Jump to content

Fatimeja

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Fatime bint Muhammed)
Fatimeja

ez-Zehra
فَاطِمَة ٱلزَّهْرَاء
Emri i Fatimes në kaligrafinë islame
U lind në15 para hixhretit
(605 e.r) (e debatuar)
Vdiq3 Xhumade el-Thani
11 pas hixhretit
(18 gusht 632)
(e debatuar)
Vendi i prehjesVendi i varrimit të Fatimes, Medina, Hixhaz[3]
Titulli
  • al-Ṣiddīqah (Gruaja e Vërtetë)
  • al-Mubārakah (Gruaja e Bekuar)
  • al-Ṭāhirah (Gruaja e Pastërt)
  • al-Zakīyah (Gruaja e Dëlirë/Pafajshme)
  • al-Muḥaddathah (Ajo e cila u fol nga engjëjt)
  • al-Batūl (E dëlirë/pastërt)
  • al-Zahrāʾ (E Shkëlqyeri/Zonja e Dritës)
  • Sayyidat Nisa al-Jannah' '(Udhëheqëse e Grave të Xhenetit)
  • Sayyidah Nisa al-Alamin (Udhëheqëse e Grave të Botë)
[4]
Bashkëshorti/jaAliu[5]
Fëmijë
Prind/ër
Të afërm

Fatime bint Muhammed (arabisht: فَاطِمَة ٱبْنَت مُحَمَّد‎, romanizuar: Fāṭimah bint Muhammad; 605 CE/15 para hixhretit, e njohur si diferencë 23-15 para hixhretit [diskutuar 3-15 para hixhretit] zakonisht e njohur Fatime ez-Zehra (فَاطِمَة ٱلزَّهْرَاء Fāṭimah al-Zahrā), ishte më e vogla nga vajzat e profetit Muhamed dhe gruasë së tij Hatixheja sipas myslimanëve synit, ndërsa myslimanët shiitë pohojnë se Fatimeja ishte vajza e vetme biologjike e çiftit.[10] Burri i Fatimes ishte Aliu, i katërti nga Kalifët Rashidun. Fëmijët e Fatimes përfshijnë Hasanin dhe Hysenin.

Fatimeja konsiderohej nga Muhamedi si gruaja e shquar e të gjitha kohërave dhe personi më i dashur për të. Fatimja shpesh shihet si një arketip përfundimtar për gratë myslimane dhe një shembull i dhembshurisë, bujarisë dhe vuajtjes së qëndrueshme. Emri i saj mbetet një zgjedhje popullore në të gjithë botën myslimane.

Polemika rrethon vdekjen e Fatimes, brenda gjashtë muajve nga vdekja e Muhamedit. Sipas Islamit synit, Fatimeja vdiq nga pikëllimi.[11] Megjithatë, në Islamin Shia, vdekja (dhe aborti) e Fatimes shihen si rezultat i drejtpërdrejtë i lëndimeve që ajo pësoi gjatë një bastisjeje në shtëpinë e saj, të urdhëruar nga kalifi i parë, Ebu Bekri. Fatimja dhe burri i saj, Aliu, kishin refuzuar të pranonin autoritetin e Ebu Bekrit. Çifti dhe përkrahësit e tyre menduan se Aliu ishte pasuesi i ligjshëm i Muhamedit, i emëruar prej tij në Ngjarjen e Ghadir Khumm.[12]

Është e mirëdokumentuar se dëshira e vdekjes së Fatimes ishte që Ebu Bekri të mos merrte pjesë në varrimin e saj.[13] Ajo u varros nën mbulesën e errësirës dhe vendi i saktë i varrimit të saj mbetet i panjohur deri më sot.[14]

Fatimeja lindi në Mekë nga Hatixheja, gruaja e parë e Muhamedit. Ka mosmarrëveshje rreth vitit të lindjes së saj: Pikëpamja kryesore sunite është se Fatimeja u lind në vitin 605 të erës sonë, kur Hatixheja ishte pesëdhjetë vjeçe, pesë vjet para shpalljeve të para Kur'anore.[15] Megjithatë, dymbëdhjetë imamllarët shiite raportojnë se Fatimeja ka lindur në vitin 612 ose 615 të erës sonë, kur Hatixheja ishte dyzet e pesë vjeçe.[16] Sipas autorëve synitë si el-Tabari dhe Ibn Haxher el-Askalani, Fatimeja lindi kur Muhamedi ishte tridhjetë e pesë vjeç.[17]

Myslimanët synitë besojnë se Fatimja kishte tre motra, të quajtura Zejneb, Umm Kulthum dhe Rukeje, të cilat nuk i mbijetuan Muhamedit.[18] Megjithatë, disa dijetarë shiitë kanë argumentuar se të trija ishin vajzat e Halës, motrës së Hatixhes, të cilat u adoptuan nga Muhamedi në vdekjen e saj.[19] Fatimja kishte gjithashtu tre vëllezër të quajtur Kasim, Abd-Allah dhe Ibrahim, të cilët vdiqën të gjithë në fëmijëri.[20]

  1. ^ Fitzpatrick & Walker (2014, pp. 182-186)
  2. ^ Fitzpatrick & Walker (2014, pp. 182-186)
  3. ^ Fitzpatrick & Walker (2014, pp. 182-186)
  4. ^ Rogerson (2006, p. 42). Abbas (2021, p. 33)
  5. ^ Fitzpatrick & Walker (2014, pp. 182-186)
  6. ^ Fitzpatrick & Walker (2014, pp. 182-186)
  7. ^ Fitzpatrick & Walker (2014, pp. 182-186)
  8. ^ Fitzpatrick & Walker (2014, pp. 182-186)
  9. ^ Fitzpatrick & Walker (2014, pp. 182-186)
  10. ^ Abbas (2021, p. 33). Khetia (2013, p. 6). Vaglieri (2021). de-Gaia (2018, p. 56)
  11. ^ Vaglieri (2021)
  12. ^ Abbas (2021, pp. 81, 95). Hazleton (2009, pp. 52, 71). Khetia (2013, pp. 31, 32). Fitzpatrick & Walker (2014, p. 561). de-Gaia (2018, p. 56)
  13. ^ Hazleton (2009, p. 73). Abbas (2021, p. 103)
  14. ^ Khetia (2013, p. 82). Abbas (2021, pp. 103, 104). de-Gaia (2018, p. 56)
  15. ^ Fitzpatrick & Walker (2014, p. 183). Chittick (1981, p. 136). Nasr & Afsaruddin (2021)
  16. ^ Fitzpatrick & Walker (2014, p. 183). Abbas (2021, pp. 26, 33). Vaglieri (2021)
  17. ^ Al-Tabari (1998, p. 167)
  18. ^ Abbas (2021, p. 33)
  19. ^ Abbas (2021, p. 33). de-Gaia (2018, p. 56)
  20. ^ Glassé (2001, p. 321). Bodley (1946, pp. 53, 54). Campo (2009, p. 319). McAuliffe (2002, p. 192). Muir (1891, p. 5)