Талас (шаар): нускалардын айырмасы
No edit summary Белги: 2017 source edit |
No edit summary Белгилер: мобилдик түзмөктөн түзөтүү мобилдик колдонмодон түзөтүү iOS app edit |
||
| 4-сап: | 4-сап: | ||
|расмий аталышы = {{lang-ru|Талас}} |
|расмий аталышы = {{lang-ru|Талас}} |
||
|баш ийгени = Облустук денгээлдеги шаар |
|баш ийгени = Облустук денгээлдеги шаар |
||
|өлкө = |
|өлкө = |
||
|герб = Coat of arms of Talas city.png |
|герб = Coat of arms of Talas city.png |
||
|желек = |
|желек = |
||
|сүрөт = Talas, Kyrgyzstan - panoramio (3).jpg |
|||
|гербдин сүрөттөлүшү = |
|гербдин сүрөттөлүшү = |
||
|желектин сүрөттөлүшү = |
|желектин сүрөттөлүшү = |
||
| 18-сап: | 19-сап: | ||
|облус картасынын өлчөмү = |
|облус картасынын өлчөмү = |
||
|район картасынын өлчөмү = |
|район картасынын өлчөмү = |
||
|облус түрү = |
|облус түрү = |
||
|облус = Талас облусу |
|облус = Талас облусу |
||
|таблицадагы облус = |
|таблицадагы облус = |
||
|район = |
|район = |
||
| 39-сап: | 40-сап: | ||
|расмий тили = |
|расмий тили = |
||
|расмий тили2 = |
|расмий тили2 = |
||
|калкы = |
|калкы = <ref./> |
||
|элди каттоо жылы = |
|элди каттоо жылы = |
||
|жыштыгы = |
|жыштыгы = |
||
|агломерация |
|агломерация = |
||
|улуттук курамы = |
|улуттук курамы = |
||
|диний курамы = |
|диний курамы = |
||
16 апрель 2024, саат 20:54 учурдагы соңку нуска
| Отурукташкан жай
Талас .jpg)
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Талас — Кыргызстандын түндүк-батыш тарабынан орун алган шаар. Батыш тарыхы Кыргыз кыркка, түндүгү – Талас Ала-Тоосу менен чектелет. Азыркы Талас шаарынын орду ХХ-кылымда ыйык жер катары саналган күлкүлдөгөн саз, чытырман токойлуу, каз өрдөккө бай жер болуптур.
1877-ж Талас өрөөнүнө ар тараптан көчүп келе баштаган, 1879-жылы Ак-Чий аталып ал жерде 67-киши жашаары катталган. 1889-жылы Ак-Чийде бир гана башталгыч класстык сабатсыздыкты жоюу мектеби болгон,бул мектепте чиркөө кызматкерлери дин төбөлдөрү бар эле. 1891-ж дин кызматкерлери Ивандын боюнча Ак-Чий кыштагы Дмитрий Домалиндин арбагына багышталып, ыйык Дмитрийдин ысымы аталып Ак-Чий аты өчөт да, Дмитревка кыштагы аталат. Дмитревка кыштагы акырындап Талас өрөөнүндөгү соода борборуну айланып баштайт. Кыштакта Талас аймагындагы эң чон базар иштеген. Соода менен бирге асыл тукум жылкы өлтүрүү, бал салуу оору өнүккөн. Совет бийлигин ортолуу менен 1928-ж жылкы өлтүрүү борборлуу Дмитревнодон Талды-Булакка көчүрүлөт. Улуу Ата Мекендик согуш жылдары Талас өрөөнүндө 1000 адам майданга өрттөлгөн.Улуу Ата Мекендик согуш жылдарында фронтко дайындалган кийим тигүүчү,бут кийим тигүүчү фабрикасы курулат. 1944-жылы Талас айлаты тегизделип, 1944-ж 22-июнда кыштагы Талас шаары деп аталган. Ошентип 1974-ж шаардыктардын саны 22 миңге жеркен. Ал эми 1990-ж Талас шаарынын калкы 34 миңдеги айыл болгон. Советтер Союзу кулап, Кыргыз Республикасы эгемендүүлүккө ээ болгондон кийин Талас шаарындын демографиялык жана социалдык-экономикалык абалы дагы өзгөргөн. Азыркы күндө Талас шаарында тогуз мектеп, көптөгөн ар тараптуу окуу жайлар бар. Талас шаары ошондуктан Талас-Куттуу өрөөндүү ордо шаары деп төмөнку ыр саптары менен толукталат.
Жерибиз Талас, дилибиз Манас
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Талас өрөөнү Манас атабыз менен деген кут конгон өрөөн болуп эсептелет. А түгүл Талас кут өрөөндүү ордо шаар жөнүндө төмөндөгүдөй саптары айтылат.
Алмашпас жакын Таласым
Алмашпас мүмкүн абасын
Күн нуру менен чагылган
Күнөстүү менин Таласым
Арбагы колдоп Манастын
Алгалап алга барасың
Түлдогон уя көк күмүш
Гүл жыттуу жерсин Таласым
Бул ыр саптары сыяктуу Талас эң жаш, эң кооз шаарынын бири. Анын сыңарындай Талас шаарыбыздын тарыхы татаал жолду басып өткөн.
Улуттар
[түзөтүү | булагын түзөтүү]- Кыргыз-88.9%
- Орус-6.6%
- Өзбек-1.3%
- Украин-0.7%
- Немис-0.6%
- Түрк-0.5%
- Казак-0.5%
Аба-ырайы
[түзөтүү | булагын түзөтүү]Аба ырайы континенталдык, кургагчыл. Эң бийик ортоайлык температура июль айында болот +30, эң төмөнкү ортоайлык температура январь айында болот -9,6. Жылдык жаан чачымдым көлөмү 300-400 мм. болот.
Интернеттеги шилтемелер
[түзөтүү | булагын түзөтүү]https://www.facebook.com/talasmeria.kg/?ref=pages_you_manage