Przejdź do zawartości

Inka Dowlasz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Inka Dowlasz
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 maja 1949
Szczecin

Zawód

reżyser teatralna

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Inka Dowlasz (ur. 25 maja 1949 w Szczecinie) – polska reżyser teatralna, scenarzysta, psycholog, wykładowca akademicki. Od lat 90. XX wieku stała współpracowniczka Teatru Ludowego w Krakowie.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Jest absolwentką Wydziału Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego (1975) i Wydziału Reżyserii Dramatu Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie (1985; w 2005 uzyskała stopień doktora sztuki teatralnej)[1]. Podczas studiów podjęła pracę nad technikami konstrukcji roli pod wpływem inspiracji psychologią i doświadczeniem zdobywanym w Teatrze Laboratorium Jerzego Grotowskiego[2]. Reżyserowała sztuki wystawiane w Teatrze Polskim i Teatrze Współczesnym w Szczecinie, Teatrze im. Siemaszkowej w Rzeszowie, Teatrze im. Jaracza w Łodzi i Starym Teatrze im. Modrzejewskiej w Krakowie (w tym Czarownice z Salem Arthura Millera i Kobietę z wydm Kōbō Abe)[3].

Na początku lat 90. XX wieku zaczęła pisać własne scenariusze teatralne i telewizyjne. W 1995 na deskach Sceny pod Ratuszem Teatru Ludowego w Krakowie miała miejsce prapremiera Toksycznych rodziców Inki Dowlasz, w kolejnych latach powstały kolejne dzieła – m.in. Bici biją, Odlot (nagrodzona na festiwalu „Konteksty” w Poznaniu), Sytuacja bez wyjścia, Wakacje w Holandii, Sekrety Baronowej. We współpracy z Teatrem Śląskim im. Wyspiańskiego w Katowicach zaprezentowała sztukę Idź się leczyć, reżyserowała także spektakl Toksyny w Teatrze Powszechnym im. Kochanowskiego w Radomiu. Jest autorką monodramu Elizabeth Watson – cichociemna (o życiu gen. Elżbiety Zawackiej)[4]. Inscenizacja Pułapek Inki Dowlasz uświetniła jubileusz stulecia Teatru na Pohulance w Wilnie (styczeń 2013)[5].

Obszarem działalności Inki Dowlasz w Teatrze Ludowym jest praca z młodzieżą poprzez warsztaty teatralne. W 1998 utworzyła Studio Improwizacji[6]; w 2000 założyła Studium Terapii przez Sztukę[7]. W latach 1997–1998 współpracowała z Jerzym Fedorowiczem (ówczesnym dyrektorem nowohuckiego teatru) przy realizacji programu telewizyjnego Zadyma w TVP2, który stał się swego rodzaju forum dla problemów trudnych i konfliktowych[1][8].

Poza pracą w Teatrze Ludowym w Krakowie prowadzi improwizacje sceniczne w ramach zajęć teatrologii na Uniwersytecie Jagiellońskim, a także wykłada w Krakowskiej Szkole Teatralnej i Filmowej oraz w Wyższej Szkole Komunikowania i Mediów Społecznych im. J. Giedroycia w Warszawie[4][9].

Od 2017 roku współpracuje z Fundacją na rzecz Doroty Targowskiej i Jej Przyjaciół z siedzibą w Toruniu pisząc scenariusze i wspomagając aktorów teatru „Czy TAK czy NIE?” prowadzonego przez Fundację. Aktorami teatru są osoby niepełnosprawne, głównie obciążone Trisomią 21. W 2018 r. spektakl pt. „Czy można mnie pokochać?” został wystawiony na Biennale XIII Spotkań Teatralnych Terapia i Teatr w Łodzi. 31 maja 2019 r. odbyła się w Domu Muz w Toruniu premiera kolejnego spektaklu „Sen o dobrych kolegach” w scenerii Inki Dowlasz i wykonaniu Teatru „Czy TAK czy NIE?”[10]

Od 2019 wchodzi w skład Rady Programowej Teatru Śląskiego[11].

Dokonania artystyczne

[edytuj | edytuj kod]

Nagrody i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]
  • 2003 – Nagroda Fundacji Polcul za działalność artystyczno-terapeutyczną i wychowawczą w Teatrze Ludowym w Krakowie[4],
  • 2003 – III nagroda I Ogólnopolskiego Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych dla Dzieci i Młodzieży „Konteksty” za spektakl Odlot[4],
  • 2012 – laureatka konkursu Profesjonaliści Forbesa 2012 – Zawody Zaufania Publicznego[12]
  • 2019 – laureatka medalu Zasłużony Kulturze – Gloria Artis[13],
  • 2021 – odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne osiągnięcia w pracy artystyczno-pedagogicznej i twórczej, za działalność społeczną[14][15].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Jest córką Weroniki i Grzegorza Dowlaszów, w latach 1946–1958 nauczycieli w Bezrzeczu pod Szczecinem i w Ośrodku Wychowawczym w Policach, a później – w założonym przez małżeństwo Dowlaszów eksperymentalnym, pierwszym w Polsce Rodzinnym Domu Dziecka w Szczecinie Zdrojach. Ma starszego brata, Grzegorza[16][17]. Od chwili przeprowadzki do Zdrojów oboje mieli liczne przybrane rodzeństwo – początkowo kilkunastu braci, a później ponad 100 przybranych dzieci wspólnej Mamy Weroniki i Taty Grzegorza[18][19]. Ma syna Filipa[20]. W 2005 wydała wspomnienia O Mamie Weronice[21].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Inka Dowlasz – sylwetka. Agencja Dramatu i Teatru. [dostęp 2013-05-16]. (pol.).
  2. Inka Dowlasz – Idź się leczyć. Teatr Śląski. [dostęp 2014-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-03)]. (pol.).
  3. Inka Dowlasz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2013-05-16].
  4. a b c d Jan Franczyk: Wszystko dla Wolnej Polski. Serwis Teatralny „Teatr dla Was”. [dostęp 2013-05-16]. (pol.).
  5. Jadwiga Podmostko: 100-lecie Wileńskiego Teatru na Pohulance. Kurier Wileński. [dostęp 2013-05-16]. (pol.).
  6. Inka Dowlasz: Studio Improwizacji to ja. Serwis Teatralny „Teatr dla Was”. [dostęp 2013-05-16]. (pol.).
  7. Agnieszka Piasecka: Inki Dowlasz teatr oczyszczenia. E-teatr.pl, 2008-02-13. [dostęp 2013-05-16]. (pol.).
  8. Jerzy Fedorowicz – sylwetka. Magiczny Kraków. [dostęp 2013-05-16]. (pol.).
  9. Z reżyser Inką Dowlasz rozmawia Michał Woś. Serwis Teatralny „Teatr dla Was”. [dostęp 2013-05-16]. (pol.).
  10. Serwis Fundacji Dorotkowo | Sprzedaż biletów [online], dorotkowo.pl [dostęp 2019-05-27].
  11. Teatr Śląski – Historia i Manifest [online], www.teatrslaski.art.pl [dostęp 2021-06-27].
  12. Profesjonaliści Forbesa 2012 – Zawody Zaufania Publicznego. Teatr Ludowy w Krakowie. [dostęp 2016-11-12]. (pol.).
  13. MKiDN – Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis [online] [dostęp 2021-06-23] (pol.).
  14. M.P. z 2021 r. poz. 776.
  15. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej / Aktualności / Ordery i odznaczenia / Wręczenie odznaczeń państwowych w Belwederze [online], www.prezydent.pl [dostęp 2021-06-23].
  16. Romualda Białecka: Dowlasz Grzegorz. W: Encyklopedia Szczecina, praca zbiorowa, red. Tadeusz Białecki. T. I: A-O. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, Instytut Historii, Zakład Historii Pomorza Zachodniego, 1999, s. 205. ISBN 83-87341-45-2.
  17. Grzegorz Dowlasz. [w:] Leksykon szczecińskich dziennikarzy [on-line]. dziennikarze.szczecin.pl. [dostęp 2017-01-14].; komentator i publicysta Kuriera Szczecińskiego.
  18. Inka Dowlasz: O Mamie Weronice. Szczecin: Dokument – Oficyna Archiwum Państwowego w Szczecinie, 2005. ISBN 85-89341-32-8.
  19. Grzegorz Dowlasz: Legenda domu przy ulicy Mącznej. Warszawa: Iskry, 1965.
  20. Halina Pytel-Kapanowska. Setka dzieci państwa Dowlaszów. „Przegląd”. 29/2002. (pol.). 
  21. Promocja książki „O Mamie Weronice”. Gazeta.pl, 2005-12-29. [dostęp 2016-11-12].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]