Robert Casadesus

Robert Casadesus (7 April 189919 September 1972) was 'n gerekende 20ste eeuse Franse pianis en komponis. Hy was die mees prominente lid van 'n uitgelese musikale famile (die Casadesus-familie), synde dat hy die neef van Henri Casadesus en Marius Casadesus, eggenoot van Gaby Casadesus, en die vader van Jean Casadesus was. Die verkose uitspraak van sy van is "Kah-zah-deh-su" met 'n stil of onuitgesproke "s" aan die einde daarvan.[1]

Robert Casadesus
Casadesus tydens 'n opvoering in 1972
Gebore(1899-04-07)7 April 1899
Parys, Frankryk
Sterf19 September 1972 (op 73)
Parys, Frankryk
Beroeppianis, komponis

Biografie

wysig

Robert Casadesus is gebore in Parys (welke ook sy sterfplek was) en het aldaar by die Paryse Konservatoria onder Louis Diémer gestudeer, en in die proses in 1913 die Premier Prix (Eerste Prys) en in 1920 die Prix Diémer gewen. Casadesus het hierna ingeskryf by die klasse van Lucien Capet, wat 'n buitengewone invloed op hom uitgeoefen het. Capet het 'n bekende kwartet gestig wat na hom vernoem is en waarin twee van Casadesus se ooms gespeel het, naamlik Henri en Marcel.

Die kwartet het dikwels repetisies in die Casadesus woning gehou, en so het dit gekom dat die jong Robert bekendgestel is aan kamermusiek. Die Beethoven-kwartette het geen bekoring vir hom ingehou nie—hy het die werke agterstevoor geken, sonder dat hy ooit sy hand aan die bladmusiek gelê het.

 
Casadesus by die Concertgebouw (1951)

Beginnende in 1922 het Casadesus saam gewerk met die komponis Maurice Ravel op 'n projek om klavierrolle van 'n aantal van sy werke te skep. Casadesus en Ravel het ook die konsertverhoog in Frankryk, Spanje en Engeland gedeel. Casadesus het wyd getoer as 'n klaviersolis en het dikwels saam met sy vrou, die pianis Gaby (L'Hôte) Casadesus opgetree,[2] met wie hy in 1921 getroud is.

Casadesus het van 1935 af klas gegee by die Amerikaanse Konservatoria by Fontainebleau. Hy en sy gesin het die oorlogsjare in die Verenigde State deurgebring en het 'n huis in Princeton, New Jersey gehad (van sy Princeton bure was onder andere Albert Einstein, wat self 'n amateurviolis was; die twee het by geleentheid op private wyse saam die werke van Mozart gespeel).[3] )

Na die Slag van Frankryk, en Frankryk se oorgawe in 1940, het Robert en Gaby die Fontainebleau Skool by Newport, Rhode Island gestig. In 1942 is die Fontainebleau Skool na Great Barrington, Massachusetts, in die Berkshires geskuif. In 1943 het hy opgetree as deel van 'n reeks van New Yorkse konserte wat geld ingesamel het vir die koördinerende raad van die Franse Verligtingsgenootskappe.[4]

Na die oorlog het Robert Casadesus in 1946 as direkteur van die Amerikaanse Konservatoria toegesien daartoe dat die organisasie terugkeer na Fontainebleau. Sy leerlinge het Claude Helffer, Grant Johannesen, Monique Haas, Mary Louise Boehm, Carol Lems-Dworkin, en William Eves ingesluit. Hy was ook 'n instrukteur gewees by Bowdoin-kollege. Hy het voortgegaan met opnames en komposisie. Sy laaste komposisie, die Simfonie No. 7, "Israel," is bedoel as 'n huldeblyk aan die mense van Israel en is gewy aan George Szell ; Szell het in die jaar van voltooiing van die werk (1970) beswyk; die werk is nie opgevoer nie tot kort na Casadesus se afsterwe in 1972 nie (die werk is opgevoer deur 'n ensemble onder leiding van die dirigent Frederic Waldmann by die Alice Tully-saal in New York Stad).[5]

Robert en Gaby Casadesus het drie kinders gehad naamlik, Jean, Guy en Therese. Casadesus het op 19 September 1972 in Parys na 'n kort siekbed beswyk, te wete slegs 'n paar maande na die afsterwe van sy seun Jean tydens 'n motorvoertuigongeluk. Gaby Casadesus het op 12 November 1999 in Parys gesterf. In haar latere jare het sy die werke van Ravel vir G. Schirmer Ing. geredigeer.

Erfenis

wysig

Casadesus was 'n produk van die skool van Franse pianisme gewees. Sy speelstyl was klassiek en bedwing, met 'n baie delikate benadering tot melodie en lyn. Hy word veral onthou as 'n interpreteerder van Mozart. Sy opnames sluit die volledige klaviermusiek van Ravel (waarvoor hy die Grand Prix de l'Academie Charles Cros en die Grand Prix de l'Academie du Disque ontvang het), en die Beethoven vioolsonates met Zino Francescatti (waarvan die Kreutzersonate verfilm was en op DVD vrygestel is) in.

Opnames

wysig

Casadesus was veral bekend vir sy opnames van Mozart se concertos. Hy het Mozart se Klavierconcerto No. 27 in B-mol saam met John Barbirolli en die New York Filharmoniese Orkes in 1941 opgeneem. Casadesus het later LP-opnames van 'n aantal van Mozart se klavierconcertos saam met George Szell en die Cleveland Simfonieorkes gemaak (somtyds om kontrakturele redes bekend as die Columbia-simfonie), insluitende nos. 12, 15, 17, 18, 20, 21, 22, 23, 24, 26, en 27, waarin sy eie kadense dikwels voorkom. Casadesus se vrou Gaby en hul seun Jean Casadesus het hom vergesel in opnames van Mozart se klavierconcerto No. 10 vir Twee spelers en sy Klavierconcerto No. 7 vir Drie spelers, onder leiding van Eugene Ormandy en die Philadelphia Simfonieorkes. Die opnames is verskeie kere op CD heruitgereik deur Sony Classical.

Casadesus het ook opnames gemaak van vier van Bach se concertos vir twee - en drie klawerborde, wat deur Columbia uitgereik is onder die dirigeerstokke van Eugene Ormandy, Pierre Dervaux, en Edmond de Stoutz. Van Beethoven se vyf concertos het Casadesus die Eerste, Vierde en Vyfde; die laaste twee op veelvuldige geleenthede; en die Vierde met sy eie kadense; opgeneem. Hy het ook verskeie Beethoven sonates, vir beide solo klavier en vir viool en klavier, saam met sy opnamevennoot Zino Francescatti opgeneem.

Casadesus is ook veral bekend om sy opnames van die Franse repertorium van werke deur komponiste soos Rameau, Chabrier, Fauré, Debussy, en Ravel. In 1951 het Casadesus die eerste geïntegreerde opname van die volledige werke vir soloklavier deur Ravel op drie LP's vir Columbia gemaak. Hy het ook Franse werke vir vier hande en twee klavier saam met sy vrou Gaby opgeneem.

Bykomend hiertoe, sluit Casadesus se opgeneemde uitset werke deur Scarlatti, Schubert, Schumann, en Chopin in, sowel as Manuel de Falla se Nagte in die Tuine van Spanje. Casadesus het ook 'n aantal van sy eie werke opgeneem.

Kritiese evaluasie

wysig

In The Art of the Piano skryf David Dubal as volg oor Casadesus: "hy het die absolute versinnebeelding van die Franse pianis geword, sy land se beste. Casadesus het die kwaliteite van Galliese balans, ongedwonge klank, styl en presisie van tegniek, beliggaam. Sy klank was skerp, droog en sprankelend. soos superieure sjampanje. Casadeus was 'n gesofistikeerde musikant, wie se pianisme fenomenaal soepel was. Sy reeks was wyd, en sy gebruik van die pedale was eenvoudig ongelooflik."[6]

Werke

wysig
 
Robert en Gaby Casadesus

Orkesstukke

wysig
  • Suite No. 1, Op. 11 (1927)
  • Simfonie No. 1 in D majeur, Op. 19 (1934)
  • Suite No. 2, Op. 26 (1937)
  • Simfonie No. 2, Op. 32 (1941)
  • Suite No. 3, Op. 33 (1942)
  • Simfonie No. 3, Op. 41 (1947)
  • Simfonie No. 4, Op. 50 (1954)
  • Trois danses (3 Danse), Op. 54b (1956)
  • Simfonie No. 5 "sur le nom de Haydn" (In die Naam van Haydn), Op. 60 (1959)
  • Septet vir Strykorkes, Op. 64 (1961); oorspronklik vir 2 viole, 2 altviole, 2 tjellos en kontrabasse
  • Simfonie No. 6, Op. 66 (1965)
  • Simfonie No. 7 vir koor en orkes, "Israel," Op. 68 (1967–70)

Concertante

wysig
  • Concerto No. 1 vir klavier en orkes, Op. 7 (1926)
  • Concerto vir viool en orkes, Op. 15 (1931)
  • Concerto vir 2 klaviere en orkes, Op. 17 (1933)
  • Concertstück (Konsertstuk) vir klavier en kamerorkes, Op. 27 (1937)
  • Concerto vir fluit en kamerorkes, Op. 35 (1942)
  • Concerto No. 2 "vir Dimitri Mitropoulos" vir klavier en orkes, Op. 37 (1944)
  • Concerto vir tjello en orkes, Op. 43 (1947)
  • Capriccio vir klavier en strykorkes, Op. 49 (1952)
  • Concerto No. 3 vir klavier en orkes, Op. 63 (1961)
  • Concerto vir 3 klaviere en strykorkes, Op. 65 (1964)

Kamermusiek

wysig
  • Introduction et polonaise vir tjello en klavier, Op. 4 (1924)
  • Klaviertrio No. 1, Op. 6 (1924)
  • Sonate No. 1 vir viool en klavier, Op. 9 (1927)
  • Kwintet vir fluit, viool. tjello en harp, Op. 10 (1927)
  • Sonate vir viool en klavier, Op. 12 (1928)
  • Strykkwartet No. 1, Op. 13 (1929)
  • Klavierkwintet in D mineur, Op. 16 (1932)
  • Sonate vir fluit en klavier, Op. 18 (1934)
  • Deux pièces (2 Stukke) vir harp, Op. 20 (1935)
  • Sonate vir tjello en klavier, Op. 22 (1935)
  • Sonate vir hobo (of klarinet) en klavier, Op. 23 (1936)
  • Trois intermezzi (3 Intermezzi) vir blaasinstrument-kwintet, Op. 24 (1936)
  • Stryktrio, Op. 25 (1937)
  • Strykkwartet No. 2, Op. 29 (1940)
  • Klavierkwartet, Op. 30 (1940)
  • Sonate No. 2 vir viool en klavier, Op. 34 (1942)
  • Suite vir 2 solo viole, Op. 39 (1944)
  • Trio vir hobo, klarinet en fagot, Op. 42 (1947)
  • Nonetto vir strykkwartet, kwartet vir blaasinstrumente en klavier, Op. 45 (1949)
  • Strykkwartet No. 3, Op. 46 (1950)
  • Hommage à Chausson (Hulde aan Chausson) vir viool en klavier, Op. 51 (1954)
  • Klaviertrio No. 2, Op. 53 (1956)
  • Strykkwartet No. 4, Op. 55 (1957)
  • Sekstet vir blaasinstrumente en klavier, Op. 58 (1958)
  • Fantaisie vir fluit en klavier, Op. 59 (1959)
  • Deux pièces (2 Stukke) vir fagot en klavier, Op. 61 (1960)
  • Septet vir 2 viole, 2 altviole, 2 tjellos en kontrabas (of strykorkes), Op. 64 (1961)

Klavier

wysig
  • Le voyage imaginaire (Die Verbeelde Reis), Op. 1 (1916)
  • Six pièces (6 Stukke) vir 2 klaviere, Op. 2 (1920)
  • Vingt-quatre préludes (24 Préludes), Op. 5 (1924)
  • Trois berceuses (3 Wiegliedere), Op. 8 (1926)
  • Sonate No. 1, Op. 14 (1930)
  • Huit études (8 Études), Op. 28 (1939)
  • Sonate No. 2, Op. 31 (1941)
  • Trois danses méditerranéennes (3 Mediterreense Danse) vir 2 klaviere, Op. 36 (1943)
  • Chant pour la libération de Paris (Lied vir die Bevryding van Parys) vir 2 klaviere, Op. 38 (1944)
  • Toccata, Op. 40 (1946)
  • Sonate No. 3, Op. 44 (1948)
  • Six enfantines, Op. 48 (1950)
  • Variations d'après l'hommage à Debussy de M. de Falla (Variasies op Manuel de Falla se "Hommage à Debussy"), Op. 47 (1951)
  • Suite en La (Suite in A), Op. 52 (1956)
  • Trois danses (3 Danse), Op. 54a (1956)
  • Sonate No. 4, Op. 56 (1957)
  • Sonate vir 2 klaviere, Op. 62 (1960)
  • Trois berceuses (3 wiegliedere), Op. 67 (1966)
  • Impromptu, Op. 67 No. 4 (1967)

Vokaal

wysig
  • Spleen vir stem en orkes, Op.3 (1923)
  • Trois rondels pour après vir stem en klavier, Op. 21 (1935)
  • Sept épigrammes sur des tombeaux grecs vir stem en orkes, Op. 57 (1958)

Verwysings

wysig
  1. ""Pronounce Casadesus as It Should Be and Pianist Will Be Pleased, Amazed"". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 April 2016. Besoek op 3 Januarie 2020.
  2. Jean-Pierre Thiollet, 88 notes pour piano solo, « Solo de duo », Neva Editions, 2015, p.97. ISBN 978-2-3505-5192-0
  3. Jacqueline Muller, "Robert Casadesus Biography," Oktober 2002,URL=http://www.robertcasadesus.com/en15pages.php Geargiveer 3 Januarie 2020 op Wayback Machine
  4. Annagret Fauser, Sounds of War: Music in the United States During World War II, bl. 190, Oxford University Press, 2013, ISBN 9780199948048
  5. Bruno Talourn, booklet notes to Chandos 10263, 2004
  6. Dubal, David, The Art of the Piano, Harcourt Brace & Company, 1995, bl. 49.

Eksterne skakels

wysig