Seul[1][2] (koreeraz: 서울), izen ofiziala Seul metropoli hiri berezia (koreeraz: 서울특별시), Hego Koreako hiriburu eta hiririk handiena da. 2017an 10.178.395 biztanle zituen;[3] Incheon hiria eta Gyeonggi probintzia ere hartzen dituen metropoli eremuan, berriz, 25.600.000 pertsona bizi ziren. Hego Koreako merkataritza, finantza, administrazio eta kultura gune nagusia da.

Seul
서울
서울
national capital (en) Itzuli
Administrazioa
Herrialdea Hego Korea
ProbintziaSudogwon
Banaketa
administratiboa
25 barruti
AlkateaOh Se-hoon
Izen ofiziala서울특별시
Jatorrizko izena서울
HerriburuaJung District (en) Itzuli
Geografia
Koordenatuak37°34′N 126°59′E / 37.56°N 126.99°E / 37.56; 126.99
Map
Azalera605,25 km²
Altuera38 m
MugakideakGyeonggi eta Incheon
Demografia
Biztanleria9.668.465 (2020)
−138.073 (2018)
Metropolia25,600,000 (2.017)
Dentsitatea15.974 bizt/km²
Informazio gehigarria
Sorrera1395eko ekainaren 6a
Ordu eremuaUTC+09:00
Hiri senidetuakSan Frantzisko, Kairo, Jakarta, New Delhi, Taipei, Ankara, Guam, Teheran, Bogota, Tokio, Mosku, Sydney, Pekin, Ulan Bator, Hanoi, Varsovia, Astana, Atenas, Washington, Bangkok, Tirana, São Paulo, Delhi, Buenos Aires, Mexiko Hiria, Rio de Janeiro, Honolulu konderria, Paris, Erroma, New York, Honolulu, Bandung eta Kiev
Hizkuntza ofizialakoreera
http://english.seoul.go.kr

Geografia

aldatu

Hego Koreako ipar-mendebaldean dago, Han ibaiaren ertzean, Itsaso Horiaren ertzetik 60 kilometrora.

      Datu klimatikoak (Seul, 1981–2010 bitartean, muturrekoak 1907–egun)      
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) 14.4 18.7 23.8 29.8 34.4 37.2 38.4 38.2 35.1 30.1 25.9 17.7 38.4
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 1.5 4.7 10.4 17.8 23.0 27.1 28.6 29.6 25.8 19.8 11.6 4.3 17.0
Batez besteko tenperatura (ºC) −2.4 0.4 5.7 12.5 17.8 22.2 24.9 25.7 21.2 14.8 7.2 0.4 12.5
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) −5.9 −3.4 1.6 7.8 13.2 18.2 21.9 22.4 17.2 10.3 3.2 −3.2 8.6
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) -22.5 -19.6 -14.1 -4.3 2.4 8.8 12.9 13.5 3.2 -5.1 -11.9 -23.1 -23.1
Pilatutako prezipitazioa (mm) 20.8 25.0 47.2 64.5 105.9 133.2 394.7 364.2 169.3 51.8 52.5 21.5 1450.5
Prezipitazio egunak (≥ 0.1 mm) 6.5 5.8 7.4 7.8 9.0 9.9 16.3 14.6 9.1 6.3 8.7 7.4 108.8
Elur egunak (≥ 1 mm) 8.0 5.2 3.4 0.1 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.1 2.1 6.1 24.9
Eguzki orduak 160.3 163.3 189.0 205.0 213.0 182.0 120.0 152.5 176.2 198.8 153.2 152.6 2066.0
Hezetasuna (%) 59.8 57.9 57.8 56.2 62.7 68.1 78.3 75.6 69.2 64.0 62.0 60.6 64.4
Iturria: Korea Meteorological Administration[4][5][6] (eguzki orduak eta elur egunak)[7]

Historia

aldatu

XI. mendean sortu zuten hiria Gyeong Seong izenaz. 1394. urtean egin zuten Koreako hiriburu. 1910-1945 bitartean, japoniarren inbasioaren garaian, Keijo izena eman zioten. Kalte handiak izan zituen 1950-1953 bitarteko gerran eta molde modernoen arabera eraiki zuten berriro hiria. Bertan egin ziren 1988ko Udako Olinpiar Jokoak.

Banaketa administratiboa

aldatu

Seul 25 barrutitan (gu) banaturik dago. Hauek dira:

 
  • Dobong (도봉구)
  • Dongdaemun (동대문구)
  • Dongjak (동작구)
  • Eunpyeong (은평구)
  • Gangbuk (강북구)
  • Gangdong (강동구)
  • Gangnam (강남구)
  • Gangseo (강서구)
  • Geumcheon (금천구)
  • Guro (구로구)
  • Gwanak (관악구)
  • Gwangjin (광진구)
  • Jongno (종로구)
  • Jung (중구)
  • Jungnang (중랑구)
  • Mapo (마포구)
  • Nowon (노원구)
  • Seocho (서초구)
  • Seodaemun (서대문구)
  • Seongbuk (성북구)
  • Seongdong (성동구)
  • Songpa (송파구)
  • Yangcheon (양천구)
  • Yeongdeungpo (영등포구)
  • Yongsan (용산구)

Herri eta hiri senidetuak

aldatu

Seul ondorengo herri eta hiriekin senidetuta dago:

Erreferentziak

aldatu
  1. Euskaltzaindia. 38. araua: Munduko estatu-izenak, herritarren izenak, hizkuntza ofizialak eta hiriburuak. .
  2. Euskaltzaindia. (2012-06-29). 171. araua: Asiako toponimia. (Noiz kontsultatua: 2013-02-11).
  3. Seoul: City Overview. english.seoul.go.kr (Noiz kontsultatua: 2018-4-13).
  4. Climate data in seoul, 1981 ~ 2010, Korea Meteorological Administration.
  5. 기후자료 극값(최대값) 전체년도 일최고기온 (℃) 최고순위, 서울(108). Korea Meteorological Administration (Noiz kontsultatua: 2013-08-18).
  6. 기후자료 극값(최대값) 전체년도 일최저기온 (℃) 최고순위, 서울(108). Korea Meteorological Administration (Noiz kontsultatua: 2013-08-18).
  7. Climatological Normals of Korea. Korea Meteorological Administration.
  8. (Ingelesez) Sister Cities International. (Noiz kontsultatua: 2018-07-23).
  9. (Ingelesez) Taipei City Council. (Noiz kontsultatua: 2018-07-20).
  10. (Ingelesez) Sister Cities International. (Noiz kontsultatua: 2018-07-23).

Kanpo estekak

aldatu