VOR

rodzaj radiolatarni stosowanej w lotnictwie

VOR (ang. VHF omnidirectional range) – rodzaj radiolatarni stosowanej w lotnictwie, wykorzystującej pasmo radiowe 108–117,950 MHz.

VOR TRZ (Trzebnica)

Działanie

edytuj

W sygnale tej radiolatarni przenoszona jest informacja azymutalna. Daje to możliwość prezentacji w urządzeniach pokładowych takich informacji jak:

  • namiar magnetyczny statku powietrznego od radiolatarni
  • osiągnięcie żądanego namiaru do lub od radiolatarni
  • minięcie radiolatarni
  • identyfikator radiolatarni (3 znaki zakodowane alfabetem Morse'a).

Radiolatarnia VOR może współpracować z urządzeniem pomiaru odległości DME tworząc system VOR/DME.

Zasada działania VOR jest zbliżona do działania latarni morskiej. Radiolatarnia nadaje wiązkę sygnału radiowego, która obraca się wokół radiolatarni 30 razy na sekundę. Równocześnie nadawana jest faza stała we wszystkich kierunkach zmodulowana tonem 30 Hz. W momencie kiedy wiązka fazy zmiennej przechodzi przez północ magnetyczną, następuje maksymalny poziom modulacji fazy stałej. Wyznaczenie azymutu polega na zmierzeniu czasu, jaki mija pomiędzy najwyższym poziomem fazy stałej a odebraniem sygnału fazy zmiennej.
Radiolatarnie VOR są zwykle wyposażone w złożone systemy kontroli sygnału i podtrzymywania pracy (akumulatory, klimatyzatory).

Częstotliwości pracy: 108–117,9 MHz (w zakresie 108–112 co 200 kHz, pozostałe kanały wykorzystywane są przez system ILS)
Moc: 100–200 W (50 W dla tzw. T-VOR - radiolatarni o obniżonej mocy ze względu na duże zagęszczenie urządzeń np. w okolicach lotnisk)
Dokładność: ±2,5°
Dokładność prowadzenia po linii drogi: ±5,2°.

Radiolatarnie VOR są najpopularniejszym systemem kątowym w nawigacji lotniczej, nie są jednak pozbawione wad. Podstawową wadą tego systemu jest duża podatność na zakłócenia sygnału ze względu na przeszkody terenowe. Odpowiedzią na to jest radiolatarnia DVOR (VOR Dopplerowski) o zmodyfikowanej zasadzie pracy.

Lista radiolatarni (D)VOR w Polsce

edytuj
ID Typ Nazwa Częstotliwość (MHz) Współrzędne
BYZ DVOR/DME Bydgoszcz 112,700 53°05′54″N 17°58′18″E/53,098333 17,971667
CMP DVOR/DME Czempiń 114,500 52°08′00″N 16°43′09″E/52,133333 16,719167
DAR DVOR/DME Darłowo 114,200 54°24′37″N 16°23′17″E/54,410278 16,388056
GZD DVOR/DME Gdańsk 116,100 54°23′16″N 18°25′31″E/54,387778 18,425278
GRU DVOR/DME Grudziądz 114,600 53°31′16″N 18°46′53″E/53,521111 18,781389
KAX DVOR/DME Katowice/Pyrzowice 114,800 50°28′40″N 19°05′06″E/50,477778 19,085000
KAK DVOR/DME Kraków Balice 112,800 50°04′36″N 19°47′17″E/50,076667 19,788056
RSW DVOR/DME Łukawiec 110,600 50°06′31″N 22°08′03″E/50,108611 22,134167
MRA DVOR/DME Mrągowo 117,300 53°47′06″N 21°07′58″E/53,785000 21,132778
LAW DVOR/DME Poznań/Ławica 115,800 52°25′21″N 16°49′49″E/52,422500 16,830278
RAD DVOR/DME Radom 113,850 51°23′22″N 21°12′13″E/51,389444 21,203611
SIE DVOR/DME Siedlce 114,700 52°09′19″N 22°12′03″E/52,155278 22,200833
RUD DVOR/DME Skupowo 115,100 52°49′50″N 23°42′26″E/52,830556 23,707222
SUW DVOR/DME Suwałki 117,700 54°04′11″N 22°54′01″E/54,069722 22,900278
SCZ DVOR/DME Szczecin 114,750 53°35′43″N 14°52′53″E/53,595278 14,881389
SYN DVOR/DME Szymany 111,050 53°36′26″N 21°00′33″E/53,607222 21,009167
SWI DVOR/DME Świdnik 112,200 51°14′10″N 22°41′08″E/51,236111 22,685556
OKC DVOR/DME Warszawa/Okęcie 113,450 52°10′11″N 20°57′36″E/52,169722 20,960000
MOL DVOR/DME Warszawa/Modlin 116,600 52°27′09″N 20°40′40″E/52,452500 20,677778
LOZ DVOR/DME Wiączyń Dolny 112,400 51°46′34″N 19°37′29″E/51,776111 19,624722
WCL DVOR/DME Wrocław/Strachowice 111,650 51°05′34″N 16°55′08″E/51,092778 16,918889
WAR DVOR/DME Zaborówek 114,900 52°15′33″N 20°39′26″E/52,259167 20,657222
ZLG DVOR/DME Zielona Góra/Babimost 110,650 52°08′27″N 15°48′02″E/52,140833 15,800556

Aktualizacja 03 cze 2020, 13:50 - zgodnie z AIP Polska (ENR 4.1.) - stosować z uwagami w AIP Polska.