Jump to content

ʻ (белги)

From Vikipediya
ʻ
Окина. Бу белгининг Юникоддаги коди 02ББ дир.

ʻ — лотин алифбосида ёзиладиган тилларда ишлатиладиган белги. Бу белги кўп тилларда, жумладан полинезия тилларида фонетик айиришни ифодалайди. Ўзбек тилида „ў“ ва „ғ“ ҳарфларини ёзишда ишлатилади. Полинезия тилларида мазкур белги „окина“ деб аталади.

Ўзбек лотин ёзувида ишлатилиши

[edit | edit source]

Ўзбек тилида „ў“ (кирилл ёзувида „ў“) ва „ғ“ (кирилл ёзувида „ғ“) ҳарфларини ёзишда ёки ёзувни ўзгартувчи тескари вергул (инглизча: модифиэр леттер турнед cомма) (ʻ) (У+02ББ), ёки чап якка тирноқ (инглизча: лефт сингле қуотатион марк) () (У+2018) қўлланади. Қайси белги ишлатилиши кераклиги расман белгиланмаган. Шундай бўлса-да, Униcоде Cонсортиум сайтида ўзбекча „ў“ ва „ғ” ҳарфларини ёзиш учун ёзувни ўзгартувчи тескари вергул ишлатилиши керак, дейилган.[1]

Униcоде коди Инглизча номи Ўзбекча номи Мисол
У+02ББ модифиэр леттер турнед cомма ёзувни ўзгартувчи тескари вергул Ўзбекистон
У+2018 лефт сингле қуотатион марк чап якка тирноқ Ўзбекистон

Ўзбекча Википедия ва бошқа баъзи бир сайтларда айнан шу белги ишлатилади.[2] Аксар давлат сайтлари бўлса чап якка тирноқни ишлатишади.[3] Асосийси, ишлатилган белги чизиқдан юқорида ёзилган, тешиги бўялган 6 рақамига ўхшаши керак (6). Кўп шрифтларда бу 180 градусга айлантирилган вергулга ўхшайди.

Ўзбек тилида ёзувни ўзгартувчи тескари вергул/чап якка тирноқ тутуқ белгиси ўрнида ишлатилмаслиги керак: тутуқ белгиси кирилл ёзувидаги айириш белгиси („ъ“) ўрнида қўлланади.

Муаммолар

[edit | edit source]

Ўзбек лотин ёзувида ʻ белгисини ишлатиш кўп қийинчиликлар туғдиради. Биринчидан, юқорида айтиб ўтилганидек, ёзувни ўзгартувчи тескари вергул ёки чап якка тирноқ ишлатиш кераклиги ҳақида расмий қоида йўқ. Иккинчидан, компютерларда ёзувни ўзгартувчи тескари вергул учун алоҳида клавиша йўқ. Ёзувни ўзгартувчи тескари вергул билан яна бир муаммо ҳозирда баъзи мобил мосламалар мазкур белгини кўрсатиб бера олмайди. Чап якка тирноқни бўлса деярли барча мобил мослама кўрсата олади.

Мисоллар

[edit | edit source]

Мисол сўзлар: ғалати, ўзбек; аммо маъно, аъло.

Яна қаранг

[edit | edit source]

Манбалар

[edit | edit source]
  1. „Тҳе Униcоде Cонсортиум wебсите“. Қаралди: 3-март.
  2. „ЎзЛиб сайтининг бош саҳифаси“. Қаралди: 7-декабр, 2012.
  3. „Ўзбекистон Республикаси ҳукумат портали“. 2012-йил 23-ноябрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 6-декабр, 2012.

Ҳаволалар

[edit | edit source]
Ўзбек лотин алифбоси

Аа | Бб | Дд | Ээ | Фф | Гг | Ҳҳ | Ии | Жж | Кк | Лл | Мм | Нн | Оо | Пп | Ққ | Рр | Сс | Тт | Уу | Вв | Хх | Йй | Зз | Ў | Ғ | Ш | Ч | Нг | ъ (тутуқ белгиси)