Pergi ke kandungan

Raja Perlis: Perbezaan antara semakan

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Layar sejarah secara interaktif
← Suntingan sebelumnya
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
VisualWikiteks
Tiada ringkasan suntingan
Teg-teg: Suntingan visual Suntingan mudah alih Suntingan web mudah alih
 
Baris 21: Baris 21:
}}
}}


'''Duli Yang Maha Mulia''' '''Raja Perlis''' ialah [[ketua negara]]|[[ketua negeri]] [[Pemerintahan beraja|beraja]] bagi [[negeri Melayu]], [[Perlis]] di [[Negeri di Malaysia|Malaysia]].<ref>{{Cite journal|last=Manaf|first=Azmah Abd|last2=Ahmad|first2=Azwan|date=2014|title=PENINGKATAN KAWALAN BRITISH MELALUI PERJANJIAN PERLIS-BRITISH 1930 DAN PENGUKUHAN KUASA ELIT MELAYU|url=https://ejournal.um.edu.my/index.php/SEJARAH/article/view/9284|journal=SEJARAH: Journal of the Department of History|language=en|volume=23|issue=1 (June)|doi=10.22452/sejarah.vol23no1.5|issn=2756-8253}}</ref> Sejak kemerdekaan daripada [[United Kingdom|British]] pada 1957, dua orang raja telah menaiki takhta, walaupun institusi diraja bermula sejak awal abad ke-19.<ref>{{Cite web|url=http://dspace.unimap.edu.my/bitstream/handle/123456789/35710/Siraj_II_12_157-170.pdf|title=Perlis dalam teks-teks Melayu: suatu penelitian awal|last=Muhamad Safwan, Mohd A’seri|url-status=live}}</ref>
'''Duli Yang Maha Mulia''' '''Raja Perlis''' ialah ketua negeri [[Pemerintahan beraja|beraja]] bagi [[negeri Melayu]], [[Perlis]] di [[Negeri di Malaysia|Malaysia]].<ref>{{Cite journal|last=Manaf|first=Azmah Abd|last2=Ahmad|first2=Azwan|date=2014|title=PENINGKATAN KAWALAN BRITISH MELALUI PERJANJIAN PERLIS-BRITISH 1930 DAN PENGUKUHAN KUASA ELIT MELAYU|url=https://ejournal.um.edu.my/index.php/SEJARAH/article/view/9284|journal=SEJARAH: Journal of the Department of History|language=en|volume=23|issue=1 (June)|doi=10.22452/sejarah.vol23no1.5|issn=2756-8253}}</ref> Sejak kemerdekaan daripada [[United Kingdom|British]] pada 1957, dua orang raja telah menaiki takhta, walaupun institusi diraja bermula sejak awal abad ke-19.<ref>{{Cite web|url=http://dspace.unimap.edu.my/bitstream/handle/123456789/35710/Siraj_II_12_157-170.pdf|title=Perlis dalam teks-teks Melayu: suatu penelitian awal|last=Muhamad Safwan, Mohd A’seri|url-status=live}}</ref>


Raja Perlis juga dikenali dengan '''Wangsa Jamalullail'''<ref>{{Cite web|url=https://www.utusan.com.my/nasional/2020/09/kewujudan-negeri-melayu-beraja-bukan-kebetulan/|title=Kewujudan negeri Melayu beraja bukan kebetulan|last=Samah|first=Borhan Abu|date=2020-09-28|website=Utusan Malaysia|language=ms-MY|access-date=2024-02-01}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://suaramerdeka.com.my/legasi-kerajaan-jamalullail-rahmat-untuk-rakyat-negeri-perlis/|title=Legasi Kerajaan Jamalullail: Rahmat untuk rakyat negeri Perlis {{!}} Suara Merdeka|date=2022-06-29|language=en-US|access-date=2024-02-01}}</ref>, dengan leluhurnya telah dijejak dari pemerintah pertama, [[Raja Syed Hussein Jamalullail|Raja Syed Hussein ibni Almarhum Syed Harun Jamalullail]]. Gelaran rasmi Raja Perlis ialah ''Duli Yang Maha Mulia Raja Perlis''.<ref>{{Cite web|url=https://www.hmetro.com.my/mutakhir/2021/04/694746/kesal-ada-pihak-cuba-guna-nama-raja-perlis-raja-muda-perlis|title=Kesal ada pihak cuba guna nama Raja Perlis, Raja Muda Perlis|last=Sharif|first=Aizat|date=2021-04-14|website=Harian Metro|language=en|access-date=2024-02-01}}</ref>
Raja Perlis juga dikenali dengan '''Wangsa Jamalullail'''<ref>{{Cite web|url=https://www.utusan.com.my/nasional/2020/09/kewujudan-negeri-melayu-beraja-bukan-kebetulan/|title=Kewujudan negeri Melayu beraja bukan kebetulan|last=Samah|first=Borhan Abu|date=2020-09-28|website=Utusan Malaysia|language=ms-MY|access-date=2024-02-01}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://suaramerdeka.com.my/legasi-kerajaan-jamalullail-rahmat-untuk-rakyat-negeri-perlis/|title=Legasi Kerajaan Jamalullail: Rahmat untuk rakyat negeri Perlis {{!}} Suara Merdeka|date=2022-06-29|language=en-US|access-date=2024-02-01}}</ref> dengan leluhurnya telah dijejak dari pemerintah pertama, [[Raja Syed Hussein Jamalullail|Raja Syed Hussein ibni Almarhum Syed Harun Jamalullail]]. Gelaran rasmi Raja Perlis ialah ''Duli Yang Maha Mulia Raja Perlis''.<ref>{{Cite web|url=https://www.hmetro.com.my/mutakhir/2021/04/694746/kesal-ada-pihak-cuba-guna-nama-raja-perlis-raja-muda-perlis|title=Kesal ada pihak cuba guna nama Raja Perlis, Raja Muda Perlis|last=Sharif|first=Aizat|date=2021-04-14|website=Harian Metro|language=en|access-date=2024-02-01}}</ref>


== Sejarah ==
== Sejarah ==
Kehadiran wangsa Jamalullail di Perlis bermula apabila Syed Ahmad Jamalullail yang berketurunan Muhammad bin Hasan al-Muallim bin Muhammad Asadillah bin Hasan al-Turabi dari [[Hadramaut]] berhijrah ke Kedah pada tahun 1735. Pada tahun 1751, anaknya yang bernama Syed Harun telah berpindah ke Cenak di Singgora. Akibat ancaman dari Raja Singgora, Syed Harun berhijrah semula ke Perlis dan mengasaskan mukim Arau, manakala pengikutnya membuka penempatan di Padang Siding.
Kehadiran wangsa Jamalullail di Perlis bermula apabila Syed Ahmad Jamalullail berketurunan Muhammad bin Hasan al-Muallim bin Muhammad Asadillah bin Hasan al-Turabi dari [[Hadramaut]] berhijrah ke Kedah pada tahun 1735. Pada tahun 1751, anaknya yang bernama Syed Harun telah berpindah ke Cenak di Singgora. ancaman dari Raja Singgora, Syed Harun berhijrah semula ke Perlis mengasaskan Arau, manakala pengikutnya membuka penempatan di Padang Siding.


[[Sultan Dhiauddin Mukarram Shah II]] yang memerintah Perlis dan Kedah pada masa itu tertarik dengan keperibadian Syed Harun. Baginda mengahwinkan puteri baginda bernama Tengku Sofiah dengan Syed Harun. Sebagai hadiah perkahwinan tersebut, baginda telah menganugerahkan mukim Arau untuk ditadbir oleh Syed Harun dan keturunannya sebagai penghulu. Perkahwinan Syed Harun dengan Tengku Sofiah tidak menghasilkan zuriat. Syed Harun kemudiannya mengahwini Wan Fatimah yang juga merupakan cucu kepada Dato’ Johan Lela Perkasa, salah seorang pembesar yang berkhidmat di istana Sultan Dhiauddin Mukarram Shah II.
[[Sultan Dhiauddin Mukarram Shah II]] yang memerintah Perlis dan Kedah pada masa itu tertarik dengan keperibadian Syed Harun. Baginda mengahwinkan puteri baginda bernama Tengku Sofiah dengan Syed Harun. Sebagai hadiah perkahwinan tersebut, baginda telah menganugerahkan mukim Arau untuk ditadbir oleh Syed Harun dan keturunannya sebagai penghulu. Perkahwinan Syed Harun dengan Tengku Sofiah tidak menghasilkan zuriat. Syed Harun kemudiannya mengahwini Wan Fatimah yang juga merupakan cucu kepada Dato’ Johan Lela Perkasa, salah seorang pembesar yang berkhidmat di istana Sultan Dhiauddin Mukarram Shah II.


Syed Harun dan Wan Fatimah telah dikurniakan seorang anak yang dinamakan Syed Hussein pada tahun 1805. Syed Hussein ini dijaga dan dididik dengan adat istiadat istana oleh bonda tirinya, Tengku Sofiah. Sultan Dhiauddin Mukarram Shah II juga menganggap Syed Hussein bagaikan cucunda baginda sendiri. Syed Harun telah meninggal dunia pada tahun 1825 ketika mana berlaku [[Perang Musuh Bisik]]. Anakandanya, Syed Hussein telah menggantikan beliau sebagai penghulu yang kedua bagi mukim Arau. Setelah perang tamat, Perlis telah dijadikan negeri baharu oleh Siam dan ditadbir berasingan daripada Kedah. Raja Long Krok telah dilantik sebagai gabenor Perlis manakala Syed Hussein sebagai timbalannya. Selepas Raja Long Krok meninggal dunia, Syed Hussein telah diiktiraf sebagai gabenor Perlis.
Syed Harun dan Wan Fatimah telah dikurniakan seorang anak yang dinamakan Syed Hussein pada tahun 1805. Syed Hussein ini dijaga dan dididik dengan adat istiadat istana oleh bonda tirinya, Tengku Sofiah. Syed Harun telah meninggal dunia pada tahun 1825 ketika mana berlaku [[Perang Musuh Bisik]]. Anakandanya, Syed Hussein telah menggantikan beliau sebagai penghulu yang kedua bagi mukim Arau. Setelah perang tamat, Perlis telah dijadikan negeri baharu oleh Siam dan ditadbir berasingan daripada Kedah. Raja Long Krok telah dilantik sebagai gabenor Perlis manakala Syed Hussein sebagai timbalannya. Selepas Raja Long Krok meninggal dunia, Syed Hussein telah diiktiraf sebagai gabenor Perlis.


Pada tahun 1843, Syed Hussein telah ditabal secara rasmi oleh Raja Siam sebagai ''Phya Polit'' dalam bahasa Siam atau Raja Perlis dalam bahasa Melayu dengan gelaran Raja Syed Hussein Jamalullail. Kepada baginda, Raja Rama III telah mengurniakan gelaran ''Phya Songkram Ramu Wichit Wilis Asmara Phya Polit'' atau boleh disingkatkan sebagai ''Phya Polit''. Pertabalan ini menandakan bermulanya pemerintahan wangsa Jamalullail sebagai Raja Perlis hingga kini.<ref>{{Cite web|url=https://dymm.perlis.gov.my/portal/index.php/ms/info-diraja/salasilah-diraja|title=Salasilah Diraja|date=13 April 2017|website=Portal Rasmi Diraja Perlis|url-status=live|access-date=11 Februari 2024}}</ref>
Pada tahun 1843, Syed Hussein telah ditabal secara rasmi oleh Raja Siam sebagai ''Phya Polit'' dalam bahasa Siam atau Raja Perlis dalam bahasa Melayu dengan gelaran Raja Syed Hussein Jamalullail. Kepada baginda, Raja Rama III telah mengurniakan gelaran ''Phya Songkram Ramu Wichit Wilis Asmara Phya Polit'' atau boleh disingkatkan sebagai ''Phya Polit'' menandakan pemerintahan wangsa Jamalullail sebagai Raja Perlis hingga kini.<ref>{{Cite web|url=https://dymm.perlis.gov.my/portal/index.php/ms/info-diraja/salasilah-diraja|title=Salasilah Diraja|date=13 April 2017|website=Portal Rasmi Diraja Perlis|url-status=live|access-date=11 Februari 2024}}</ref>


==Senarai raja==
==Senarai==
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
!{{Abbr|No.|Number}}
!{{Abbr|No.|Number}}
Baris 126: Baris 126:
== Rujukan ==
== Rujukan ==


=== Bacaan ===
=== ===
* {{Cite book|title=Pemerintah dan Pemimpin Kerajaan-Kerajaan Negeri|last=Siti Rosnah Haji Ahmad|publisher=Golden Books Centre|year=2003|isbn=9837204591|location=Kuala Lumpur}}
⚫
* {{cite book|title=The Encyclopedia of Malaysia : Volume 16, The Rulers of Malaysia|author=Tun Ahmad Sarji bin Abdul Hamid|publisher=Archipelago Press|date=2011|id=ISBN 9789813018549}}
* {{cite book| title=Asal Usul Negeri-Negeri Malaysia|author=Zakiah Hanum |publisher=Times Editions-Marshall Cavendish |date=2004 |id=ISBN 9812326081}}
* {{cite book| title=Asal Usul Negeri-Negeri Malaysia|author=Zakiah Hanum |publisher=Times Editions-Marshall Cavendish |date=2004 |id=ISBN 9812326081}}
⚫
* {{cite book| title=The Encyclopedia of Malaysia : Volume 16, The Rulers of Malaysia|author=Tun Ahmad Sarji bin Abdul Hamid |publisher=Archipelago Press |date=2011 |id=ISBN 9789813018549}}


=== Nota kaki ===
=== Nota kaki ===

Semakan semasa pada 07:14, 11 Julai 2024

Duli Yang Maha Mulia
Raja Dan Yang di-Pertuan Bagi
Negeri Perlis
راج ڤرليس
Wilayah/Negeri
Jata Duli Yang Maha Mulia
Raja Dan Yang di-Pertuan Bagi
Negeri Perlis
Penjawat kini
Tuanku Syed Sirajuddin ibni Almarhum
Tuanku Syed Putra Jamalullail
sejak 17 April 2000
pertabalan 7 Mei 2001
Butiran
GelaranKebawah Duli Yang Maha Mulia
Pewaris takhta
  1. Tuanku Syed Faizuddin Putra ibni Tuanku Syed Sirajuddin Jamalullail
    Raja Muda Perlis
  2. Syed Sirajuddin Areeb Putra Ibni Tuanku Syed Faizuddin Putra Jamalullail
    Anakanda
    Raja Muda Perlis
Raja pertama
  1. Raja Syed Hussein Ibni Almarhum
    Syed Harun Jamalullail
    Wangsa Jamalullail
Pembentukan20 Mei 1834
PersemayamanIstana Arau, Arau
Laman sesawangdymm.perlis.gov.my/portal/index.php/ms/utama-info-diraja

Duli Yang Maha Mulia Raja Perlis ialah ketua negeri beraja bagi negeri Melayu, Perlis di Malaysia.[1] Sejak kemerdekaan daripada British pada 1957, dua orang raja telah menaiki takhta, walaupun institusi diraja bermula sejak awal abad ke-19.[2]

Raja Perlis juga dikenali dengan Wangsa Jamalullail,[3][4] dengan leluhurnya telah dijejak dari pemerintah pertama, Raja Syed Hussein ibni Almarhum Syed Harun Jamalullail. Gelaran rasmi Raja Perlis ialah Duli Yang Maha Mulia Raja Perlis.[5]

Sejarah

[sunting | sunting sumber]

Kehadiran wangsa Jamalullail di Perlis bermula apabila seorang saudagar kerabat Alawi, Syed Ahmad Jamalullail berketurunan Muhammad bin Hasan al-Muallim bin Muhammad Asadillah bin Hasan al-Turabi dari Hadramaut berhijrah ke Kedah pada tahun 1735. Pada tahun 1751, anaknya yang bernama Syed Harun telah berpindah ke Cenak di Singgora lalu melakukan perniagaan di sana. Namun begitu, kejayaan perniagaannya menimbulkan fitnah terhadapnya, dan akibat ancaman dari Raja Singgora, Syed Harun berhijrah semula ke Perlis lalu mengasaskan petempatan di Arau, manakala pengikutnya membuka penempatan di Padang Siding.[6]

Sultan Dhiauddin Mukarram Shah II yang memerintah Perlis dan Kedah pada masa itu tertarik dengan keperibadian Syed Harun. Baginda mengahwinkan puteri baginda bernama Tengku Sofiah dengan Syed Harun. Sebagai hadiah perkahwinan tersebut, baginda telah menganugerahkan mukim Arau untuk ditadbir oleh Syed Harun dan keturunannya sebagai penghulu.[7] Perkahwinan Syed Harun dengan Tengku Sofiah tidak menghasilkan zuriat. Syed Harun kemudiannya mengahwini Wan Fatimah yang juga merupakan cucu kepada Dato’ Johan Lela Perkasa, salah seorang pembesar yang berkhidmat di istana Sultan Dhiauddin Mukarram Shah II.

Syed Harun dan Wan Fatimah telah dikurniakan seorang anak yang dinamakan Syed Hussein pada tahun 1805. Syed Hussein ini dijaga dan dididik dengan adat istiadat istana oleh bonda tirinya, Tengku Sofiah. Syed Harun telah meninggal dunia pada tahun 1825 ketika mana berlaku Perang Musuh Bisik. Anakandanya, Syed Hussein telah menggantikan beliau sebagai penghulu yang kedua bagi mukim Arau. Setelah perang tamat, Perlis telah dijadikan negeri baharu oleh Siam dan ditadbir berasingan daripada Kedah. Raja Long Krok telah dilantik sebagai gabenor Perlis manakala Syed Hussein sebagai timbalannya.[8] Selepas Raja Long Krok meninggal dunia, Syed Hussein telah diiktiraf sebagai gabenor Perlis.

Pada tahun 1843, Syed Hussein telah ditabal secara rasmi oleh Raja Siam sebagai Phya Polit dalam bahasa Siam atau Raja Perlis dalam bahasa Melayu dengan gelaran Raja Syed Hussein Jamalullail. Kepada baginda, Raja Rama III telah mengurniakan gelaran Phya Songkram Ramu Wichit Wilis Asmara Phya Polit atau boleh disingkatkan sebagai Phya Polit,[9] menandakan permulaan pemerintahan wangsa Jamalullail sebagai Raja Perlis hingga kini.[10]

Senarai

[sunting | sunting sumber]
No. Gambar Nama Naik takhta Turun takhta Catatan
1 Raja Syed Hussein Jamalullail 1843 1873 Mengasaskan pemerintahan beraja Perlis pasca-Perang Musuh Bisik.
2 Raja Syed Ahmad Jamalullail 1873 1897 Anakanda raja sebelumnya.
3 Raja Syed Safi Jamalullail 1897 1904 Cucunda raja sebelumnya.
4 Raja Syed Alwi Jamalullail 1904 1943 Anakanda raja sebelumnya.
5 Raja Syed Hamzah Jamalullail 1943 1945 Anakanda Raja Syed Safi.
6 Tuanku Syed Putra Jamalullail 1945 2000 Ditabalkan pada 12 Mac 1949 akibat tercetusnya Perang Dunia Kedua.
7 Tuanku Syed Sirajuddin Jamalullail 2000 Penyandang Anakanda raja sebelumnya.

Salasilah

[sunting | sunting sumber]
 
 
 
 
Syed Ahmad Jamalullail
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Syed Harun Jamalullail
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1. Syed Hussain Jamalullail
1843-1873
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2. Syed Ahmad Jamalullail
1873-1897
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Syed Alwi Jamalullail
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3. Syed Saffi Jamalullail
1897-1904
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
4. Syed Alwi Jamalullail
1904-1943
 
Syed Mahmud Jamalullail
 
5. Syed Hamzah Jamalullail
1943-1945
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Syed Hassan Jamalullail
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
6. Syed Putra Jamalullail
1945-2000
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
7. Syed Sirajuddin Jamalullail
2000-kini
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Syed Faizuddin
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Syed Sirajuddin Areeb

Lihat juga

[sunting | sunting sumber]

Rujukan

[sunting | sunting sumber]

Bibliografi

[sunting | sunting sumber]
  • Siti Rosnah Haji Ahmad (2003). Pemerintah dan Pemimpin Kerajaan-Kerajaan Negeri. Kuala Lumpur: Golden Books Centre. ISBN 9837204591.
  • Tun Ahmad Sarji bin Abdul Hamid (2011). The Encyclopedia of Malaysia : Volume 16, The Rulers of Malaysia. Archipelago Press. ISBN 9789813018549.
  • Zakiah Hanum (2004). Asal Usul Negeri-Negeri Malaysia. Times Editions-Marshall Cavendish. ISBN 9812326081.

Nota kaki

[sunting | sunting sumber]
  1. ^ Manaf, Azmah Abd; Ahmad, Azwan (2014). "PENINGKATAN KAWALAN BRITISH MELALUI PERJANJIAN PERLIS-BRITISH 1930 DAN PENGUKUHAN KUASA ELIT MELAYU". SEJARAH: Journal of the Department of History (dalam bahasa Inggeris). 23 (1 (June)). doi:10.22452/sejarah.vol23no1.5. ISSN 2756-8253.
  2. ^ Muhamad Safwan, Mohd A’seri. "Perlis dalam teks-teks Melayu: suatu penelitian awal" (PDF).
  3. ^ Samah, Borhan Abu (2020-09-28). "Kewujudan negeri Melayu beraja bukan kebetulan". Utusan Malaysia. Dicapai pada 2024-02-01.
  4. ^ "Legasi Kerajaan Jamalullail: Rahmat untuk rakyat negeri Perlis | Suara Merdeka" (dalam bahasa Inggeris). 2022-06-29. Dicapai pada 2024-02-01.
  5. ^ Sharif, Aizat (2021-04-14). "Kesal ada pihak cuba guna nama Raja Perlis, Raja Muda Perlis". Harian Metro (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2024-02-01.
  6. ^ Siti Rosnah 2003, m/s. 7-8.
  7. ^ Siti Rosnah 2003, m/s. 8.
  8. ^ Ahmad Ismail; Yazid Mat (1992). Perlis Indera Kayangan: sejarah pembentukan sebuah negeri berdaulat. Perpustakaan Awam Negeri Perlis. m/s. 38. ISBN 9789839976816.
  9. ^ Siti Rosnah 2003, m/s. 8-9.
  10. ^ "Salasilah Diraja". Portal Rasmi Diraja Perlis. 13 April 2017. Dicapai pada 11 Februari 2024.

Pautan luar

[sunting | sunting sumber]
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Raja_Perlis&oldid=6250498"