Gerrit de Morée
Gerrit de Morée | ||||
---|---|---|---|---|
Persoonsgegevens | ||||
Volledige naam | Gerardus Josephus Ludovicus de Morée van Lierde | |||
Pseudoniem | GJL de Morée van Lierde | |||
Geboren | Den Bosch, 28 januari 1909 | |||
Overleden | Breda, 13 oktober 1981 | |||
Geboorteland | Nederland | |||
Beroep(en) | Beeldend kunstenaar | |||
Oriënterende gegevens | ||||
Jaren actief | 1924-1981 | |||
RKD-profiel | ||||
|
Gerrit de Morée (Den Bosch, 28 januari 1909 - Breda, 13 oktober 1981) was een Nederlands beeldend kunstenaar. Hij was medeoprichter van de Bredasche Kunstkring en de Vrije School voor Beeldende Kunsten in Breda.
Biografie
[bewerken | brontekst bewerken]De Morée kreeg les aan de Katholieke Leergangen in Tilburg van Jan van Delft,[1] de Koninklijke Academie voor Kunst en Vormgeving in Den Bosch en de Académie de la Grande Chaumière in de Parijse wijk Montparnasse.[2]
Hij was actief in verschillende disciplines en vervaardigde onder meer tekeningen, schilderijen, beelden, litho's, sgraffito’s, glasmozaïeken en gebrandschilderde ramen. Daarnaast illustreerde hij een groot aantal boeken; deze signeerde hij met GJL de Morée van Lierde. Ander werk signeerde hij met een 'G' bovenaan een 'M'.[2][3] Daarnaast vervaardigde hij kruiswegstaties. Veertien staties zijn terug te vinden in de Martelaren-van-Gorcumkerk in het West-Brabantse dorp Stampersgat.[4]
In 1933 richtte hij, samen met Dio Rovers, Paul Windhausen en Jan Strube de Bredasche Kunstkring op om het kunstleven in Breda te bevorderen.[5]
Net na de Tweede Wereldoorlog, in 1947, richtte hij, met Rovers en Niel Steenbergen de Vrije School voor Beeldende Kunsten op (de latere Academie St. Joost).[5][6]
Leerlingen van De Morée waren bijvoorbeeld Ben Brekelmans, Clemens van Lamsweerde, Jan Willemen en Pierre van Ierssel. Hij overleed in 1981 op 72-jarige leeftijd.[2]
Werken (selectie)
[bewerken | brontekst bewerken]- 1932 tot circa 1942, Illustraties voor Kwartjesboeken[7]
- 1942 Muurschilderingen in het stadhuis te Chaam. Burgemeesterskamer: Boer en boerin en pastoraal tafereel en in de Raadzaal: Geschilderd kruis en wapen.[8]
- 1942 Drieluik in het museum van de Heemkundekring Paulus van Daesdonck in Ulvenhout. In het midden twee engelen en een duif. Linkerpaneel St.- Mattheus. Rechterpaneel St.-Jacobus met St. - Jocobskapel. Het kunstwerk is afkomstig uit de St. Jacobskapel te Galder.[9]
- 1945 Deirdre en de zonen van Usnach collectie: Universiteit Leiden. Getekend drieluik, gebaseerd op het dichtwerk van Adriaan Roland Holst.[10]
- 1945 Onze Lieve Vrouwe van Brabant schildering in de veldkapel, Ettenseweg, Rijsbergen. In 1975 door zuster An van der Putte bijgewerkt.[11][12]
- 1947 Muurschildering in het Ignatiusziekenhuis te Breda. Muurschildering bij de ingang van de kapel, voorstellende de vier evangelisten[13]
- 1958 Zes wandschilderingen in Roosendaal. Collectie Woningstichting Aramis[14]
- 1958 Wandschildering Sgraffito in het Electron gebouw, de voormalige elektra-fabriek, Speelhuislaan 171, Breda. Beeltenis omgeven door elektromagnetische krachten in de kleuren petrol blauw en okergeel. De muurschildering kwam onder een laag latex tevoorschijn. Het werd gerestaureerd in 2018.[15]
- 1964, Werk bestaande uit 4 delen in de R.K. Kerk O.L.Vrouw ten Hemelopneming, Prinsenbeek[16]
- Muurschildering Vredesduif met het Alziend Oog van God,
- Rond mozaïek, een voorstelling van de zon, het licht der wereld: Christus.
- Een vrijstaande ruimtelijk altaarsculptuur , een open halve cirkel omvat het ronde mozaïek, staat voor “zinnebeeld van de gebedshouding, zoals die reeds werd uitgebeeld in de catacomben van Rome”.
- een tweede vrijstaande ruimtelijk altaarsculptuur, als een gestileerde boomvorm, staat voor omhoogkringelende wierook‐wolken, symbool van het opstijgende gebed van de mens naar boven, naar de hemel”.
- Glasmozaïek Kindercarnaval in Gezondheidscentrum De Keen in Etten-Leur. Vervaardigd voor basisschool ‘D’n Overkant’ in Etten-Leur. De school werd gesloopt in 2016. Het kunstwerk werd veiliggesteld en in oktober 2022 herplaatst in Gezondheidscentrum De Keen in Etten-Leur.[17]
- Bakstenen reliëfs. Reliëfs van drie etages hoog op de buitenmuur van de Tessenderlandt school. En een baksteen reliëf met mozaïek, binnenin het schoolgebouw aan de Van Riebeecklaan 2 in Breda.[18]
- Twee muurschilderingen in de Kapel van de Technische School De Burg, Piuslaan 93, Eindhoven.[19]
- Muurschildering in de oude Walewyc Mavo, Vredesplein in Waalwijk. Gestileerd figuur met vogel en vissen. Het gebouw is met het kunstwerk gesloopt in november 2016.[20]
- Aartsengel Michaël, sgraffito in basisschool De Troubadour, Maria van Bourgondiëlaan in Eindhoven. Het gebouw met kunstwerk is gesloopt in 2022[21]
- Plafondschildering, Hoeve Alma, Noordseweg-Schoolstraat in Langeweg. Plafondschildering horoscoop. Het gebouw is gesloopt in 2017.[22]
- Drie dimensionale figuren. Boek Artis-Forma, knippen en vouwen in drie dimensies. Eerste druk: 1967. Herdruk in 2022[23]
Tentoonstelling
[bewerken | brontekst bewerken]- Solo tentoonstelling 18 mei tot en met 10 juni 2018 in Electron Breda[24]
- Expositie Vouwdieren van Gerrit de Morée van 5 tot en met 27 november 2022 in het Gele Huis in Princenhage.[25]
Werk in openbare collecties
[bewerken | brontekst bewerken]- Museum Jan Cunen
- Stedelijk Museum Breda
- Universitaire Bibliotheken Leiden
- Heemkundig Museum Paulus van Daesdonck
- ↑ DvBKiN-B, Gerardus Josephus Ludovicus de Morée van Lierde
- ↑ a b c RKD, Gerrit de Morée. Gearchiveerd op 4 maart 2016.
- ↑ Gerrit de Morée bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl)
- ↑ Reliwiki, Stampersgat, Dennis Leestraat 25 - Martelaren van Gorcum. Gearchiveerd op 16 april 2022.
- ↑ a b Thuis in Brabant, Breda tot ca. 1950
- ↑ Oprichters Vrije School voor Beeldende Kunsten: Niel Steenbergen (Gemeentemuseum Helmon[dode link]), Dio Rovers (Breda's Museum) en Gerrit de Morée (DvBKiN-B)
- ↑ dbnl.org, kwartjesboeken. Gearchiveerd op 19 januari 2023.
- ↑ Monumentenregister, monument/517169. Gearchiveerd op 6 oktober 2022.
- ↑ paulusvandaesdonck.nl, Gerrit de Morée en het Drieluik van de Kapel te Galder, pdf jaar 1988. pagina 9, 10. Gearchiveerd op 31 januari 2023.
- ↑ bibliotheek universiteit Leiden, maart 2016 Schenking moderne kunst. Gearchiveerd op 22 januari 2023.
- ↑ Mariakapellen Rijsbergen. Gearchiveerd op 26 november 2022.
- ↑ bndestem, Rijsbergen gezegend met keur aan kapellen 18-04-18. Gearchiveerd op 22 januari 2023.
- ↑ Uit de kroniek viering van het 25 jarig bestaan van het Ignatius ziekenhuis,18 november- 947. Gearchiveerd op 15 juli 2023.
- ↑ rkd.nl, Gerrit de Morée
- ↑ kunstinbreda, sgraffito Electron Speelhuislaan. Gearchiveerd op 30 maart 2023.
- ↑ doorjelsma.nl, kerkkunst Prinsenbeek Gids voor de parochie Onze Lieve Vrouw ten Hemelopneming, Prinsenbeek 1970
- ↑ heemschut.nl, Gerrit de Morée van Lierde, Kindercarnaval herplaatst. Gearchiveerd op 21 januari 2023.
- ↑ dorsoduro.nl, School en Kunst (7): De Morée. Gearchiveerd op 24 maart 2023.
- ↑ reliwiki.nl, Kapel Technische School De Burgh. Gearchiveerd op 22 januari 2023.
- ↑ Brabants Dagblad 10 november 2016. Ook sloopkogel voor kunstwerk binnen oude oude Walewyc Mavo
- ↑ ad.nl/Eindhoven, Kunstwerk Aartsengel Michaël van Gerrit de Morée. Toch wéér kunstwerk vernield bij de sloop van Eindhovens gemeentepand, en dat zou nooit meer gebeuren 27-01-22. Gearchiveerd op 22 januari 2023.
- ↑ langewegonline.nl, Hoeve Alma. Gearchiveerd op 31 maart 2023.
- ↑ argusvlinder.com, Gerrit de Morée, Artis-Forma. Gearchiveerd op 22 januari 2023.
- ↑ stjoost.nl, Tentoonstelling. Gearchiveerd op 20 mei 2023.
- ↑ wijkbladprincenhage, Vouwdieren kijken en maken in Het Gele Huis. Gearchiveerd op 4 juni 2023.