Japoniako hedabideek asko estali zuten[14]; Hiratak protestak koordinatu zituen COPen hainbat bileratan[11], eta prentsarekin hitz egin zuen G20ko goi bileren aurretik.[15]

2022ko abenduan, Hiratak abiatutako oinarrizko kanpainak, airearen kutsadurari eta klima-aldaketari dagokienez izan zezakeen eraginari buruz ohartarazi zuenak, planifikatutako ikatzezko 50 zentral elektrikoetatik 17 bertan behera uztea ekarri zuen[1][3].

Ikatza desinbertitzeko kanpaina

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2020an, Hirata akziodunen kanpaina baten buru izan zen, Mizuho Financial Group megabankoa, ikatz-garatzaileentzako munduko mailegu-emaile pribaturik handiena, ikatz-enpresentzako maileguak murriztera behartzeko[11][16]. Kiko Network-ek proposatutako proposamena, sei funts eskandinaviarren babesarekin, Japonian[16][17] burtsan kotizatzen duen enpresa batentzat proposatutako klima-aldaketari buruzko lehen ebazpena[18] izan zen, eta klima-aldaketari buruzko dibulgazio gehiago eskatu zituen, baita bere negozioa Parisko klima-akordioarekin[19] lerrokatzeko helburuak dituen plan bat ere. Mozioa proposatu eta hilabetera, Mizuhok iragarri zuen urte horretako ekainean ikatz-planta berriei maileguak emateari utziko ziola eta 2050erako ikatz-inbertsioak uztea pentsatzen zuela.

2021ean, antzeko ebazpen klimatiko baten aldeko kanpaina egin zuen Mitsubishi UFJn, Kiko Group, Market Forces, Rainforest Action Network eta 350.org Japanek[5] elkarrekin aurkeztua. Bankuak bere inbertsioak Parisko akordio klimatikoarekin lerrokatzea eskatzen duen proposamenak akziodunen botoen % 23 lortu zuen[5].

Hiratak enpresei ikatzean desinbertitzeko egindako ahaleginen ondorioz, 2021etik aurrera, ikatz-landareen 10 garatzaile garrantzitsuk baino gehiagok iragarri zuten ikatz-proiektu berriak garatzeari edo finantzatzeari utziko ziotela[11].

Deskarbonizazioa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiratak 2021eko abenduan uko egin zion Kiko Network-en nazioarteko zuzendari izateari, baina bere zuzendaritza batzordeko kide izaten jarraitzen du[20]. 2022ko urtarrilean, Climate Integrate elkartearen bitartez, Japonian eta nazioartean[4][7] bazkideekin lan eginez deskarbonizazioa bizkortzeko ahaleginean murgildu zen. 2022ko uztailean, Climate Integratek txosten bat argitaratu zuen, "Deskarbonizaziorako bidean galdu: amoniakorako Japoniaren plan handiak" izenekoa[21].

Bizitza pertsonala

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Tokion bizi da senarra eta bi seme alabekin[1].

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. a b c d e f (Ingelesez) «Dr. Kimiko Hirata (2019 GSSS graduate) wins Goldman Environmental Prize, known as “Green Nobel.”» School of Social Sciences, Waseda University (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  2. a b (Ingelesez) Watts, Jonathan. (2021-06-15). «‘Our fight is more visible’: Goldman environment prize winners see shift in political winds» The Guardian ISSN 0261-3077. (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  3. a b c d e f (Ingelesez) «Prize-winning activist warns world has ‘no time to lose’ | The Asahi Shimbun: Breaking News, Japan News and Analysis» The Asahi Shimbun (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  4. a b c d (Ingelesez) «BBC 100 Women 2022: Who is on the list this year? - BBC News» News (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  5. a b c (Ingelesez) «Preview unavailable - ProQuest» www.proquest.com (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  6. a b (Ingelesez) Author, No. (2022-12-07). «Japanese climate activist Kimiko Hirata makes BBC's 100 influential women list» The Japan Times (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  7. a b c (Ingelesez) About - Climate Integrate. 2022-01-14 (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  8. a b c (Ingelesez) Post, The Jakarta. «'No time to waste' warns Japan climate activist» The Jakarta Post (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  9. a b c d e f g h i j k (Ingelesez) Author, This. «From Ordinary to Extraordinary: Kimiko Hirata, Anti-Coal Activist» www.sierraclub.org (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  10. «Global First Responder | August 2015 | Highlighting Japan» www.gov-online.go.jp (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  11. a b c d e f g h i j k l (Ingelesez) Kimiko Hirata - Goldman Environmental Prize. 2022-03-18 (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  12. «Abe wants to save planet as Japan expands coal use» Financial Times 2018-09-25 (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  13. (Ingelesez) Gray, Helena. (2019-10-06). «Japan could face US$71 billion of stranded coal assets without policy reform» Carbon Tracker Initiative (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  14. a b Kimiko Hirata, 2021 Goldman Environmental Prize, Japan. (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  15. (Ingelesez) «Document unavailable - ProQuest» www.proquest.com (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  16. a b (Ingelesez) «Japanese megabanks face growing investor pressure to fight climate change» www.spglobal.com (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  17. (Ingelesez) «Mizuho shareholders reject first climate motion put to a Japanese company» Reuters 2020-06-25 (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  18. (Ingelesez) Sim, Walter. (2020-04-21). Japan's mega banks vow not to finance new coal plants. (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  19. (Ingelesez) «Japanese megabanks face growing investor pressure - ProQuest» www.proquest.com (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  20. (Japonieraz) «環境NGOの気候ネットワーク(KIKO)の平田仁子さんが、KIKOから"卒業”。新年から新たな活動へ(RIEF)» 一般社団法人環境金融研究機構 2021-12-26 (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).
  21. (Ingelesez) 【Report】Getting Lost on the Road to Decarbonization: Japan’s Big Plans for Ammonia | Japan Beyond Coal Together let’s phase out coal power in Japan by 2030!. 2022-07-19 (Noiz kontsultatua: 2023-02-12).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]