Tembung rangkep
Tembung Rangkep (Basa Indonésia: Kata ulang), iku sakabèhing tembung (sanadyan mung sawanda), kang diwaca kaping pindho. Tembung Rangkep iki dibédakaké dadi telung warna, ya iku: tembung dwilingga, tembung dwipurwa lan tembung dwiwasana.
Tembung Dwilingga
Miturut owah orané lingga
- Dwilingga padha swara, ya iku tembung kang diwaca kabèh linggané kaping pindho. Tuladhané: ibu-ibu, bapak-bapak, ésuk-ésuk, ramé-ramé.
- Dwilingga salin swara, ya iku tembung kang diwaca kaping pindho nanging ana wanda vokal kang owah. Tuladhané: mloka-lumaku, mleba-lumebu, meta-metu, mrana-mréné.
Miturut tegesé
Tembung dwilingga bisa dipérang miturut tegesé utawa dadiné, ya iku:
- Dadi tembung aran. Tuladha: undur-undur, uget-uget, alang-alang, ari-ari, ali-ali.
- Dadi tembung kaanan. Tuladha: mangar-mangar, kelap-kelip, rintik-rintik.
- Mbangetaké. Tuladha: Aja asin-asin (aja asin banget), Aja seru-seru (aja seru banget).
- Tansah. Tuladha: Wis ajar kok ora bisa-bisa (tansah ora bisa), Arep wiwit maca kok lali-lali waé (tansah lali).
- Sanadyan. Tuladha: Alon-alon (sanadyan alon), cilik-cilik (sanadyan cilik).
- Wektu. Tuladha: Awan-awan, bengi-bengi, bedhug-bedhug.
- Paling. Tuladha: Murah-murahé, akèh-akèhé, larang-larangé.
Tembung Dwipurwa
Tembung Dwipurwa iku tembung kang diwaca kaping pindho mung ing wanda kang pisanan baé. Tuladha: dedunung, tetuku, lelaku, leluri,sesawangan, pepadha
Tembung Dwiwasana
Tembung Dwiwasana iku tembung kang diwaca kaping pindho mung ing wanda kang kapindho (mburi). Tuladha: cekikik, cekakak, jelalat, mbedhudhug, jegègès,
Wacan
- Kawruh Basa Jawa Pepak, Daryanto S.S., Penerbit Apollo Surabaya, 1999.
- Tata Basa Jawa, Dr. Purwadi, M.Hum. etal., Penerbit Media Abadi Yogyakarta, Cetakan Pertama Agustus 2005, ISBN 979-3525-50-9.
- Paramasastra Basa Jawa, Dr. Aryo Bimo Setyanto, SH., Penerbit Panji Pustaka, Yogyakarta, Cetakan Pertama Agustus 2007, ISBN 979-25-2732-X.