Перайсці да зместу

Дуглас Хайд

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Дуглас Хайд
Douglas Hyde
Дуглас Хайд, прыблізна 1912 год
Дуглас Хайд, прыблізна 1912 год
1-ы прэзідэнт Ірландыі
25 чэрвеня 1938 — 24 чэрвеня 1945
Пераемнік Seán T. O'Kelly[d]
член Сената Ірландыі[d]
27 красавіка 1938 — 4 мая 1938
член Сената Ірландыі[d]
4 лютага 1925 — 6 снежня 1925
прэзідэнт[d] (National Literary Society[d])
1894 — 1895
прэзідэнт[d] (Гэльская ліга)
1893 — 1915
Пераемнік Eoin MacNeill[d]

Нараджэнне 17 студзеня 1860(1860-01-17)[1][2][…]
Смерць 12 ліпеня 1949(1949-07-12)[1][2][…] (89 гадоў)
Імя пры нараджэнні англ.: Douglas Ross Hyde
Бацька Arthur Hyde[d][4]
Маці Elizabeth Oldfield[d][4]
Жонка Lucy Cometina Kurtz[d][5]
Дзеці Nuala Hyde[d][4] і Úna Hyde[d][4]
Партыя
Член у
Адукацыя
Навуковая ступень бакалаўр мастацтваў[d] (1884) і доктар кананічнага і грамадзянскага права[d]
Дзейнасць мовазнаўства[6], ірландская мова[6], палітыка[6] і пераклад[6]
Аўтограф Выява аўтографа
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Дуглас Хайд, англ.: Douglas Hyde, ірл.: Dubhghlas de hÍde, псеўданім — ірл.: An Craoibhín Aoibhinn (17 студзеня 1860, Каслры, графства Раскоман, Ірландыя — 12 ліпеня 1949, Дублін) — першы прэзідэнт Ірландыі з 25 чэрвеня 1938 да 24 чэрвеня 1945 года.

Быў адным з першых прафесараў ірландскай мовы ў Нацыянальным універсітэце Ірландыі і вядомым паэтам і фалькларыстам, у 1893 годзе стаў адным з заснавальнікаў і старшынёй Гэльскай лігі, ірл.: Conradh na Gaeilge, арганізацыі, якая прапагандавала ірландскую мову і культуру, членамі якой былі сярод іншых Эйман дэ Валера, Патрык Пірс і Майкл Колінз, пасля арганізатары Ірландскай вайны за незалежнасць. У 1915 годзе, незадаволены усё большай і большай ваенізаванасцю Гэльскай лігі, Хайд склаў з сябе прэзідэнцкія паўнамоцтвы. У вайне ён не браў удзел і не падтрымліваў Шын Фейн, у 1922 годзе пасля атрымання Ірландыяй незалежнасці быў прызначаны сенатарам, але ў 1925 годзе сышоў у адстаўку з-за крытыкі ў яго адрас, звязанай са спавяданнем Хайдам пратэстанцтва.

У 1938 годзе пасля прыняцця ў Ірландыі рэспубліканскай канстытуцыі па пагадненні паміж усімі палітычнымі партыямі краіны высунуты на прэзідэнцтва і як адзіны кандыдат заняў пасаду. З-за пагаршэння здароўя і нязгоды з палітыкай кабінета Эймана дэ Валеры адмовіўся высоўвацца на другі тэрмін, і яго змяніў Шон Томас О’Келі.

Зноскі

  1. а б Douglas Hyde // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. а б Douglas Hyde // Babelio — 2007. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Deutsche Nationalbibliothek Record #118639757 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.
  4. а б в г Lundy D. R. The Peerage
  5. (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
  6. а б в г Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.