Vejatz lo contengut

Lanjac

Aqueste article es redigit en auvernhat.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Vila d'Occitània
Lanjac
Langeac
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Vista de la vila
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 45° 06′ 04″ N, 3° 29′ 42″ E
Superfícia 33,94 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
951 m
504 m
488 m
Geografia politica
País  Auvèrnhe
Parçan Brivadés (Lanjadés)
Estat Bandièra de França França
Region
84
Auvèrnhe Ròse Aups
Departament
43
Naut Léger Armas deu Departament de Naut Léger
Arrondiment
431
Briude
Canton
4310
Burèu centralizator de las Gorjas d'Alèir-Gevaudan (chapluòc delh canton de Lanjac davant 2015)
Intercom
244301057
CC de las Ribas delh Naut Alèir (residéncia)
Cònsol Gérard Beaud
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
3 575 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

3 653 ab.
Densitat 112,91 ab./km²
Autras informacions
Gentilici Langeadois (en francés)
Còde postal 43300
Còde INSEE 43112
Pont
Pont ferroviari

Lanjac (AFI/lãˈdza/;[1][2] en francés: Langeac) z-es una comuna occitana, en Auvèrnhe, situada dins lo parçan de Brivadés; z-es administrada per lo departament de Naut Léger e la region d'Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvèrnhe.

La vila z-es situada a 500 m d'altitud, dins una petita Limanha, en riba d'Alèir. En posicion d'abric a causa de la Marjarida situada a l'oèst, Lanjac beneficia de precipitacions moderadas : 609 mm (periòde 1971- 2000).
Tanqu'a las annadas 1970, Lanjac èra traversada per un axe relativament segondari, mas a granda circulacion : Orlhac- Lo Puèi de Velai per Murat, Sant Flor e la Marjarida. Aquela rota z-èra lenta a causa delhs contorns nombrós e delh passatge en altitud. L'axe saguèt desviat per Maciac e Briude e las condicions de circulacion fòrtament melhoradas. La RD 590 z-es avòra pusleu una rota toristica o d'interès local. Z-es probablament una de las rasons de l'estagnacion de la vila.

Perimètre delh territòri

[modificar | Modificar lo còdi]
Comunas confrontantas de Lanjac
Arlet Maseirac d'Alèir
Lanjac
Talhac Chanteuges

Las fòrmas ancianas son Illo alode de Laugiaco (compréner Langiaco) quod vocant Sancta Affra en 961, In vicaria de Aurato, in villa vocabulo Langado en 994, Ecclesia quæ vocatur proprio nomine Langat en 1011, Apud Langiacum, in ecclesia Sancti Galli en 1142, Lanjat vès 1198, Lanjac en 1260, Langacum alh secle XIII, Præpositura de Langiaco en 1290, Judæi Langiaci en 1293, Domus Dei de Lenjac en 1294, Castellania Langiaci en 1366, Ecclesia collegiata Sancti Galli de Lengyaco en 1375, Villa de Langhaco in Arvernia en 1388, Prevostage de Langhat en 1401, Lanjac au pays d'Auvergne en 1446, Præceptor domus Langiaci S. Joh. Iher en 1464, etc [3].
La prononciacion aproximativa z-es [lan'dza] [4].
Segon Dauzat, Lanjac ven del nom galloroman d'òme *Langius, inatestat, inferit delh nom gallic Langos, ambelh sufixe -acum [5]. Los Féniés, après Negre, aiman mai Lanius, meime sufixe [6] ( > *Lanhac). Xavier Delamarre z-es d'acòrdi amb Dauzat. L'etime z-es *Langiācon, lo nom *Langios es inatestat, mas se justifica per Lango-briga en Espanha [7].

En 1789, Lanjac dependiá de la província d'Auvernhe, de l'eleccion de Briude, delh presidial de Riam e èra chapluòc de sa subdelegacion. Sa gleisa parochala, diocèsi de Sant Flor e chapluòc d'archipreirat, èra consacrada a Sant Gal; l'abat de La Chaa Dieu presentava a la cura.
La vila èra la capitala d'una anciana baroniá dau Lanjadés, una microregion de Brivadés. Aquela baroniá donèt son nom a un ostal autrescòps famós[8]. Lo sant patron de la vila es Sant Gal. Eugène Bonnemère conta l'istòria seguenta : « A Lanjac, lo jorn de Sant Gal, patron de la vila, lo senhor de Chilac arribava pujat sus lo sieu carri amb los officiers de la siá justícia, e saludava los abitants en lor tirant d'uòus[9] ».

La pèira de las fadas es un daus pus importants grops de dolmens descriches en Auvèrnha. Se trobavan sustot als environs de la vila de Lanjac e son descrich dins un manuscrich de l'arqueològ Duranson.

Administracion

[modificar | Modificar lo còdi]
Lista daus cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
julhet de 2020 (2026) Gérard Beaud sans ensenhaire, president de la CC
març de 2008 2020 Marie-Thérèse Roubaud UMP, LR conselhèira departamentala
març de 1983 2008 Guy Vissac RPR pueis UMP senator (1998-2001)
març de 1965 1983 Jacques Chalaye PS  
  1965      
Totas las donadas son pas encara conegudas.
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 3832, totala: 3921

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
1 554 1 807 1 975 1 983 3 109 3 019 3 231 3 207 3 024

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
3 342 3 491 3 864 3 773 4 552 4 228 4 316 4 318 4 391

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
4 574 4 955 4 832 4 665 4 276 4 532 4 512 5 225 4 649

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
4 826
4 934
4 853
4 609
4 195
4 070
3 943
3 943
3 960
4 073
2009 2010
3 976
4 091
3 978
4 092
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • En 2018 la populacion èra de 3575 abitants e la densitat èra de 105,33 ab/km².

Luòcs e monuments

[modificar | Modificar lo còdi]

Personalitats ligadas amb la comuna

[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. Atestat dins los Comptes daus Cònsols de Montferrand.[1]
  2. Jean Roux. De la renaissance d’une langue occitane littéraire en Auvergne au début du XXe siècle, au travers des oeuvres de Benezet Vidal et Henri Gilbert.. Linguistique. Université Paul Valéry - Montpellier III, 2020. Français. ⟨NNT : 2020MON30052⟩. ⟨tel-03264341⟩
  3. Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire topographique... de la Haute-Loire, 1907, p. 152 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f201.item
  4. Enquèsta delh contributor en 2024
  5. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 384, a Langé
  6. Bénédicte Boyrie-Fénié, Jean-Jacques Fénié, Toponymie des Pays Occitans, edicions Sud-Ouest, 2007, p. 148 e 146
  7. Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 172, 299 e 352
  8. Diccionari universal de la noblesa de França pel Sr. De Courcelles.
  9. Eugène Bonnemère, Istòria dels païsans, dempuèi la fin de l'Edat Mejana fins als nòstres jorns, 1200-1850.[2]