Shōgun
Shōgun (Japonisht: 将軍) ishte diktator ushtarak i Japonisë gjatë periudhës nga viti 1185 deri 1868. Në pjesën më të madhe të kësaj periudhe, shogët ishin de facto sundimtarët të vendit, edhe pse formalisht ata u emëruan nga Perandori si formalitet ceremonial.[1] Shogunët mbanin pothuajse pushtet absolut mbi territoret përmes mjeteve ushtarake. Megjithatë, një situatë e pazakontë ndodhi në periudhën Kamakura (1199-1333) pas vdekjes së shogunit të parë, ku titujt e trashëguar të klanit Hōjō monopolizuan shogunatën si pozita diktatoriale, i njohur kolektivisht si Rregulli Regent (執権政治).[2] Shogunët gjatë kësaj periudhe 134-vjeçare patën njëjtin fat si Perandori dhe u reduktuan në një figurë deri në një grusht shteti në vitin 1333, kur shogun u rivendos në pushtet në emër të Perandorit.[2]
Trashëgimia
Pas dorëzimit të Japonisë pas Luftës së Dytë Botërore, gjenerali i ushtrisë amerikane Douglas MacArthur u bë sundues de facto i Japonisë gjatë viteve të pushtimit. Kaq i madh ishte ndikimi i tij në Japoni që ai është quajtur Gaijin Shōgun (外人 将軍).[3].
Sot, kreu i qeverisë japoneze është Kryeministri; përdorimi i termit "shōgun" megjithatë ka vazhduar në gjuhën e përditshme. Një kryeministër në pension që ende ka fuqi dhe ndikim të konsiderueshëm prapa skenave quhet "shōgun i hijes" (闇 将軍 yami shōgun), një lloj mishërimi modern i sundimit të manastirit. Shembuj të "shoguneve hije" janë ish-kryeministri Kakuei Tanaka dhe politikani Ichiro Ozawa.[4]
Shih edhe
Referime
- ^ "Shogun". Encyclopædia Britannica (në anglisht).
- ^ a b 「執権 (一)」（『国史大辞典 6』 (吉川弘文館, 1985) ISBN 978-4-642-00506-7）
- ^ Valley, David J. (15 prill 2000). Gaijin Shogun : Gen. Douglas MacArthur Stepfather of Postwar Japan (në anglisht). Title: Sektor Company. ISBN 978-0967817521. Marrë më 2 qershor 2017.
- ^ Ichiro Ozawa: the shadow shogun. In: The Economist, 10 shtator 2009.