Naar inhoud springen

Krukas

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door 213.51.209.230 (overleg) op 27 feb 2005 om 21:36.
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.

Een kruk(-)as is een as die een heen- en weer gaande beweging omzet in een roterende beweging, en is een essentieel onderdeel van de meeste diesel- benzine- en andere verbrandingsmotoren.

Meestal dient een krukas om de op-en-neer beweging van de zuigers om te zetten naar de gewenste cirkelbeweging van de wielen zodat er gereden kan worden. Maar ook in de elektrotechniek en vele andere technische disciplines wordt de krukas gebruikt om bewegingsenergie om te zetten.

Simpel gezegd is de werking als volgt; een krukas is een ronde staaf met daarop één of meerdere uitsteeksels (krukken) die via een drijfstang in verbinding staan met de bewegende zuigers. Als de zuiger beweegt wordt de kruk weggeduwd en gaat de krukas draaien. Er zijn talloze vormen en maten, afhankelijk van de toepassing en de fabrikant, en soms is een krukas niet eens als zodanig herkenbaar omdat deze ook weer gemonteerd kan worden. De krukassen in de radiaalmotoren van vliegtuigen bijvoorbeeld ziet er totaal anders uit dan die van een scooter.

Een krukas is een belangrijk onderdeel in alles wat een gemotoriseerde beweging maakt, en ze moeten tot op de millimeter nauwkeurig ontworpen worden omdat er veel druk op komt te staan. Bovendien hebben ze soms een zeer hoge rotatiesnelheid waardoor een kleine constructie- of montagefout tot grote beschadigingen kan leiden.