Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartnd.
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartpn.
Šablon:Calendar/Sun1stMonthStartčt.

24. januar/siječanj (24. 1.) je 24. dan godine po gregorijanskom kalendaru. Do kraja godine ima još 341 dan (342 dana u prijestupnoj godini).

Događaji

uredi
  • 41. — u zaveri Senata, vojske i pretorijanaca, pripadnici pretorijanske garde ubili su rimskog cara Kaligulu. Omražen zbog rasipnosti, megalomanije i despotizma u svoje vreme, u istoriju je ušao kao jedna od najgrotesknijih carskih ličnosti.
  • 76. — Rođen rimski car Hadrijan, koji je tokom vladavine od 117. do smrti 138 konsolidovao prostrano carstvo i utvrdio granice u 76. — Britaniji (Hadrijanov bedem) i Germaniji. Ugušio je ustanak u Judeji, a Jerusalem je pretvorio u rimsku vojnu koloniju. Podigao je veći broj gradova, među kojima i Hadrijanov grad u Trakiji (Jedrene). Bio je veliki poštovalac grčke kulture i pokrovitelj umjetnosti.
  • 1556. — u snažnom zemljotresu u kineskoj provinciji Šensi poginulo je oko 850.000 ljudi, a stotine naselja je uništeno. To je po broju žrtava bila jedna od najvećih prirodnih katastrofa u istoriji čovečanstva.
  • 1712. — Rođen pruski kralj Fridrih II Veliki, koji je po dolasku na prijesto 1740. u duhu prosvjećenog apsolutizma reformisao zakonodavstvo i sudski postupak. U dvorcu Sansusi okupljao je filozofe, pisce i umjetnike, među kojima i Voltera. Teritorijalno proširena i vojno ojačana, Pruska je za njegove vladavine bila jedna od najvećih evropskih sila.
  • 1859. — u gradu Fokšan, Skupština narodnih predstavnika donela je odluku o ujedinjenju rumunskih kneževina Vlaške i Moldavije, čime su postavljeni temelji rumunske države. Za zajedničkog vladara izabran je moldavski knez Aleksandar Kuza.
  • 1838. — Semjuel Morze je demonstrirao telegraf na kome je promenio telegrafsku šifru, od telegrafskog rečnika sa numeričkim kodom, u kod za svako slovo.
  • 1915. — britanski ratni brodovi su u Prvom svetskom ratu u Severnom moru potopili nemačku krstaricu „Bliher“ na kojoj je poginulo 870 ljudi.
  • 1924. — nekadašnja prestonica carske Rusije, Petrograd, dobila je novo ime - Lenjingrad, u znak sećanja na vođu Oktobarske revolucije Lenjin. Od 1991. gradu je vraćen prvobitni naziv Sankt Peterburg.
  • 1937. — Kraljevina Jugoslavija i Bugarska potpisale su pakt o večnom prijateljstvu.
  • 1946. — na osnovu rezolucije Generalne skupštine UN, koju su inicirale SAD, Ujedinjeno Kraljevstvo i Kanada, osnovana je Komisija za atomsku energiju.
  • 1965. - Umro engleski državnik i pisac Vinston Čerčil, premijer Ujedinjenog Kraljevstva 1940 - 1945. i 1951 - 1955, jedna od najmarkantnijih političkih ličnosti 20. vijeka, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1953. godine za memoare iz Drugog svjetskog rata.
  • 1972. — japanski vojnik Šjoići Jokoi otkriven je na pacifičkom ostrvu Guam, gde se 28 godina skrivao u džungli, ubeđen da Drugi svetski rat još traje.
  • 1983. — u Italiji su uhapšena 32 člana terorističke organizacije „Crvene brigade“ pod sumnjom da su izvršioci kriminalnih dela, uključujući i ubistvo bivšeg italijanskog premijera Alda Mora.
  • 1983. - Umro američki filmski režiser Džordž Kjukor, dobitnik Oskara za film " My Fair Ledy". Snimio je više od 50 filmova od kojih su najpoznatiji "Male žene" , "Filadelfijske priče", "Plinsko svjetlo" , "Zvijezdaje rođena" i "Bogatii slavni", posljednji film je snimio 1961. u dubokoj starosti.
  • 1984. — U prodaji prvi Apple Macintosh.
  • 1986. — Armija nacionalnog otpora bivšeg ministra odbrane Ugande Yoweri Musewenija ušla je u glavni grad Kampalu i zbacila vladu generala Tita Okela. Museveni je 29. 1. proglašen novim šefom države.
  • 1994. — U SR Jugoslaviji uveden novi dinar (takođe "super dinar" ili "Avramov dinar").
  • 1998. — u eksploziji koja je izazvala požar u oknu rudnika uglja Vangđiajing u kineskoj provinciji Liaoning poginulo je 77 ljudi.
  • 1999. — Kralj Hussein I od Jordana potpisao je dekret kojim je starijeg sina Abdulaha odredio za naslednika na prestolu.
  • 2000. — u Hrvatskoj su održani prvi predsednički izbori posle smrti Franje Tuđmana u decembru 1999. Pobedom nad Draženom Budišom u drugom izbornom krugu 7.2, predsednik Hrvatske postao je Stjepan Mesić.
  • 2002. — u Bejrutu je ubijen bivši libanski ministar Elie Hobeika, koji se smatra jednim od odgovornih za masakre u palestinskim izbegličkim logorima Sabra i Šatila 1982.
  • 2001. — za direktora britanske berze, stare 200 godina, prvi put je imenovana žena, bivša bankarka Klara Furs.
  • 2003. — Vlada Republike Srpske pozvala je sve osumnjičene za ratne zločine, uključujući i bivšeg predsednika RS Radovana Karadžića, da se dobrovoljno predaju Haškom tribunalu.

.

Rođenja

uredi

. .

Smrti

uredi

.

Praznici i dani sećanja

uredi

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar