Przejdź do zawartości

Jednoróg (ptak)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jednoróg
Oreophasis derbianus[1]
G. R. Gray, 1844
Ilustracja
Jednoróg w zoo w Sant Louis
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

grzebiące

Rodzina

czubacze

Rodzaj

Oreophasis[2]
G. R. Gray, 1844

Gatunek

jednoróg

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Jednoróg (Oreophasis derbianus) – gatunek dużego ptaka z rodziny czubaczy (Cracidae), jedyny przedstawiciel rodzaju Oreophasis[4][5]. Występuje endemicznie w Ameryce Centralnej; jest zagrożony wyginięciem.

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Relacje pokrewieństwa wśród czubaczy nie zostały dobrze poznane. Jednoróg nie jest z nimi blisko spokrewniony i dlatego jest często umieszczany w odrębnej podrodzinie Oreophasinae. Jednoróg nie jest prawdziwą penelopą, a jedynie przypomina ptaki z tego rodzaju – kształtem i ubarwieniem, natomiast jego „róg” bardziej przypomina hełm kazuara. Ten gatunek jest jedynym ocalałym z bardzo starej linii ewolucyjnej (co najmniej 20, prawdopodobnie 40 mln lat) rodziny Cracidae, która ewoluowała niezależnie od wszystkich innych współcześnie żyjących przedstawicieli czubaczy. Nie wyróżnia się podgatunków[5].

Wygląd

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała około 85 cm. Ma czarne upierzenie z nogami czerwonymi, białe tęczówki, żółty dziób i czerwony „róg” na czubku głowy. Piersi i górna część brzucha są białe, a długie pióra ogona czarne z białym paskiem. Obie płcie są podobne. Młode są ciemniejsze i mają mniejszy „róg” oraz brązowy ogon i skrzydła.

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Jednoróg występuje w wilgotnych górskich lasach południowo-wschodniego Meksyku i Gwatemali, na wysokościach 1400–3500 m n.p.m.[3]

Ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Jego dieta składa się głównie z owoców, kwiatów i liści, rzadziej bezkręgowców[3]. Samica składa zwykle do dwóch jaj. Ptak ten prowadzi nadrzewny tryb życia.

Status

[edytuj | edytuj kod]

W naturze żyje niewiele jednorogów, około 1000–2499 osobników. W wyniku postępującej utraty siedlisk, niewielkiej liczebności populacji, ograniczonego zasięgu, a także przeprowadzanych w niektórych regionach polowań, jednoróg od 2000 roku klasyfikowany jest na Czerwonej liście IUCN w kategorii gatunków zagrożonych wyginięciem (EN, Endangered); wcześniej miał status gatunku narażonego (VU, Vulnerable)[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Oreophasis derbianus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Oreophasis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-10-20] (ang.).
  3. a b c d Oreophasis derbianus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Cracidae Rafinesque, 1815 - czubacze - Guans (wersja: 2021-04-05). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-11-12].
  5. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-11-12]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]