Vejatz lo contengut

Baish Ador : Diferéncia entre lei versions

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Contengut suprimit Contengut apondut
→‎top : Article redigit -> Modèl de dialècte., replaced: <!--Article redigit en gascon--> → {{Dialècte Gascon}} using AWB
Lhanars (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
 
Linha 1 : Linha 1 :
{{Infobox
|tematica=
|carta=
}}
{{Dialècte Gascon}}
{{Dialècte Gascon}}
Lo '''Baish Ador''' (var. non locau ''Bas Ador'') qu'ei un [[parçans d'Occitània|parçan d'Occitània]] situat en {{Gasconha}} segon las dadas scientificas de la [[lingüistica]] (totun, qu'ei tanben un territòri reïvindicat peus militants basquistas coma part deu [[Bascoat]])<ref>Dens la classificacion deus parçans de [[Frederic Zégierman]], lo Baish Ador qu'ei integrat dens lo parçan deu Bascoat Nòrd.</ref>. Que's situa dens lo sud-oèst de [[Gasconha]], au hons deu [[golf de Gasconha]], on l'arriu d'[[Ador]] e's geta dens lo peugue.


Lo '''Baish Ador''' (var. non locau '''Bas Ador''') qu'ei un [[parçans d'Occitània|parçan d'Occitània]]. Lo Baish Ador qu'ei situat dens l'extrèm sud-oèst de Gasconha, costièr deu [[golf de Gasconha]], traversat per l'[[Ador|arriu eponim]]. Lo Baish Ador correspond a la cornubacion formada per las vilas de [[Baiona]], [[Anglet]] e [[Biàrritz]], comunament aperada '''BAB''' {{IPA|[ˈbap]}}.
Las soas vilas principaus que son [[Baiona]], [[Anglet]] e [[Biàrritz]]: que fòrman la conurbacion aperada '''BAB''' {{IPA|[ˈbap]}}, (''comunautat d'aglomeracion Baiona-Anglet-Biàrritz''), qui a 112&nbsp;026 abitants ([[2006]]) e qui aucupa la màger part deu Baish Ador.


Lo Baish Ador que hè part de la província istorica de [[Labord]] e deu departament deus [[Pirenèus Atlantics]] (region d'[[Aquitània (region)|Aquitània]]).
Lo Baish Ador que hè part de la província istorica de [[Labord]] e deu departament deus [[Pirenèus Atlantics]] (region d'[[Aquitània (region)|Aquitània]]).


== Lengas ==
== ==
La lenga tradicionau deu Baish Ador qu'ei l'[[occitan]] ([[gascon]]), segon las enquèstas filologicas deus sègles [[sègle XIX|XIX]] e [[sègle XX|XX]] (vejatz en particular l'''Atlas linguistique de la Gascogne''), mes que i a ua hòrta preséncia deu [[basco]] deguda a ua immigracion rurau recenta de l'arrèrpaís bascofòne. En tot cap la lenga dominanta qu'i ei lo [[francés]] dempuish lo sègle XX. Los movements culturaus locaus que reïvindican l'occitan e lo basco e qu'an obtengut ua senhalizacion trilingua en francés, en basco e en occitan.
La lenga tradicionau deu Baish Ador qu'ei l'[[occitan]] [[gascon]], segon las enquèstas filologicas sègles |XIX e |XX (vejatz en particular l'''Atlas linguistique de la Gascogne''), mes que i a ua hòrta preséncia deu [[basco]] deguda a ua immigracion rurau recenta de l'arrèrpaís . En tot cap la lenga dominanta qu'i ei lo [[francés]] dempuish lo XX.


L'apartenéncia culturau del Baish Ador qu'ei un subjècte de dissencion entre militants basquistas e occitanistas; istoricament ligat a [[Gasconha]] dinc a la [[Revolucion Francesa]], qu'ei un territòri reïvindicat coma part deu [[Bascoat]],<ref>Dens la classificacion deus parçans de [[Frederic Zégierman]], lo Baish Ador qu'ei integrat dens lo parçan deu Bascoat Nòrd.</ref> mentre que lo movements occitanista locau que reclama l'identitat occitana deu Baish Ador, representat sustot per l'associacion culturau «[[Ací Gasconha]]».
Los movements occitanistas que reïvindican lo Baish Ador com ua part d'[[Occitània]], çò que hè en particular l'associacion culturau locau [[Ací Gasconha]]. Los movements basquistas que'u reïvindican com ua part deu [[Bascoat]].

La [[Comunautat d'Aglomeracion deu País Basco]] qu'a metut en plaça una senhalizacion trilingüe francés-basco-occitan.<ref>{{Ref-web|url=https://www.communaute-paysbasque.fr/fileadmin/user_upload/mediatheque/Mobilites/Syndicat_des_mobilites/Deliberations_decisions_arretes/Comite_syndical/2022/Comite_syndical_20_10_2022/OJ10_2ANNEXE.pdf|lenga=fr|títol=«Rapport d'activité 2021»|autor=Comunautat d'Aglomeracion deu País Basco}}</ref>


== Nòtas ==
== Nòtas ==
<references />
<references />

== Bibliografia ==
* {{Ref-web
|cognòm=Darré
|nom=Alain
|url=https://www.persee.fr/doc/rfsp_0035-2950_1990_num_40_2_394474
|títol=«Le Parti nationaliste basque : un mouvement périphérique et totalisant»
|òbra=Revue française de science politique
|an=1990
}}
* {{Ref-libre|títol=Atlas Linguistique de France|data=1897-1900|cognòm=Gilliéron|nom=Jules|luòc=París|editor=Champion}}


[[Categoria:Baish Ador|*]]
[[Categoria:Baish Ador|*]]

Version actuala en data del 24 març de 2024 a 16.36

Lo Baish Ador (var. non locau Bas Ador) qu'ei un parçan d'Occitània. Lo Baish Ador qu'ei situat dens l'extrèm sud-oèst de Gasconha, costièr deu golf de Gasconha, traversat per l'arriu eponim. Lo Baish Ador correspond a la cornubacion formada per las vilas de Baiona, Anglet e Biàrritz, comunament aperada BAB [ˈbap].

Lo Baish Ador que hè part de la província istorica de Labord e deu departament deus Pirenèus Atlantics (region d'Aquitània).

La lenga tradicionau deu Baish Ador qu'ei l'occitan en la soa varietat gascona, segon las enquèstas filologicas realizadas als sègles xix e xx, (vejatz en particular l'Atlas linguistique de la Gascogne ), mes que i a ua hòrta preséncia deu basco deguda a ua immigracion rurau recenta de l'arrèrpaís bascofòn. En tot cap la lenga dominanta qu'i ei lo francés dempuish lo sègle xx.

L'apartenéncia culturau del Baish Ador qu'ei un subjècte de dissencion entre militants basquistas e occitanistas; istoricament ligat a Gasconha dinc a la Revolucion Francesa, qu'ei un territòri reïvindicat coma part deu Bascoat,[1] mentre que lo movements occitanista locau que reclama l'identitat occitana deu Baish Ador, representat sustot per l'associacion culturau «Ací Gasconha».

La Comunautat d'Aglomeracion deu País Basco qu'a metut en plaça una senhalizacion trilingüe francés-basco-occitan.[2]

  1. Dens la classificacion deus parçans de Frederic Zégierman, lo Baish Ador qu'ei integrat dens lo parçan deu Bascoat Nòrd.
  2. Comunautat d'Aglomeracion deu País Basco. ««Rapport d'activité 2021»» (en francés).