Przejdź do zawartości

Hałaśniki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Crinifer)
Hałaśniki
Criniferinae
Verheyen, 1956[1]
Ilustracja
Przedstawiciel podrodziny – hałaśnik szary (Crinifer concolor)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

turakowe

Rodzina

turakowate

Podrodzina

hałaśniki

Typ nomenklatoryczny

Podrodziny: Crinifer Jarocki, 1821
Rodzaju: Phasianus africanus Latham, 1790 (= Falco piscator Boddaert, 1783)

Synonimy

Rodzaju:

Rodzaje i gatunki

Crinifer Jarocki, 1821[7]
5 gatunków – zobacz opis w tekście

Hałaśniki[8] (Criniferinae) – monotypowa podrodzina ptaków z rodziny turakowatych (Musophagidae).

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Podrodzina obejmuje gatunki występujące w Czarnej Afryce[9].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 47–50 cm; masa ciała 170–737 g[9].

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

W odróżnieniu od większości turaków zamiast gęstych lasów tropikalnych ptaki z tego rodzaju preferują sawanny.

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]
  • Crinifer: łac. crinifer (prawdopodobnie mylna interpretacja słowa criniger) „długowłosy”, od crinis „włosy”; -fer „noszący”, od ferre „nosić”[10].
  • Corythaixoides: rodzaj Corythaix Illiger, 1811 (turak); gr. -οιδης -oidēs „przypominający”[11]. Gatunek typowy: Corythaix concolor A. Smith, 1833.
  • Coliphimus: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Colius Brisson, 1760 (czepiga) oraz Phimus Wagler, 1827 (turak)[12]. Gatunek typowy: Corythaix concolor A. Smith, 1833.
  • Ichthierax: gr. ιχθυς ikhthus, ιχθυος ikhthuos „ryba”; ἱεραξ hierax, ἱερακος hierakos „jastrząb”[13]. Gatunek typowy: Falco frontalis Daudin, 1800 (= Falco piscator Boddaert, 1783).
  • Gymnoschizorhis: gr. γυμνος gumnos „goły, nagi”; rodzaj Schizorhis Wagler, 1829 (szyszak)[14]. Gatunek typowy: Chizaerhis personata Rüppell, 1842.
  • Criniferoides: rodzaj Crinifer Jarocki, 1821; gr. -οιδης -oidēs „przypominający”[15]. Gatunek typowy: Chizaerhis leucogaster Rüppell, 1842.

Podział systematyczny

[edytuj | edytuj kod]

Do podrodziny należy jeden rodzaj[8][16][17] Crinifer z następującymi gatunkami[8]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. R.K. Verheyen. Contribution à l’anatomie et à la systématique des Touracos (Musophagi) et des Coucous (Cuculiformes). „Bulletin de l’Institut Royal des Sciences Naturelles de Belgique”. 32 (23), s. 7, 1956. (fr.). 
  2. A. Smith. [Dr. Smith called the attention of the Society to several South African birds which were placed upon the table, but more particularly to the following, which he described and named]. „South African Quarterly Journal”. 2, s. 48, 1833. (ang.). 
  3. A. Smith: Report of the Expedition for Exploring Central Africa from the Cape of Good Hope. Cape Town: Printed at the Government Gazette Office, 1836, s. 54. (ang.).
  4. J.J. Kaup: Classification der Säugethiere und Vögel. Darmstadt: C.W. Leske, 1844, s. 111. (niem.).
  5. H. Schalow. Die Musophagidae. Monographische Studien. „Journal für Ornithologie”. 34 (14), s. 6, 72, 1884. (niem.). 
  6. A. Roberts. Some changes in nomenclature, new records of migrants and new forms of S. African birds. „Annals of the Transvaal Museum”. 11 (4), s. 218, 1926. (ang.). 
  7. F. Jarocki: Zoologia czyli zwierzętopismo ogólne podług naynowszego systemu ułożone. T. 2: Ptáki. Warszawa: Drukarnia Łątkiewicza, 1821, s. 181–182. (pol.).
  8. a b c Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Podrodzina: Criniferinae Verheyen, 1956 – hałaśniki (wersja: 2023-03-22). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-04-23].
  9. a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Turacos (Musophagidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020, DOI10.2173/bow.musoph1.01 [dostęp 2023-04-23] (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  10. The Key to Scientific Names, Crinifer [dostęp 2023-04-23].
  11. The Key to Scientific Names, Corythaixoides [dostęp 2023-04-23].
  12. The Key to Scientific Names, Coliphimus [dostęp 2023-04-23].
  13. The Key to Scientific Names, Ichthierax [dostęp 2023-04-23].
  14. The Key to Scientific Names, Gymnoschizorhis [dostęp 2023-04-23].
  15. The Key to Scientific Names, Criniferoides [dostęp 2023-04-23].
  16. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy): Turacos, bustards, cuckoos, mesites, sandgrouse (v13.1). IOC World Bird List. [dostęp 2023-04-23]. (ang.).
  17. U. Perktaş, J.G. Groth & G.F. Barrowclough. Phylogeography, Species Limits, Phylogeny, and Classification of the Turacos (Aves: Musophagidae) Based on Mitochondrial and Nuclear DNA Sequences. „American Museum novitates”. 3499, s. 1–61, 2020. (ang.). 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).