موولوولەیا لیمفێ
موولوولەیێن لیمفێ (ب لاتینی: ڤاس لیمپهۆجاپللارە; ب نگلیزی: لیمپه جاپللارەس، لیمپهاتج جاپللارەس)[1] وەکی مینا تۆرەک د ناڤ ڤالاهیا ناڤبەرا خانەیان دە بەلاڤی نە. کۆتاهیا موولوولەیێن لیمفێ گرتی یە.[2] ژ خەینی دەمارەکۆەنداما ناڤەندی، مۆخێ هەستی، دران، هەستیئوو چینا کۆرنیە یا چاڤ، هەموو بەشێن لاش ب موولوولەیێن لیمفێ ڤە داگرتی یە.[3] سەرێ موولوولەیێن لیمفێ د ناڤ شلەیا ناڤبەرا خانەیان دە درێژ دبە. موولوولەیەن لیمفێ دشبە تلییێن ناڤ لەپک. حەکەئە م موولوولەیێ وەکی تلی بهەسبینن، لەپک (دەستگۆرک) شلەیا ناڤبەرا خانەیانئە . موولوولەیا لیمفێ ژ چینەک خانەیێنئە پیتەلی (ەندۆتەلیوم) پێک تێ.[3] خانەیێنئە پیتەلی ل هن بەشان دە ل سەر هەڤ قات دبن، ب ڤیئا وایێ دەریچۆک چێدبن.[3] شلەیا شانێیێ ژ دەریچۆکان (دەریچەیێن پچووک) دەرباسی ناڤ موولوولەیا لیمفێ دبە.[2] دەما پەستۆیا شلەیا ناڤ خانەیان نزم بە، دەریچۆک رێ ل بەر پاشڤەگەرا لیمفێ دگرەئوو ناهێلە لیمف ژ موولوولەیێ دەرکەڤە ناڤبەرا خانەیان. لێ گاڤا پەستۆیا شلەیا شانەیێ بەرز دبە،ئی جار دەریچۆک ڤە دبنئوو شلەیا ناڤبەرا خانەیان دەرباسی موولوولەیا لیمفێ دبە. ل گەل گوهەرینا پەستۆیا شلەیا شانەیێ، ریشالێن کۆللۆژەنی ژی ڤەکرنئوو گرتنا دەریچۆکان رێک دخە. گاڤا پەستۆیا شلەیا ناڤبەرا خانەیان بەرز دبە، ریشالکێن کۆللۆژەنی دەریچۆکان هێ پرتر ڤە دکن، ب ڤیئا وایێ شلەیا شانەیێ بئا وایەکی هێسانتر دەرباسی ناڤ موولوولەیا لیمفێ دبە.[3] پشتی هەرسی ژ خورەکێن هەرسی مادەیێن وەکی گلوکۆز، اسیدائا مینی، اسیدا چەوریئوو گلیسەرۆل چێدبن. ژ ڤانا یەکەیێن چەوری (گلیسەرۆلئوو ئا سیدێن چەوری) د ناڤ خانەیێنئە پیتەلی یێن رووڤیا زراڤ دە، وەکی دلۆپەک روون تۆڤ دبن.ئە ڤ پێکهاتە وەکی کیلۆمیکرۆن (جهیلۆمجرۆن) ب ناڤ دبە. کیلۆمیکرۆن دەرباسی ناڤ شلەیا شانەیێ دبە. پاشێ کیلۆمیکرۆن ژئا لیێ موولووەیێن لیمفێ ڤە تێن مژاندنئوو ب ناڤبەینکاریا کۆەنداما لیمفە، داویا داوی د دل دە تەڤلی گەرا خوینێ دبن. نە تەنێ چەوری (لیپید)، لێ ڤیتامینێن ئا ، د،ئە ،ئوو ک ژی ژ رووڤی دەرباسی موولوولەیا لیمفێ دبنئوو ب ناڤبەینکاریا سیستەما لیمفێ، خوە دگهینن دلئوو تەڤلی خوینێ دبن.[4]
