Vejatz lo contengut

Substàncias per- e polifluoroalquiladas

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Estructura esquelectica del PFOS.
Efèctes de l'exposicion als PFAS[1]

Las substàncias per- e polifluoroalquiladas (mai conegudas per l'acronim anglés PFAS[2]) son una granda categoria de compausats quimics sintetics que la molecula es formada per multiples atòms de fluor units a una cadena alquila.[3] Pòdon èsser pòlifluorats o basas de fluorocarboni (perfluorats).[4] Los PFAS sus fòrma polimèra pòdon èsser trobats dins los produits quotidians coma los vestits, los embalatges de restauracion rapida,[5] las padenas antiadesivas, la mofa extinctritz e de nombroses pesticidas.

Una primièra definicion, de 2011, determina que contenon almens un fragment perfluoroalquil, –CnF2n+1–.[6][7][1] A partir de 2021, l'Organizacion per la Cooperacion e lo Desvelopament Economic (OCDE) elargissèt sa terminologia, afimar que:[8]

«los PFAS se definisson coma substàncias fluoradas que contenon almens un atòm de carboni de metil o de metilen totalament fluorat (sens cap H/Cl/Br), es a dire, amb qualques expecions, tota substància quimica que possedís un grop metil perfluorat (–CF ₃) o un grop metilen perfluorat (–CF ₂ -) es un PFAS».[9][10]
  1. 1,0 et 1,1 Fenton SE, Reiner JL, Nakayama SF, Delinsky AD, Stanko JP, Hines EP. «Analysis of PFOA in dosed CD-1 mice. Part 2: Disposition of PFOA in tissues and fluids from pregnant and lactating mice and their pups». Reproductive Toxicology p. 365–372, junh de 2009. PMID: 19429407. PMC: 3446208. DOI: [1].
  2. «Per- and Polyfluoroalkyl Substances (PFAS)». Agéncia Estatsunidenca per la Proteccion Environamentala. www.epa.gov.
  3. «Per- and polyfluoroalkyl substances (PFAS)» (en anglés). Agéncia Europèa de Quimia. echa.europa.eu. [Consulta: 27 d'abril de 2024]
  4. Lehmler, HJ. Synthesis of environmentally relevant fluorinated surfactants—a review. 58, març de 2005, p. 1471–96. DOI 10.1016/j.chemosphere.2004.11.078. 
  5. «Throwaway Packaging, Forever Chemicals: European wide survey of PFAS in disposable food packaging and tableware» (en anglés). Arnika Association, 2021.
  6.  Integrated Environmental Assessment and Management. 4, octubre 2011, p. 513–41. DOI 10.1002/ieam.258. 
  7.  Environmental Health Perspectives. 126, agost de 2018, p. 84502. DOI 10.1289/EHP4158. 
  8. «A New OECD Definition for Per- and Polyfluoroalkyl Substances». A: Environmental Science & Technology, novembre de 2021. DOI 10.1021/acs.est.1c06896. 
  9. OECD. «Reconciling Terminology of the Universe of Per- and Polyfluoroalkyl Substances: Recommendations and Practical Guidance» (en anglés). OECD Publishing, 2021. Archiu de l'original del 13 de julhet de 2021.
  10.  Environmental Science & Technology. 23, decembre de 2021, p. 15575–15578. DOI 10.1021/acs.est.1c06896.